Nieuwsbrief 12 april 2017
DRN NIEUWS
Paşte Fericit en Vrolijke Paasdagen gewenst!
NRCC Orange Night 2017 – meet, eat & party with the Dutch!
Op 28 april zal de Nederland Roemeense Kamer van Koophandel (NRCC) de 5de editie van NRCC Orange Night in Boekarest organiseren, het grootste evenement van het Nederlands-Roemeense bedrijfsleven in Roemenië.
Het evenement richt zich op Koningsdag of King’s Day en zal de viering gericht zijn op de 50ste verjaardag van Koning Willem Alexander. Voor ongeveer 600 gasten zal er gelegenheid zijn om hieraan deel te nemen. Het programma omvat onder andere een receptie, een exquise galadiner met Nederlandse specialiteiten en nadien een groot feest (met live muziek, DJ en tombola met aantrekkelijke prijzen). Dit jaar zal de bekende Roemeense band, TAXI optreden.
De dresscode van de avond is Zaken met een Orange Touch onderdeel van de oranjegekte’. Voor het 3e jaar op rij, wordt het evenement georganiseerd door Athénée Palace Hilton Bucharest, die eveneens lid van de NRCC is..
Tickets zijn online via info@nrcc.ro verkrijgbaar. Houdt u er rekening mee dat voor de tickets volledige betaling voorafgaand dient te geschieden aan het evenement om de toelating te garanderen.
Zie ook www.nrcc.ro
Studiereis Fontys Hogeschool Eindhoven – 1 mei t/m 5 mei 2017
De DRN en de NRCC faciliteren in het kader van de Internationale Week een studiereis naar Boekarest dat gericht is op het onderzoek “De kracht van de regio Boekarest”. Een en ander ressorteert onder Management-Economie-Recht en de 26 tweedejaarstudenten zijn afkomstig van de studierichtingen Bank-en Verzekeringswezen, Bedrijfskunde en Vastgoed & Makelaardij. Voor hun onderzoek zullen de studenten een aantal (expert) interviews uit gaan voeren op locatie. De mogelijke gesprekspartners zijn bedrijven, overheden en onderzoekers (Triple helix). Het onderzoek staat onder leiding van Drs. F.J.P.B. (Frans-Jan) Kox • Docent economische vakken / Coördinator Internationalisering, Fontys Hogeschool Management Economie en Recht
Scheepsbouwsector
Damen Shipyards krijgt Duitse order voor werf in Galati
Het Duitse Federale Ministerie voor Landbouw en Voedselvoorziening heeft onlangs de opdracht getekend voor speciale schip genaamd Walther Herwig die zal worden ingezet om het Duitse visserij- en oceanografisch onderzoek te ondersteunen.
Het schip zal volledig worden gebouwd op de scheepswerf in de Roemeense stad Galati. De in Nederland gevestigde Damen Shipyards Group exploiteert wereldwijd 33 werven voor scheepsbouw en scheepsreparatie en waar 9000 mensen werkzaam zijn exclusief de vele toeleveringsbedrijven.
Sector Infrastructuur
Haven van Constanta moet Roemeense economie aanjagen
De voormalige Commissaris van de Koningin Karla Peijs die thans de Europese coördinator van de Rijn-Donau-corridor van de Europese Commissie is, vindt dat Roemenië alles in het werk moet stellen om de scheepvaart op de Donau het hele jaar mogelijk te maken.Zij vond de toenmalige Minister van Transport Ramona Manescu aan haar zijde die onder andere de aanleg van binnenhavens entameerde, maar thans ligt deze ontwikkeling wederom stil. In een interview met Ziarul Financiar geeft zij aan dat het vele malen goedkoper is om de Donau het gehele jaar bevaarbaar te maken dan wegen en spoorwegen aan te leggen.
De Donau is is op dit moment de onbelemmerde “highway” van Constanta naar West-Europa inclusief Rotterdam, maar in de zomermaanden is door een te lage waterstand de Donau moeilijk bevaarbaar.
