Nieuwsbrief 19 september 2018
DRN NIEUWS
Romanian Business Day op 22 november a.s. in Utrecht
In tegenstelling tot eerdere voorinformatie zal de jaarlijkse Romanian Business Day deze keer in de businessclub van het Stadion de Galgenwaard plaatsvinden.
Deze imposante locatie heeft het voordeel van een centrale ligging en dus met name voor ondernemers uit de Noordelijke provincies beter bereikbaar is.
Achter de schermen wordt druk aan een aantrekkelijk programma gewerkt en regelmatige bezoekers weten dat we daar altijd goed in slagen.
Uiteraard houden wij u van de voortgang op de hoogte. U kunt de datum en locatie vast in uw agenda noteren.
Meet the Northern industry op vrijdag 24 oktober in Leeuwarden
Dit bijzonder event wordt georganiseerd door Exportclub Noord, een samenwerking van de Exportclub Drenthe, Exportclub Groningen en de Friesche Exportclub.
De Exportclub Noord kent veel interessante bedrijven met internationale ambities en vele landen zijn er vertegenwoordigd zoals Roemenië door het Dutch Romanian Network. De plaats en locatie(s) zijn ook bijzonder te noemen en wel in de Culturele Hoofdstad van Europa Leeuwaren en er wordt gebruik gemaakt van een tweetal(opeenvolgende) locaties met een netwerkborrel in het Friesche museum. Men weet dus het nuttige met het aangename te vertegenwoordigen. Voor bezoekers en/of deelnemers die niet gevestigd zijn in het Noorden is voor een hotelarrangement gezorgd. Kortom, aan alles is gedacht.
Voor nadere informatie en programma, zie https://www.exportclubnoord.nl/mni2018/
National Export Event op 3 oktober a.s.in ’s-Hertogenbosch
Wij herinneren u graag nog even aan het National Export Event dat op 3 oktober a.s. plaatsvindt in ’s-Hertogenbosch en op de locatie 1931 congrescentrum.
Op het programma staan onder andere zogenoemde “huiskamergesprekken”. Tijdens deze kleinschalige (max.15 deelnemers) rondetafelgesprekken kunt u 45 minuten lang in discussie over een land of thema met specialisten maar vooral ook met collega-exporteurs.
Onder de categorie Nabije Markten zal het Dutch Romanian Network ofwel de Romanian Netherlands Chamber of Commerce aanwezig zijn om u van dienst te zijn en om de kansen en mogelijkheden van Roemenië toe te lichten.
Zoete-Lieve-Gerritje is helaas verhinderd, maar daarentegen is een waardige vervangster aanwezig in de persoon van Sigrid Kaag, Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
Voor inschrijving en (veelomvattend)programma verwijzen wij u https://exportevent.nl
Nieuws honorair consulaat generaal
Digitale vraagbaak voor alle Roemeense documenten
Voor belanghebbenden – veelal burgers met de Roemeense nationaliteit – is een digitaal informatiesysteem beschikbaar waarmee u op een efficiënte en transparante manier toegang krijgen tot kwalitatieve consulaire informatie.
Door een directe communicatie met het Roemeens Ministerie van Buitenlandse Zaken en in het verlengde daarvan met de Consulaire Afdeling van de Roemeense Ambassade in Den Haag kunt u gebruikmaken van alle consulaire diensten en ook informatie verkrijgen over alle vereiste documenten en procedures. Omdat de uitvoering van uw wensen ligt bij de consulaire afdeling van de ambassade en deze geen gelegenheid hebben om alle telefonische informatie-aanvragen af te handelen, bent u aangewezen op onderhavig digitaal informatiesysteem. Overigens is dat ook in het voordeel van belanghebbenden want daarmee worden onnodige bureaucratische en omslachtige procedures geëlimineerd.
In dit kader verwijzen wij de belanghebbenden naar de website https://www.econsulat.ro/ Op youtube zijn er een drietal instructiefilmpjes(Roemeenstalig) beschikbaar onder de naam “econsulat” omdat gebruikmaking van het systeem soms problemen oplevert(zoals aanmaken account).
Sector Logistiek en Transport
TransLogistica Expo op 26 en 27 september a.s. in Boekarest
TransLogistica wordt als de belangrijkste beurs van Zuid-Oost Europa gezien en deze zal worden gehouden in het vernieuwde beursgebouw Romexpo in Boekarest. Dit jaar zal 4500 vierkante meter binnen en 2500 buiten beschikbaar zijn, wat een toename van 300% ten opzichte van voorgaande jaren betekent.
De TransLogistica EXPO zijn 7 verwante evenementen op dezelfde locatie en deze zijn:
• TransLogistica EXPO – Tentoonstelling transport en logistiek
• DE VRACHTWAGENSALON – Trucks & bussen show
• ROEMENIË 100 – Internationale openingsconferentie
• GREEN Logistics – Forum gewijd aan “groene” oplossingen en industrie-innovaties
• TransLogistica COOL – Forum voor transport en opslag met gecontroleerde temperatuur
• JOB TRAINING in transport en logistiek
• CAREERS TransLogistica – Werknemer rondetafel – werkgever – trainer
• GALA TransLogistica CSR.
