Onlangs heeft Wageningen Economic research een studie afgerond in opdracht van de Asociaţa Producătorilor de Carne de Porc din România  (APCPR).

[i] Het doel van deze studie was het in kaart brengen van de kansen en mogelijkheden voor professionele varkensbedrijven in Roemenië. Hierbij speelt natuurlijk de actuele situatie rond Afrikaanse varkenspest (AVP) een belangrijke rol.

De belangrijkste bevindingen uit deze studie zijn hier onder kort samengevat.

In Roemenië wordt veel varkensvlees gegeten. In 2017 was dit 29 kg per persoon. Het meeste vlees is afkomstig van commerciële bedrijven. Maar op het platteland is nog steeds 30% van het varkensvlees afkomstig van “backyard” productie. Er zijn in Roemenië grotere 229 bedrijven die samen 44% van het aantal dieren hebben. Daar tegenover staan de 1,2 miljoen backyard bedrijven, die samen 56% van de dieren hebben.

De binnenlandse productie neemt af en de afhankelijkheid van import van zowel varkensvlees als van biggen neemt toe. De zelfvoorzieningsgraad van varkensvlees was in 2017 62%. Door de uitbraken van AVP is in de periode 2017-2019 de binnenlandse productie met nog 20% extra afgenomen.

De gemiddelde kostprijs van professionele varkensproductie is enigszins lager dan in Nederland (€ 1,60/kg in Ro versus € 1,68/kg in NL). Vooral het afmesten is goedkoper terwijl biggenproductie duurder is. Maar er zijn net als in Nederland grote verschillen tussen bedrijven.

Van de vele uitbraken van AVP in Roemenië ondervindt de professioneel varkenshouderij veel hinder. Indien professionele bedrijven getroffen worden door een uitbraak moeten alle dieren worden gedood. Maar ook worden de bedrijven regelmatig en soms langdurig geconfronteerd met vervoersbeperkingen door uitbraken van AVP op (backyard) bedrijven in de buurt. Vooral voor zeugenbedrijven heeft dit grote gevolgen: er ontstaat snel overbevolking en welzijnsproblemen. Bedrijven moeten overgaan tot euthanaseren van dieren, aborteren van zeugen en kunnen allerlei contracten niet na komen. Dit gaat gepaard met veel stress bij eigenaren en personeel. Ook de extreme hygiënemaatregelen die getroffen moeten worden hakken er behoorlijk in bij de bedrijven. De schade die dit opleverde was gemiddeld € 250,- per gemiddeld aanwezige zeug (met grote verschillen tussen bedrijven).  Bij een bedrijf met duizend zeugen hebben we het dan over een kwart miljoen Euro.

De studie stelt een aantal beleidsmaatregelen voor die kunnen bijdragen aan het verminderen van de problemen met AVP. De maatregelen variëren van het 1) verhogen van de biosecurity, 2) het verminderen of controleren van backyard productie rond commerciële bedrijven zowel tijdens een uitbraak van AVP maar ook in niet-besmette gebieden, 3) verregaande samenwerking tussen commerciële bedrijven en backyard holdings zodat er minder ongecontroleerde aanvoer is van dieren in het gebied, en 4) het creëren van gesloten bedrijven op een locatie waardoor men minder gevoelig is voor de gevolgen van vervoersbeperkingen 5) regionalisatie en compartimentalisering en 6) hygiënemaatregelen bij jagers. Aanbevolen wordt om naast het toezien op naleven van de wettelijke maatregelen een mix van genoemde maatregelen toe te passen die kunnen bijdragen aan het terugbrengen van het risico op besmetting.

Varkensproductie in Roemenië is en blijft belangrijk en de huidige hoge varkensprijzen bieden mogelijkheden voor de ontwikkeling van de varkensproductie op commerciële bedrijven. Echter AVP zal er voor zorgen dat bedrijven regelmatig met vervoersbeperkingen geconfronteerd blijven worden. Hoe om te gaan en samen te werken met de grote aantallen en politiek belangrijke backyard holdings blijft daarbij een uitdaging. Het volledige rapport c.q. kunt u raadplegen door hier te klikken of de volgende link benutten: https://edepot.wur.nl/513715

Bron: WUR Economic Research Dr.RHM(Ron) Bergevoet en Ing. R(Robert) Hoste.