De haven van Constanta heeft eenzelfde grote betekenis voor de Roemeense economie als de haven van Rotterdam voor de Nederlandse economie, hoewel de havens in grootte sterk verschillen. Echter de achterland(hinterland) functie van Rotterdam is goed georganiseerd en deze laat in Constanta te wensen over. Zelfs een bescheiden aanpassing van de aanleg van de snelweg in 2012 van Constanta naar Boekarest had tot gevolg dat het BBP tweemaal sneller groeide als elders in het land. De MoU die reeds in 2011 werd getekend voor samenwerking tussen Rotterdam en Constanta ligt ergens in een stoffige bureaulade en belangstellende investeerders hebben hun plannen op hold gezet of geheel geannuleerd. Het is te hopen dat Karla Peijs geen roepende in de woestijn blijft, want in feite kan het leiden tot een win-win situatie zoals destijds ook door European Gateways Platform werd aangegeven die zijn opgegaan in het Dutch Romanian Network.
Water sector
Drink- en afvalwaterproject in Caras-Severin
De Roemeense EU Commissaris Corina Creţu die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de Europese regio’s heeft 20 miljoen euro vanuit het Europese Cohesiefonds beschikbaar gesteld voor de modernisering van het drink- en afvalwatersysteem in het district Caras-Severin. Het is bekend dat het Roemeense drink- en afvalwatersysteem in het gehele land sterk te wensen overlaat. Het is te hopen dat het niet blijft beperkt tot (kostbare)haalbaarheidsonderzoeken en de projecten ook werkelijk worden uitgevoerd. Het project voorziet in de renovatie en uitbreiding van de infrastructuur van water en riolering in de plaatsen Resita, Caransebes, Bocsa, Otelu Rosu, Moldova Noua, Oravita , Anina en Herculane. Ook zal het project gunstige effecten op het milieu hebben door het aanleggen van waterzuiveringsinstallaties. Voor de Nederlandse watersector zijn er dus duidelijke kansen aanwezig.
Automotive Sector
Daimler bereidt zijn productie in Roemenië belangrijk uit
De Duitse autofabrikant die reeds gevestigd is in het land(Sebes) waar onder andere assemblage activiteiten en de productie van hogedruk pijpleidingen voor benzinemotoren plaatsvinden, investeerde thans voor 36 miljoen in nieuwe productielocatie voor planetaire wielen voor de 9G-Tronic(negentraps) automatische transmissie.De nieuwe productielocatie in Cugir (Star Transmission)beslaat 11.000m2 en biedt hoogwaardige werkgelegenheid aan 2600 medewerkers die allen hun opleiding in Duitsland hebben ontvangen.
Energie Sector
Het is bekend dat Roemenie gezegend in met vele uiteenlopende bodemschatten en waarbij de olie-en gasvoorraden zowel onshore als offshore een grote rol van betekenis spelen. Voor de kostbare exploitatie is men door een gebrek aan financiele middelen vaak aangewezen op buitenlandse investeerders. Thans beschikt het land over meer dan 400 olie deposits en 13.000 actieve putten. Uiteraard levert deze winning een belangrijke bijdrage aan de staatsbegroting, maar is daarbij afhankelijk van de medewerking van de staat bij investeringen op lange termijn.
De Romanian Association of Petroleum Exploration and Production Companies(Ropepca) die nu de meeste consessieovereenkomsten bezit wil derhalve met de Minister van Economische Zaken Mihai Tudose overleg plegen inzake het beleid op lange termijn, maar ook over de royalities onderhandelen.
Sector Toerisme
Sibiu heeft meer restaurants dan Amsterdam, Kopenhagen en Instanbul
Per 100.000 inwoners gemeten heeft Sibiu(Hermannstadt) meer restaurants dan bovengenoemde steden waarbij moet worden aangetekend dat Sibiu ca.154.000 inwoners heeft. Door het oude centrum van de stad mag Sibiu de mooiste stad van Roemenië worden genoemd en het mag dan ook niet vreemd zijn dat deze stad in 2007 tot culturele hoofdstad van Europa werd benoemd.En in 2019 zal Sibiu gastronomische regio van Europa zijn. Kenmerkend voor deze middeleeuwse stad is dat ze altijd “haantje de voorste”willen zijn, want zij bezaten als eerste een ziekenhuis, bibliotheek, school, apotheek, papiermolen, theatergebouw, museum, gietijzeren brug, geestesziekte ziekenhuis, brouwerij, instrumenten fabriek, waterkrachtcentrale, dierentuin en de eerste open-lucht bioscoop in Roemenië. En bijzonder is dat rondom Sibiu een Zuid-Nederlands dialect wordt gesproken.