Voor meer informatie over de agenda, uitnodigingen en deelname aan de TransLogistica Expo of gerelateerde evenementen, neem contact op met: office@translogistica.ro of bel +40 740 227 436, contactpersoon Emanuela Jordan
Roemeense transportsector geconfronteerd met hogere belasting
Op het moment van schrijven wordt de verhoging van de wegenbelasting(mogelijk dit najaar) door het Ministerie van Transport aangekondigd. De wegenbelasting zal meer worden afgestemd op Europees niveau. Enerzijds omdat de EU fondsen voor aanleg van autosnelwegen ter beschikking stelt dat overigens ook een Europees dus grensoverschrijdend belang dient omdat onderdeel uitmaakt van een aantal Europese corridors en anderzijds is het gebrek aan voldoende snelwegen een grote belemmering voor nieuwe investeerders met name vanuit de automotive sector.
Dus de prijzen voor de wegenvignette zullen dit jaar nog in prijs worden verhoogd, is althans het voornemen volgens een ontwerpverordening door de Dancila-regering, gepubliceerd op de website van het Ministerie van Transport.
Het meest getroffen door de aanstaande prijsstijging tot EUR 12 per dag zullen de logistieke bedrijven zijn.
De jaarlijkse wegenbelasting die wordt betaald voor voertuigen van categorie C, dat wil zeggen voor vrachtwagens van maximaal 12 ton, zal meer dan tweemaal toenemen tot 600 EUR. De transporteurs kondigen ook aan dat ze hun servicekosten zullen verhogen. Hogere transportkosten zullen feitelijk resulteren in hogere prijzen voor consumptiegoederen.
Volgens de bijlagen opgenomen in de ontwerpverordening zal het plan voor vrachtvoertuigen met MTMA van meer dan 3,5 ton en minder dan of gelijk aan 7,5 ton als volgt kosten: EUR 12 / dag (vanaf EUR 4 / dag), EUR 30 / week (vanaf EUR 16), EUR 60 / maand (van EUR 32 / maand), EUR 171/3 maanden (van EUR 92) en EUR 600 / jaar (van 320 euro / jaar).
Voor vrachtvoertuigen met een MTMA tussen 7,5 en 12 ton, zijn de volgende tarieven van toepassing: EUR 12 / dag (vanaf EUR 7 / dag), EUR 33 / week (vanaf EUR 28), EUR 66 / maand (vanaf EUR 56) ), EUR 188/3 maanden (van EUR 160) en EUR 660 / jaar (van EUR 560).
Anderzijds blijven de heffingen voor personenauto’s en vrachtwagens met MTMA van minder dan of gelijk aan 3,5 ton ongewijzigd. In het geval van personenauto’s liggen deze tussen EUR 3 (één week) en EUR 28 / jaar en voor vrachtvoertuigen met MTMA van minder dan of gelijk aan 3,5 ton, tussen EUR 6 / week en EUR 96 per jaar. Tegelijkertijd is het driemaands tarief voor auto’s EUR 13, en vrachtvoertuigen met MTMA van minder dan of gelijk aan 3,5 ton, EUR 36.
Roemeense fietsproducent Pegas betreedt internationale markten
De Roemeense fietsproducent Pegas heeft zijn eerste stap gezet op de Europese markten door zijn producten op vijf Amazon-markten in Spanje, Frankrijk, Duitsland, Italië en het VK op de kaart te zetten, van waar het kan leveren in de hele EU, zo maakte het bedrijf bekend.
Het merk wil ook uitbreiden naar de Amerikaanse markt via Amazon.
Pegas wil ook zijn nationale winkelnetwerk vergroten, na ook een franchise te hebben gelanceerd, en zijn binnenlandse en internationale netwerk van wederverkopers uitbreiden. Tegen het einde van 2020 zal het bedrijf ten minste tien nieuwe winkels openen en zullen zijn producten worden verkocht via meer dan 400 partnerwinkels en vijf winkelketens.
Het bedrijf zal ook een project van EUR 3 miljoen uitvoeren dat wordt gefinancierd met EU-middelen die gericht zijn op onderzoek en ontwikkeling van producten en het openen van een productielijn in Roemenië.
De fietsproducent verkocht meer dan 25.000 eenheden en behaalde in 2017 een omzet van meer dan RON 8 miljoen (EUR 1,7 miljoen).
Pegas fietsen hebben een iconische betekenis, want in het destijds communistische Roemenië had bijna elk kind een Pegas-fiets. In een land dat was afgesloten van de buitenwereld, kenden alle mensen van het staatsbedrijf de opvallende fietsen. Echter, met het gewelddadige einde van de regeerperiode van Nicolae Ceauşescu in 1989, veranderde dat allemaal.Buitenlandse merken kwamen binnen, en de Roemenen stopten met de productie hun Pegas-fietsen samen met andere overblijfselen uit het communistische tijdperk.Het bedrijf sloot de laatste productielijnen in 2001.