Dus de liefhebbers van genealogie zouden hier wel eens hun voorouders kunnen terugvinden, want het is een misverstand dat alle Saksen uit wat nu Duitsland heet komen.Als Nederlandse toerist is het een must om deze stad te bezoeken aan de voet van de Karpaten. Ook voor ondernemers is het een aantrekkelijke vestigingplaats omdat de stad midden in het land ligt met goede verbindingen en een internationaal vliegveld.
Zie ook de website van het op Roemenië gespecialiseerde reisbureau/organisatie www.romtour.nl
Sector Agri & Food
Grote prijsverhogingen varkensvlees
De Romanian Meat Association(ARC) meldt een sterke prijstoename van het varkensvlees. In het 1e kwartaal werd een stijging gemeten van een varkenskarkas van 26% ten opzichte van dezelfde periode in 2016. Ondanks dat prijzen fluctureren is deze prijs ook 12% hoger dan in 2012. Delen van het varken worden apart gewaardeerd zoals varkensbuiken kende een extreme stijging van 40% en was de prijs van ham de afgelopen maanden met 25% gestegen. Het ARC geeft aan dat oorzaken zijn de sterk toegenomen export naar Aziatische landen zoals China, Japan, Hongkong en Zuid-Korea. Ook een afname van 1,1% tot 2,3% van de varkensstapel speelt een rol. Ook in de EU is een stijging waar te nemen zoals in Duitsland met 7%. In Nederland werd ook reeds een stijging waargenomen in 2016(bron Rabobank). De EU Economic Council of the Centre for the Meat Market verwacht dat de stijging zich in het 2e kwartaal nog zal doorzetten en daarna een prijsstagnatie zal volgen. De voorzitter van het ARC Radu Timiş is er niet gerust op en sluit een consumentenmigratie van varkenvlees naar kippenvlees niet uit, omdat de pluimvee sector een stabiele prijsvorming kent.
Roemenië heeft meeste wijngaarden van Europa
Volgens een recent onderzoek van Eurostat blijkt dat een derde van alle wijnbouwbedrijven in de EU zich in Roemenië bevinden ofwel 855.000 of 36%.Daarbij gevolgd door Spanje(518.000 of 22%), Italië(299.000 of 12%), Portugal(212.000 0f 9%) en Griekenland(189.000 of 8%).
Het aantal hectares wijnbouwgebied laat een ander beeld zien. Het aantal hectares in de gehele EU is is bijna 1.000.000 hectare wijngaarden (941.000 ha, of 30 procent van de EU-totaal gebied), Spanje was de lidstaat met het grootste areaal wijndruiven (941.000ha of 30%), gevolgd door Frankrijk (803.000 ha, of 25 procent), Italië (610.000 ha in 2010, of 19 procent) en op een afstand, door Portugal (199.000 ha, of 6 procent), Roemenië (184.000 ha, of 6 procent), Griekenland en Duitsland (beide op ongeveer 103.000 ha, of 3 procent).
De hoogste gemiddelde oppervlakte per bedrijf werd verreweg geregistreerd in Frankrijk (10,5 hectare). Het werd gevolgd door Luxemburg (4,0 ha), Oostenrijk (3,2 ha), het Verenigd Koninkrijk (3,1 ha), Duitsland (2,4 ha), Italië en Slowakije (beide 2,0 ha), Spanje en Hongarije (beide 1,8 ha). Onder 1 ha per bedrijf werden in Roemenië (0,2 ha), Malta (0,3 ha), Croatia (0,4 ha), Griekenland, Cyprus en Slovenië (0.5 ha) en Portugal (0,9 ha) gemeten. Roemenië heeft weliswaar uitstekende wijnen, maar door de sterke fragmentatie is men aangewezen op grote wijnhuizen.
Zestig Roemeense groente- en fruitgewassen ontvangen internationaal kwaliteitscertificaat
Door deel te nemen aan een programma van Kaufland, één van de grootste retailers van Europa, krijgen de aangesloten landbouwers voor hun producten een internationaal kwaliteitscertificaat. Het kwaliteitscertificaat wordt uitgegeven door Globalg.Ap(Good Agricultural Practices). Deze organisatie bestaat uit producenten en retailers en het bestuur is internationaal samengesteld. Namens Nederland zitten daarin de Vion Food Group en Ahold Delhaize. De 18 landbouwers die aan het programma deelnemen ontvingen van Kaufland een financiële bijdrage. Dit jaar zullen de volgende gewassen het certificaat krijgen toegekend: aardappelen, uien, aubergines, tomaten, komkommers, kool, bieten, pastinaak, wortelen, paprika’s, sla, spinazie, kruiden, champignons, radijs , watermeloenen , selderij, bloemkool, courgettes, erwten, squash – en fruit zoals appels, peren, kweeperen, pruimen, aardbeien, frambozen, kersen, perziken en abrikozen.
Op dit moment zijn er in Roemenië slechts 80 producenten die eigenaar zijn van individuele certificeringen van GLOBALG.AP en men verwacht dit aantal met 20% zal worden verhoogd. Wereldwijd zijn meer dan 160.000 bedrijven in 124 landen die deze certificering hebben en 60% van hen komen uit Europa. In hoeverre deze ontwikkeling die de export bevordert de nationale prijzen onder druk zal zetten wordt niet duidelijk gemaakt.Onduidelijk blijft ook de relatie met de Voedsel- en Warenautoriteit, hoewel ook in Nederland private organisaties in deze zin voorkomen.
Handelsmissie Food en Food Processing Roemenië en Bulgarije
U heeft een bedrijf in de levensmiddelensector en u wilt meer weten over zaken doen in Roemenië en Bulgarije, of u wilt uw bedrijf uitbreiden? Verken dan efficiënt de lokale markt en ontmoet relevante spelers tijdens de handelsmissie in Boekarest van 6 tot 9 juni a.s.
De voedingsmarkt in Roemenië en Bulgarije
De agri-food markt in Roemenië is een van de meest dynamische in Europa. In 2016 groeide de Roemeense BNP met 4,8%, de koopkracht werd 12% hoger en er werd een historisch record van 5,8 miljard euro aan voedsel geïmporteerd. Als tweede voedselmarkt in Centraal Europa heeft de Roemeense markt een uitstekend potentieel met een strategische locatie en een toenemend solide businessklimaat. Voorlopige cijfers laten een FDI groei van 19% in 2016 zien.
De Bulgaarse levensmiddelen- en drankenindustrie heeft een productie van bijna 5 miljard euro en is een belangrijk onderdeel van de export van het land. Van 2013 tot 2016 groeiden de investeringen in de voedingsindustrie jaarlijks met meer dan 10%. Verwerkers vragen meer en meer technologie en organisatorische aanpak om concurrentievermogen te verhogen en arbeidskosten te verlagen. De constante inkomensgroei en horeca-ontwikkeling in het land zorgen voor een steeds aanzienlijker exclusief segment in de voedselmarkt. In het algemeen wordt de Bulgaarse voedselmarkt echter gekenmerkt door stevige prijsconcurrentie.
Uitgebreide informatie kunt u vinden in twee recente rapporten van de Nederlandse ambassades in Boekarest en Sofia over de sectoren van de voedingsindustrie in beide landen. Vraag de rapporten op bij bkr-lnv@minbuza.nl of vraag er naar bij de registratie voor de handelsmissie.
Kansen voor Nederlandse bedrijven
De handelsmissie is gericht op Nederlandse bedrijven die actief zijn in de
– Levensmiddelen- en drankenindustrie
– Industriële technologie voor levensmiddelen- en drankenindustrie
– Grondstoffen en ingrediënten voor levensmiddelen- of drankenproductie
Zakelijke kansen voor voedsel- en drankenexporteurs zijn er vooral door:
– de toenemende koopkracht van de Roemeense consument; 12% in 2016 en de groei zet door
– de uitbreiding en modernisering van de lokale voedselproductie
– de blijvende groei van import van delicatessen en specialiteiten voor de periode 2017-2020
– het veranderende voedingspatroon van Bulgaarse consumenten gericht op maximum gezondheidseffect en minimum kunstmatige ingrediënten.