In 2012 kochten vier 30-plussers het vervallen handelsmerk met het idee om de fietsen van hun jeugd opnieuw te maken en begonnen ze met het ontwerpen van modellen passend bij de 21e eeuw. Het idee kwam nadat een van hen begon te zoeken naar een geschikte vervanging voor zijn geïmporteerde fiets, die was gestolen; iets dat er cool uitzag maar ook minder snel dieven lokte.
“Na de revolutie waardeerde niemand Roemeense producten, maar nu is dat aan het veranderen”, zegt Andrei Botescu, een van de medeoprichters en de algemeen manager van het bedrijf. “Deze fietsen lijken nu op herinneringen uit de kindertijd. Gedeeltelijk gaat het erom terug te gaan om onze wortels te vinden, “zegt hij.
Het team bracht een aantal van de onderscheidende accenten terug van de fietsen uit de jaren 60 en 70, inclusief de langwerpige “banaan” -stoelen en chopper-achtige sturen, en besloot elk jaar de kleurenschema’s te wijzigen, zodat mensen zouden weten welke generatie je hebt gereden. Ze brachten ze op de markt aan 30- en 40-plussers met goede herinneringen aan de fietsen van hun jeugd.
“We hebben veel klanten in hun jaren ’30, ’40, ’50, die eens een Pegas hadden, maar we hebben ook jonge klanten die een cool Roemeens merk willen om een statement te maken,” voegt Botescu toe.
De herlancering van Pegas begon voorzichtig, met 500 verkochte fietsen in 2012. Maar de nieuwe versies sloegen een lef in Roemenië en het aantal verdubbelde elk jaar. In 2016 verkochten ze 10.000 fietsen. Dit werd geholpen door de chief executive van eMAG, de Roemeense versie van Amazon, die eind 2015 een meerderheidsaandeel in het bedrijf kocht, waardoor Pegas het geld kreeg om sneller te groeien; het bedrijf hoopt dit jaar 20.000 fietsen te verkopen.
Steeds vaker graven ook oudere Roemenen hun lang vergeten fietsen uit het communistische tijdperk uit om ze te laten restaureren. “Sommige mensen houden van hun oude Pegas-fietsen; ze hebben een emotionele waarde en het maakt hen niet uit als ze meer moeten betalen om het te repareren dan het zou kosten voor een nieuwe fiets “, zegt Botescu.
Het hoofdkwartier van Pegas, een vervallen, onopmerkelijke straat in de Roemeense hoofdstad Boekarest, is half winkel, half werkplaats. Nieuwe fietsen en accessoires hangen aan de rekken aan de voorkant, terwijl achterin medewerkers nieuwe en oude fietsen repareren of opnieuw inrichten. Het bedrijf telt nu 23 medewerkers, waaronder vier ontwerpers.
“Om hier te werken, moet je als kind een Pegas hebben gehad”, grapt Alexandru Manda, marketingmanager van Pegas. “We hebben hier wat jong bloed die niet in de jaren tachtig zijn geboren, maar hun eerste fietsen waren de nieuwe Pegas-fietsen.”
Pegas-fietsen werden ooit gemaakt in een fabriek in het hart van Roemenië die ook wapens produceerde. Het nieuwe Pegas-team vertrouwde aanvankelijk op onderdelen van buitenlandse fabrikanten, maar richt nu een productiefaciliteit op in Zarnesti,(ten zuidwesten van Brasov) de stad waar de originele fietsen werden geproduceerd.
Sector Agri & Food
Internationale beurs Agri & Food Sector(Indraga) in Boekarest
Van 31 oktober tot en met 4 november a.s. wordt in Romexpo(het Roemeense equivalent van de Nederlandse Jaarbeurs) gehouden. Het is een jaarlijkse groots en veelomvattende opgezette beurs die internationale faam geniet en derhalve ook door veel Nederlandse ondernemers uit de Agri & Food sector wordt bezocht. Ook Nederlandse kennisinstellingen zijn aanwezig om zich op de hoogte te stellen van de internationale trends en actuele ontwikkelingen in de agrarische en foodsector. Vooral de Roemeense sector is dynamisch en maakt een positieve ontwikkeling door zoals ingewijden ons regelmatig laten weten.