Een beknopte marktschets kunt u vinden op http://roemenie.agroberichtenbuitenland.nl/roemenie/handelsmissie-food-and-food-processing-juni-2017/
Inhoud Handelsmissie
De Nederlandse ambassade in Boekarest faciliteert de missie van 6 tot 9 juni en verzorgt
1. Inzicht in de diverse kanten van de Roemeense en Bulgaarse levensmiddelen- en drankenindustrie middels een sector-ronde tafel en twee bezoeken aan retail.
2. B2B matchmaking op maat met directe contacten met de belangrijkste marktspelers, importeurs-distributeurs, direct buyers, retailketens, levensmiddelen- en drankenproducenten en institutionele partijen; in combinatie met informatie over commerciële samenwerking en exportmogelijkheden.
3. Directe contacten met belangrijke opinieleiders, autoriteiten, marktspelers en de Nederlandse zakengemeenschap in Roemenië in een netwerk event.
4. Het uitnodigen van Bulgaarse levensmiddelen- en drankenbedrijven en het faciliteren van hun aanwezigheid in de B2B matchmaking.
Deelname en handelsmissie-aanbod
Registreert u zich alstublieft voor de deadline van 20 april 2017 waarvoor het volgende aanbod geldt:de kosten voor de missie zoals de matchmaking, lokaal groepstransport, vertaling tijdens de bijeenkomsten, missiebrochure, catering- en lokatiekosten tijdens de matchmaking en de ronde tafel, en een handelsmissie diner zijn € 550,- ex BTW (BTW van toepassing voor bedrijven zonder BTW nummer in het VIES-systeem).Voor de eerste 8 bedrijven die zich inschrijven is één set van bovengenoemde missie-services gratis. Informeer bij opgave wat dit aanbod voor uw bedrijf kan betekenen.Reiskosten (vliegtickets, trein, taxi’s), hotelkosten, maaltijden en persoonlijke uitgaven zijn voor rekening van de deelnemers/het bedrijf zelf.
Organisatoren
De Nederlandse Ambassade in Boekarest organiseert deze handelsmissie. Het lokale projectmanagement en de B2B matchmaking wordt verzorgd door het FRD Center.
Voor registratie en meer informatie neemt u contact op met
Anda Popescu
Policy Advisor, Agriculture & Food, Embassy of the Kingdom of the Netherlands
Tel: +40 21 208 6051,anda.popescu@minbuza.nl, BKR-LNV@minbuza.nl
Asahi neemt SABMiller brouwerijen in Roemenië over
Het Japanse Asahi Group Holdings uit Tokio heeft inmiddels een grote marktpositie in Europa nadat zij de Europese activiteiten van SABMiller hadden overgnomen.
In West-Europa waren dat de brouwerijen van Grolsch en Peroni en thans heeft men diverse overnames in Centraal-Europa gerealiseerd zoals onlangs bekend werd zijn thans in bezit van de Roemeense Ursus Breweries die een belangrijke producent van bier uit Roemenië is. De nationale portfolio omvat de volgende merken van bier: Ursus, Timisoreana en Ciucas. Andere overnames waren Grolsch, Peroni Nastro Azzurro, Redd, Stejar, Azuga, Pilsner, Urquell en St. Stefanus.
Heineken (zie hierboven) heeft overigens ook een uitstekende positie op de Roemeense biermarkt, dus er valt nog wat te kiezen en het is ook goed voor de concurrentie verhoudingen.
Sociaal Economische Ontwikkelingen
Daling Roemeense werkeloosheid zet zich gestaag door
Volgens het Roemeense Nationaal Instituut voor de Statistiek(INS) daalde het werkeloosheidpercentage in het 2e halfjaar van 2016 tot 5,5% ten opzichte van het 1e halfjaar van 2016 waar het percentage 5,7% bedroeg. Daarentegen baart de jeugdwerkeloosheid (15-24 jaar) nog zorgen en staat op 20,8%. Het onderscheid tussen mannen en vrouwen die werkeloos zijn is 1%. En het werkeloosheidpercentage op het platteland is 2% hoger dan in het stedelijk gebied.