Voor nadere informatie verwijzen wij u naar:
https://www.indagra.ro/en/news-indagra/
Hardleerse West-Europese voedselproducenten in de strafbank
Al jarenlang zijn er schandalen veroorzaakt door West-Europese(waaronder ook Nederlandse) voedselproducenten die producten aan landen in Centraal- en Oost-Europa leveren tegen een mindere kwaliteit dan in het land van productie en hun etikettering daarop niet aanpassen. Omdat de producenten hun laakbaar gedrag niet aanpassen, ligt er thans bij het Europese Parlement een ontwerpresolutie voor om deze producenten stevig aan te pakken en daarbij zal naming and shaming niet worden geschuwd. Er zal een gespecialiseerde toezichts- en toezichtseenheid moeten komen en deze eenheid zou deel moeten uitmaken van een bestaand EU-orgaan zoals Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek(JRC) of de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA).
Een diepgaand onderzoek wees uit dat:
- De fabrikant c.q. producent producten op de markt brengt met verschillende smaken en samenstellingen (d.w.z. ander hoofdingrediënt) maar met dezelfde of vergelijkbare (niet te onderscheiden voor de consument) uiterlijk van de verpakking.
- Producten met verschillende gewichten op de markt worden gebracht maar met dezelfde of vergelijkbare (niet te onderscheiden voor de consument) uiterlijk van de verpakking.
- Bij introductie van nieuwe producten op een bepaalde markt gebruikt een fabrikant een product met een samenstelling van hogere kwaliteit (bijvoorbeeld een hogere vleeshoeveelheid of kwaliteit van de ingrediënten in het product) om de aandacht van de consument te trekken.Na een bepaalde periode treedt er echter een “receptuurwissel” op zonder dat de verpakking van het product duidelijk verandert (behalve de productsamenstelling die in kleine letters op de achterkant van het etiket wordt gegeven).
EU Commissaris geeft alsnog hulp bij varkenspest in Roemenië
In de laatste DRN Nieuwsbrief gaven wij aan dat de Ierse EU Commissaris Phil Hogan zijn besluit om Roemenië geen ondersteuning te bieden moest heroverwegen. Inmiddels is de EU Commissaris naar Boekarest gegaan en zijn volle ondersteuning heeft toegezegd.
Hij heeft zelf een nader onderzoek heeft ingesteld en liet hij haar weten dat het detectiesysteem van de Afrikaanse varkenspest goed werkt, en financiële acties aankondigt om Roemeense boeren te helpen het virus het hoofd te bieden.
Hij zei dat het feit dat er meer dan 800 uitbraken zijn ontdekt, aantoont dat het detectiesysteem in Roemenië goed werkt. “Gezien het feit dat meer dan 71% van de varkens in een eenpersoonshuishouden in Roemenië wonen, is het erg moeilijk om maatregelen te nemen en deze uit te voeren. Natuurlijk, naast controle, toezicht en interventie, overwegen we ook financiële maatregelen om boeren in deze situaties te helpen, zodat ze er overheen komen, “zei Hogan, eraan toevoegend dat de EU EUR 2 miljoen zal toewijzen voor de veterinaire gezondheidshulp en meer hulp zal komen in termen van plattelandsontwikkeling.
De commissaris zei ook dat de EU Roemenië zal steunen in haar strijd door maatregelen te implementeren om het virus, veterinaire diensten en onderzoek te monitoren en te detecteren. Hogan liet weten dat hij volgend jaar EUR 10 miljoen zou besteden aan onderzoek om een vaccin tegen de Afrikaanse varkenspest te vinden.
In een gezamenlijke persconferentie heeft de Roemeense premier Viorica Dancila de financiële en technische hulp van de Europese Commissie gevraagd om de impact van de Afrikaanse varkenspest te verminderen.
“De Europese hulp is erg belangrijk voor Roemenië, gezien het aandeel van de landbouw in de binnenlandse economie,” zei Dancila, terwijl de landbouwcommissaris de overheidsmaatregelen in de landbouwsector presenteerde, met inbegrip van het feit dat het de eerste keer is dat subsidies voor landbouw worden verleend. “We zijn van plan om de komende twee jaar twee miljoen hectare te irrigeren en we hebben ook de acties gepresenteerd om het nationale anti-hagel systeem te ontwikkelen”, voegde de Roemeense premier eraan toe.
Inmiddels is in de provincie Luxemburg de Afrikaanse varkenspest vastgesteld bij twee everzwijnen. Het is de eerste keer sinds 1985 dat de virale ziekte opduikt in België, zo bevestigt het Voedselagentschap (FAVV).De besmetting werd bevestigd bij twee wilde everzwijnen die dood werden aangetroffen in een bos in de gemeente Etalle, vlakbij Frankrijk en het Groothertogdom Luxemburg.
Er bestaat geen specifieke behandeling of vaccin tegen de Afrikaanse varkenspest. Daarom worden er maatregelen genomen om de verspreiding ervan tegen te gaan. Die maatregelen hebben vooral betrekking op de jacht en op enkele varkensbedrijven in de regio, zegt FAVV-woordvoerder Philippe Houdart. De maatregelen blijven voorlopig eerder beperkt, klinkt het, maar dat zou veranderen indien de ziekte zou uitbreiden naar de varkenshouderij.