In aantal personen bedroeg in het vierde kwartaal van 2016 het aantal dat beschikbaar was voor de arbeidsmarkt 8.879.000, waarvan 8.394.000 werkzaam zijn en 485.000 mensen werkloos. Het noordoosten van Roemenië kent in verhouding de hoogste werkeloosheid wat relevant kan zijn bij het vestigen van arbeidsintensieve bedrijven.
Politieke ontwikkelingen
Roemenië wil electronische identiteitskaarten invoeren
Het Roemeense Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft aangekondigd dat er een wetsvoorstel voorligt o
m in 2017 te starten met de invoering van electronische identiteitskaarten. Houders van deze kaarten zullen direct kunnen inloggen op de IT systemen van openbare instellingen waardoor ook vele administratieve systemen zullen worden gedigitaliseerd. Ook zal deze kaart de pas van de nationale gezondheidszorg vervangen. In de kaart zijn de biometrische gegevens en vingerafdrukken van de houder opgeslagen.
- Normaliter wordt de kaart verstrekt voor personen vanaf 14 jaar, maar op verzoek van de ouders kunnen deze worden uitgereikt aan personen jonger dan 14 jaar. De huidige (beperkte) indentiteitskaart zal tevens(naar keuze) beschikbaar blijven. De geldigheidsduur van de kaarten is afhankelijk van de leeftijd van de houder bij aanvraag.
Roemenië wil Europees Geneesmiddelenbureau(EMA)
In verband met de Brexit wil Roemenië zich kandidaat stellen voor overname van het Europees Geneesmiddelenbureau van het Verenigd Koninkrijk.Volgens Ana Birchall, de gedelegeerde Minister voor Europese Zaken, zijn er meer dan 20 concurrenten voor de vestiging van het EMA, maar lijkt Roemenië een goede kans te maken want in deze EU lidstaat is nog geen EU Agentschap gevestigd. Daarnaast is er in de EU een zeer onevenredige verdeling van deze agentschappen, want Nederland kent bijvoorbeeld twee van deze agentschappen: Europol(Europese Politiedienst) en Eurojust(Europees orgaan voor justitiële samenwerking).
Een agentschap is een bureau van de Europese Unie dat zich met een bepaald onderwerp bezighoudt. Agentschappen verzamelen bijvoorbeeld kennis, nemen besluiten over technische onderwerpen of zorgen dat besluiten worden uitgevoerd.Agentschappen werken samen met de Europese Commissie en regeringen van de EU-landen. Veel agentschappen onderhouden ook contacten met maatschappelijke organisaties en onderzoeksinstituten uit de lidstaten.Er bestaan zo’n veertig agentschappen, al heten ze soms anders (centrum, stichting, bureau, waarnemingscentrum).
Ontwikkelingen van Brexit voor Nederland en EU lidstaten
KPMG Meijburg & Co heeft een digitale brochure geschreven over een inschatting van de komende ontwikkelingen rondom de Brexit. Deze hebben ook gevolgen voor andere lidstaten dus ook Roemenië maar met speciale aandacht voor Nederland en het Verenigd Koninkrijk. De dag waarop de Britse premier Theresa May de terugtrekkingsprocedure tekende wordt door de Britten al “Mayday” genoemd als het equivalent van het SOS in de radiotelegrafie. U kunt deze Engelstalige brochure met de laatste updates raadplegen op https://meijburg.com/tag/index/Brexit
Ambassade kantoor geopend in Moldavië
Sinds kort beschikt Nederland over een ambassadekantoor in Moldavië dat valt onder de ambassade in Boekarest. De toegenomen politieke en economische stabiliteit in dit land leiden ertoe dat Nederland de economische banden met dit kleine Oost-Europese land aanhaalt. Op 29 maart was er in Boekarest een Business forum voor Nederlandse bedrijven die zaken willen doen in Moldavië. De opening van het ambassadekantoor in Chisinau komt voort uit de toegenomen politieke belangstelling en relevantie van de regio’s rondom Europa voor Nederland. Het land is sinds eind 2016 op economisch en politiek gebied stabieler geworden. Er is meer vertrouwen gekomen van internationale instellingen, zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Wereldbank (WB) en de Europese Unie (EU).Het land laat zich beschrijven als een kleine open economie met een lage koopkracht; het land behoort tot de armste landen van Europa. Er is een Associatieakkoord tussen de EU en Moldavië. Dat betekent dat er meer mogelijkheden zijn voor handel met het land zonder al te veel belemmeringen. Daarnaast houdt het akkoord onder meer in dat Moldavië het overheidsbestuur in het land moderniseert en er hervormingen worden doorgevoerd ten gunste van de bevolking en het bedrijfsleven. Ook worden de normen en standaarden verbeterd, zodat zij aansluiten bij de Europese regelgeving. Dat geldt ook voor eisen op het gebied van bijvoorbeeld voedselveiligheid en standaardisatie van producten.
Moldavië komt in aanmerking voor Nederlandse ontwikkelingsprogramma’s, bijvoorbeeld op het gebied van justitiesamenwerking, goed bestuur en ook gericht op het bevorderen van handel en investeringen. Dit laatste zijn zogenaamde Private Sector Development (PSD-) programma’s. Ondernemers uit Nederland kunnen bijvoorbeeld voor export naar Moldavië, of investeringen in dat land, financiële ondersteuning krijgen van de FMO (de Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden), projecten ontwikkelen in het kader van het Dutch Good Growth Fund (DGGF) of via de FDOV (Faciliteit Duurzaam Ondernemen en Voedselzekerheid). Ook staat de DHI-regeling van de Netherlands Enterprise Agency (RVO) open voor Nederlandse demonstratieprojecten of haalbaarheidsstudies in Moldavië.
De landbouwsector is belangrijk in Moldavië. Daarnaast is voor Europese bedrijven de maakindustrie en de ICT-sector interessant. Er wordt gewerkt aan de herstructurering van de Moldavische fruitproductie. Moldavië exporteert wijn, walnoten en granen. Verder is het zo dat de EU de grootste handelspartner van Moldavië is geworden. Dat is echt een ommezwaai. Voorheen gingen de meeste producten naar Rusland en Oekraïne. Volgens de handelsraad Huub Drabbe kan Moldavië interessant zijn voor bedrijven op het gebied van onder meer stalbouw, irrigatietechnologie, uitgangsmateriaal (dierlijk en plantaardig), verpakkingsmateriaal en koeltechniek. Dat laatste is toepasbaar in de fruitteelt voor een meer geconditioneerde productopslag.Naast de handelsmogelijkheden met Moldavië ziet Huub Drabbe meer kansen voor Nederlandse ondernemers. “Moldavië is te beschouwen als een draaischijf tussen het westen en het oosten. Moldavië is lid van de GOS, een verband van de oude Sovjetstaten dat ontstond bij de val van de Sovjet Unie in december 1991.” Andere GOS-landen zijn onder meer Kirgizië, Kazachstan en Armenië. Als Nederlandse bedrijven activiteiten ondernemen in Moldavië kan dat betekenen dat zakendoen met andere GOS-landen eenvoudiger wordt.Geïnteresseerde ondernemers voor marktkansen in Moldavië, kunnen contact opnemen met de Economische afdeling van de Nederlandse ambassade in Boekarest (BKR-EA@minbuza.nl). Uiteraard kunt u ook de website van de Dutch Moldovan Business Council (www.dmbc.nl ) raadplegen die onder supervisie staat van de honorair consul van Moldova in Nederland Dirk Terwel.
Bijzonder bericht
Jaaroverzicht 2017 van de Roemeense jaarbeurs
Romexpo is het Roemeense equivalent van de Nederlandse jaarbeurs en biedt voor Nederlandse ondernemers een interessant platform voor informatie van het Roemeense vraag-en aanbod, dus met name gericht op de in- en export. In onderstaand beknopt overzicht zult u constateren dat soms meerdere beurzen tegelijk plaatsvinden, dan wel dezelfde beurzen meerdere malen per jaar worden georganiseerd. Voor andere informatie verwijzen wij u naar de Engelstalige website van Romexpo. http:www.romexpo.ro of naar de pagina Evenementen/Agenda van de website www.dutchromaniannetwork.nl waar u het gehele jaaroverzicht aantreft en een beurs uit kunt kiezen waar u belangstelling naar uit gaat.