De Europese Commissie laat weten de toestand van nabij op te volgen. ‘De Commissie beschouwt de strijd tegen Afrikaanse varkenspest als een prioriteit, aangezien de ziekte een bedreiging voor de economie van de Europese Unie, in het bijzonder voor de varkenssector’, klinkt het in een persbericht.
Ook in de buurlanden wordt de waakzaamheid opgeschroefd. Zo wordt in Frankrijk, in de regio’s nabij de Belgische grens, een actieplan opgesteld, aldus Franse minister van Landbouw Stéphane Travert. En ook in Nederland is men alert, al laat minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten weten dat er ‘op dit moment geen direct verhoogd risico lijkt te zijn voor Nederland’.
Roemeense maïsoogst: een positieve uitschieter in Europa
Roemenië is een van de weinige landen in de Europese Unie die dit jaar een “uitstekende” maïsoogst laat zien, omdat de productie in veel regio’s wordt beïnvloed door warm en droog weer in de zomer en het de slechte kwaliteit van de Roemeense tarweproductie compenseert, aldus de Franse Strategie Grains, geciteerd door Reuters.
In een rapport dat recent werd gepubliceerd, heeft Strategie Grains zijn vooruitzichten voor de graanmaïsproductie in de EU met bijna 5 procent verlaagd naar 58,3 miljoen ton, terwijl de oogstomstandigheden in Frankrijk en Centraal-Europa verder verslechterden.
“De opbrengstpotentieel is opnieuw aanzienlijk verslechterd in Frankrijk, Duitsland, Polen en Centraal-Europa, vanwege het hete, droge weer van deze zomer. Deze ongunstige omstandigheden zullen uiteindelijk een zware tol eisen van de oogsten van de EU op het gebied van korrelmaïs, “zei Strategie Grains in zijn rapport.
Frankrijk heeft zijn inschatting voor de lenteoogst al verlaagd met 400.000 ton om rekening te houden met het weer van deze zomer.
Maar Strategie Grains zegt dat de vooruitzichten voor de opbrengst van graanmaïs uitstekend bleven in Roemenië, Bulgarije en Italië, die als belangrijke producenten worden beschouwd.
Volgens Reuters zijn droogte en hittegolven sinds het late voorjaar verdorde gewassen in Noord-Europa, wat de bezorgdheid opwekt over het aanscherpen van de graanvoorraden en het sturen van tarwefutures in Parijs naar hun hoogste stand in meer dan vijf jaar.
Strategie Grains verlaagde zijn schatting voor de zachte tarweoogst van dit jaar voor de zevende achtereenvolgende maand, nu op 126,8 miljoen ton, een daling van 0,9 miljoen ten opzichte van vorige maand, voornamelijk als gevolg van reducties in Duitsland, de Benelux, Denemarken, Ierland, Oostenrijk, Finland en Zweden.
De zachte tarweoogst van 2018 in de EU zou nu 11 procent onder het niveau van vorig jaar liggen, met rendementen op het laagste niveau sinds 2012.
Als gevolg van de aangescherpte voorraden en rekening houdend met de sterke concurrentie van de Zwarte Zee-tarwe, verlaagde de analist zijn project voor zachte tarwe-export in de EU dit seizoen met 1 miljoen ton tot 18,8 miljoen ton, tegen 19,8 miljoen voorspelling in augustus en 20,5 miljoen dollar laatste seizoen.
De kwaliteit van zachte tarwekorrels in Frankrijk werden uitstekend bevonden en bevredigend in de meeste landen behalve Roemenië en Bulgarije, die te kampen hadden met regenachtig weer tijdens de oogst, aldus het Franse bedrijf.
Volgens officiële gegevens heeft Roemenië in 2018 een recordtarweoogst geregistreerd van 10,2 miljoen ton, vergelijkbaar met de productie van vorig jaar.
In 2017 boekte Roemenië een recordoogst van granen van 27,1 miljoen ton, een stijging van 25 procent vergeleken met 2016, de tarweproductie steeg tot een hoogste punt ooit van meer dan 10 miljoen ton, volgens een rapport van het National Institute of Statistics (INS).
Volgens het rapport steeg de geoogste productie van tarwe vorig jaar met 19 procent tot 10,03 miljoen ton (van 8,4 miljoen ton in 2016), maïs steeg met 33 procent tot 14,3 miljoen ton, terwijl gerst groeide met 5 procent tot 1,9 miljoen ton.
Retailsector
Hoge boetes voor (retail)bedrijven die geen kasregisters gebruiken
Het Roemeense Ministerie van Financiën heeft coulance getoond voor bedrijven die dit jaar nog niet werkten met kasregisters omdat de leveranciers van deze registers niet tijdig aan de vraag konden voldoen.
Daarom werd voor de grote (retail)bedrijven de deadline verlengd tot 1 september jl. en voor kleine bedrijven tot 1 november a.s. “Naar schatting gebruiken grote en middelgrote marktdeelnemers ongeveer 100.000 kassa’s en tot die datum zijn er slechts 28.986 kassa’s geïnstalleerd voor alle categorieën belastingbetalers, inclusief de kleintjes,” aldus het ministerie.
De boetes voor niet-naleving van verplichte kassa’s bedragen RON 20.000 (EUR 4.500) en de activiteiten van de bedrijven kunnen worden opgeschort.
Het belangrijkste doel van de invoering van elektronische kassa’s is het verminderen van BTW-fraude, aangezien de btw-kloof in Roemenië de hoogste in de Europese Unie is.
Digitale Sector
Roemenië scoort relatief laag in internetgebruik en sociale media
Roemenië heeft een laag percentage internetgebruikers in vergelijking met andere EU-landen vanwege de lage internetpenetratie, maar sommige regio’s scoren veel beter dan anderen wat betreft deelname aan sociale netwerken zoals Facebook, Instagram of Twitter.
In de EU heeft meer dan de helft (54 procent) van de bevolking van 16-74 jaar het internet gebruikt om deel te nemen aan sociale netwerken – door het gebruik van websites zoals Instagram, Facebook of Twitter – in 2017 laten de Eurostat-gegevens zien. Echter de Roemenen die in de westelijke regio wonen (inclusief de steden Timisoara en Arad), de op een na rijkste van het land na Bucuresti-Ilfov, hebben een hogere participatiegraad in sociale netwerken van 62 procent – aanzienlijk boven het EU-gemiddelde.
Dus het beeld per regio laat een meer genuanceerd beeld zien, zoals ook twee andere Roemeense regio’s – het noord-westen (noordelijk Transsylvanië) en Bucuresti-Ilfov (inclusief de hoofdstad) – scoren boven het EU-gemiddelde, met 56 procent van de personen die actief zijn op Facebook of Instagram.
In Roemenië gebruikte 52 procent van de bevolking van 16-74 jaar het internet vooral om deel te nemen aan sociale netwerken.
In de EU werden de meeste mensen tussen de 16 en 74 jaar die aan sociale media deelnamen waargenomen in Mellersta Norrland in Zweden (85 procent), de Deense hoofdstad Hovedstaden (79 procent), West-Vlaanderen in België, de Zweedse hoofdstad Stockholm en Wales in het Verenigd Koninkrijk (alle 76 procent).
Aan de andere kant van het bereik werden de laagste participatiegraden gevonden in de Franse regio’s La Réunion (34 procent) en Limousin (35 procent), gevolgd door Puglia in Italië (37 procent), Poitou-Charentes en Basse-Normandie in Frankrijk en Brandenburg in Duitsland (alle 38 procent).
Demografische ontwikkelingen
Toenemende vergrijzing door emigratie in Roemenië
Vorig jaar nadert het aantal Roemeense emigranten 220.000, volgens gegevens die recent zijn vrijgegeven door het National Institute of Statistics(INS). Het slechte nieuws is dat de meeste (meer dan 17%) zijn in de leeftijdsgroep 25-29 jaar, en de tweede golf grootte (14,5%) behoort tot de leeftijdsgroep 20-24 jaar.
De belangrijkste oorzaak van deze daling is de negatieve natuurlijke toename (het aantal overleden personen dat het aantal levendgeborenen met 71.125 personen overschrijdt).
Vergrijzing steeg ten opzichte van 1 januari 2017 toenemend aandeel ouderen (65 jaar en ouder). De vergrijzing index steeg van 114,4 (1 januari 2017) tot 116,9 ouderen gerelateerd aan 100 jongeren (vanaf 1 januari 2018).
Het aandeel van de totale bevolking van de leeftijdsgroep 0-14 jaar was op 1 januari 2017 15,6%, terwijl het percentage van de populatie van 65 jaar en ouder in de totale bevolking is gestegen met 0,4 procentpunten ( van 17,8% in 2017 tot 18,2% op 1 januari 2018). Aldus is de afhankelijkheidsratio gestegen tot 50,1 (1 januari 2017) 50,9-100 jonge en oudere volwassenen (1 januari 2018).
Roemenië is nog steeds een land waar de op een na belangrijkste oorzaak van het dalen van de bevolking migratie is. Het international migratiesaldo was negatief in 2017, het aantal emigranten overtrof het aantal immigranten met meer dan 53.000 inwoners. In 2017 emigreerden mannen naar een hoger percentage dan vrouwen (50,9%).
De vergrijzing van de bevolking komt vooral door de dalende geboortecijfers, emigratie maar ook door de verandering in levensstijl. Veel vrouwen zetten hun carrière op de voorgrond en stellen de komst van een kind uit .Het verlaten van veel jonge mensen van het platteland naar stedelijke gebieden (interne migratie) heeft geresulteerd in een toename van de vergrijzing van de bevolking in plattelandsgebieden en een kloof tussen de stedelijke en landelijke omgevingen.
Het fenomeen van het verlaten van het land, met name door jongeren en volwassenen (emigratie) die hun financiële situatie willen verbeteren hebben geleid tot het versnellen van de vergrijzing in Roemenië. Overigens speelt de vergrijzingsproblematiek in alle Europese lidstaten met uiteenlopende oorzaken, situaties en gevolgen en het is niet uit te sluiten dat de beeldvorming met betrekking tot migratie aan herziening toe is.
Maatschappelijke ontwikkelingen
Religieuze NGO’s willen de klok terugzetten
De zogenoemde Coaliţia pentru Familie hebben na jarenlang handtekeningen verzamelen weten af te dwingen dat er op 7 oktober a.s. een referendum zal worden gehouden waar de Roemeense burgers zich kunnen uitspreken om de tekst van Artikel 48 van de Roemeense Grondwet te veranderen. Het Roemeense parlement vond geen procedurele reden om daaraan zijn medewerking te onthouden. De Nederlandse pioniers zullen zich ongetwijfeld nog herinneren dat homoseksualiteit tot 2001 nog in het Roemeense Wetboek van Strafrecht voorkwam – als artikel 200 en waar het – nader omschreven – werd gecriminaliseerd.Onder andere door een sterke Nederlandse lobby is onderhavig wetsartikel verdwenen. In de Roemeense Grondwet defineert men het gezin als het vrijwillige huwelijk “tussen echtgenoten”. Naar aanleiding van een concreet verzoek van twee personen van gelijke sekse om hun huwelijk te erkennen heeft het Roemeense Grondwettelijk Hof een en ander voorgelegd aan het Europese Hof van Justitie dat de lidstaten zelf niet de autonomie hebben om te bepalen wat concreet onder het begrip “echtgenoten”moet worden verstaan. Het begrip is neutraal ten aanzien van het geslacht van de betrokken personen. Concreet stelt de Coaliţia pentru Familie voor om duiding “tussen echtgenoten” te herdefiniëren als door “man en vrouw”. De herdefiniëring staat tevens op gespannen voet met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens: “ het recht op een gezinsleven is onvervreemdbaar en behoort tot alle mensen, ongeacht hun geslacht en seksuele geaardheid”.
Tot de voorstanders van de herdefiniëring behoort de Roemeens Orthodoxe kerk die een aantal NGO’s die de coalitie vormen faciliteert, zoals bijvoorbeeld APOR(The Association for Parents Pro Religious Courses) die gevestigd is in het Aartsbisdom van Boekarest. Andere NGO’s van de coalitie zijn onder andere Vladimir Ghika(vereniging Rooms-katholieke families, Pro Vita die een achttal seksuele “minderheden” of daarmee gerelateerd moreel inferieur vindt, zoals echtscheiding, homohuwelijk,abortus(in alle gevallen), anticonceptie, etcetera. De tegenstanders zijn onder andere de organisaties Accept, Mozaiq en Transforma.
De Nederlandse Ambassadeur in Boekarest H.E. Ms. Stella Ronner-Grubačić toonde tijdens de Gay Prides die in juni jl. in Roemenië plaatsvond haar betrokkenheid bij de LGBT gemeenschap en de slogan “Orange is always part of the Rainbouw” op de Tshirts van haar medewerkers laten aan duidelijkheid niets te wensen over.
Het ligt in de lijn der verwachtingen dat de invloedrijke organisatie Human Rights Watch de ontwikkelingen op de voet zal volgen en zeker omdat hun Global Advocacy Director van LGBT-programma’s de bekende Nederlander Boris Dittrich is die destijds ook sterk betrokken was bij de hierboven genoemde verwijdering van Artikel 200 uit het Roemeense Wetboek van Strafrecht.
Politieke ontwikkelingen
Roemeense regering gaat lobbywetgeving invoeren
In tegenstelling tot de Nederlandse wetgeving gaat Roemenië wel een adequate lobbywetgeving invoeren. Men beoogt hiermee meer transparantie, toegankelijkheid en openheid en dus iedereen een eerlijke kans op beinvloeding krijgt. Het wetsvoorstel werd geïnitieerd door de liberale regeringspartij ALDE.
Volgens internationale verdragen tegen corruptie is handelen in invloed niets anders dan corruptie. Nederland is dus niet het voorbeeldige, transparante land dat zichzelf zo graag ten voorbeeld stelt aan andere landen. Ondoorzichtigheid en nette en minder nette corruptie wordt al eeuwenlang min of meer gewoon gevonden. Het zal geen toeval zijn – want zo veel toeval bestaat niet – dat het verder altijd zo braaf meelopende Nederland tot nu toe systematisch weigert om nou uitgerekend de verdragsbepalingen over handel in invloed te ondertekenen.Verbazingwekkend genoeg baart de voortdurende dreiging van belangenverstrengeling – en daarmee van latente corruptie – in Nederland zelf nauwelijks opzien. Er zijn wel eens wat publicaties over het opvallende feit dat de Eerste Kamer voor een goed deel vol zit met beroepslobbyisten, maar dat wordt bepaald niet een schandaal gevonden.
Premier Mark Rutte bracht officieel bezoek aan Roemenië
Op 12 september jl. bracht onze premier een kort bezoek aan Roemenië, waarvan de officiële agenda hieronder staat weergegeven.
Hoewel Nederland niet tot de “trojka” behoort, stond het Roemeense EU voorzitterschap in de eerste helft van 2019 op de agenda. Een korte uitleg over deze trojka: Om continuïteit van de werkzaamheden van de EU in de Raad te bevorderen wordt er nauw samengewerkt tussen telkens 3 lidstaten die na elkaar het voorzitterschap bekleden en die “trojka’s” worden genoemd. Dit systeem werd in 2009 ingevoerd bij het Verdrag van Lissabon. Een voorzitterschapstrio bepaalt de doelstellingen op lange termijn en stelt een gemeenschappelijke agenda op met de onderwerpen en grote thema’s die de Raad gedurende de betrokken 18 maanden zal behandelen. Op basis daarvan geeft elk van de 3 landen vervolgens nadere invulling aan zijn eigen halfjaarlijkse programma. Het trio voor de eerste helft van 2019 zal derhalve bestaan uit Finland, Kroatië en het Roemeense voorzitterschap.
Onderstaand een vrije compilatie uit de gesprekken die tussen Premier Mark Rutte, President Klaus Johannis en Premier Viorica Dăncilă hebben plaatsgevonden.
Populisme versus pragmatisme
President Klaus Johannis gaf aan dat het populisme in beide landen niet leidend mag zijn, waardoor ongewilde weerstanden tegen bemoeienis van buitenaf kunnen ontstaan en ons moeten richten op de gemeenschappelijke waarden van de Europese Unie.
In dit kader moeten ook de justitiële en hervormingen en de aanpak van corruptie (niet juridisch term) plaatsvinden, zoals omschreven in het Coöperatie- en Verificatie Mechanisme(CVM). In dit kader is ook de assistentie ingeroepen van de instellingen van de Raad van Europa zoals Greco en Commissie van Venetië. Hoewel door de gesprekspartners niet alles bij de naam werd genoemd mag het succesvolle optreden van het Anti-Corruptie Directoraat worden genoemd, zoals ook het recente doorlichten van het justitieel systeem c.q.apparaat(scheiding der machten).
Schengen
Zowel de Roemeense president als de Roemeense premier brachten de toetreding tot de Schengenzone ter sprake, want altijd een uiterst gevoelige geschilpunt tussen beide landen was en is. De Nederlandse koppeling van twee aparte verdragen, dus Schengen en het CVM, wordt van Roemeense zijde nog steeds als een contractbreuk ervaren. Terecht merkte Premier Viorica Dăncilă op dat de MVC problematiek niet aan de Schengennormen mag worden gerelateerd, omdat het twee van elkaar verschillende verdragen zijn. Zoals verwacht bleef een concreet antwoord van Premier Mark Rutte uit. Laatstgenoemde verschilt in deze kwestie ook van mening met het Nederlandse bedrijfsleven, want de DRN en de VNO-NCW hebben destijds een duidelijk statement afgegeven dat zij de koppeling van Schengen en CVM afwezen.
Economische relaties
De uitstekende economische relaties werden door alle betrokkenen onderschreven. Dit gegeven interpreterend zou het de stelling recht doen dat deze ondanks politici en ambtenaren goed genoemd mag worden en dat geldt zowel voor Nederlandse als Roemeense zijde.
Doel van het bezoek
Het uiteindelijke doel van het ultrakorte bezoek werd niet duidelijk en gelet op de uitspraken is er de indruk achtergebleven dat Nederland het bezoek aflegde in relatie met het komende Roemeense voorzitterschap van de EU. In deze zin maakte de Roemeense Premier Viorica Dăncilă de prikkelende opmerking dat dit het eerste bezoek is dat afgelopen 15 jaar door een Nederlandse premier aan Roemenië is gebracht. Zij was echter hoopvol en voegde daaraan toe dat Nederland behoort tot de top buitenlandse investeerders in Roemenië, en de aanwezigheid van Nederlandse bedrijven in ons land nog steeds groeit. Daarom willen wij manieren scheppen om deze samenwerking te versterken door meer economische uitwisselingen en met bedrijven fora te organiseren. Zij presenteerde de Nederlandse minister-president een nieuw beleggingsraamwerk in Roemenië, zoals de goedkeuring van het aanbestedingsrecht en de wet van publiek-private samenwerking. Voorts besprak zij (nieuwe) terreinen van samenwerking zowel bilateraal als sectoraal,op de terreinen van onderzoek en innovatie, landbouw, defensie en veiligheid. En met name samenwerking in marine-industrie is een benchmark voor onze bilaterale samenwerking, aldus de premier.
Disclaimer
De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.