Nieuwsbrief 27 juli 2018

Header-news

DRN NIEUWS

Romanian Business Day op 22 november in Stadion De Galgenwaard in Utrecht

Op donderdag 22 november a.s. zal het inmiddels welom bekende event van de Romanian Business Day in het Stadion De Galgenwaard worden georganiseerd.. Na de vakantieperiode zullen nadere informaties volgen. Zoals gebruikelijk zal het een co-productie van de ING Bank zijn en het Dutch Romanian Network c.q. Romanian Netherlands Chamber of Commerce. Voor de sponsoren en leden zijn er mogelijkheden om kosteloos exposure te generen en onder andere om deze reden maken wij vroegtijdig de datum bekend. Gelet op de vakantieperiode zullen wij deze uiteraard herhalen.

Voorinformatie :Nationaal Export Event in ‘s-Hertogenbosch

Op woensdag 3 oktober a.s. wordt weer het Nationale Export Event gehouden en deze keer is de bijzondere locatie 1931 Congrescentrum in Den Bosch. Het was de eerste overdekte en afgesloten veemarkt van  Nederland werd in 1931 geopend in Den Bosch. Volgens de architectuur van die tijd (de Amsterdamse School) werden een marktplaats en diverse hallen gebouwd, nét buiten het centrum. Van 1931 tot en met 2001 werden deze hallen intensief gebruikt door veehandelaren uit de regio. Thans is het al jaren een uitstekend congrescentrum met enorm veel parkeerplaatsen en gelegen naast de Brabanthallen.
Het Nationaal Export Event is hét evenement voor startende en ervaren exporteurs die willen investeren in internationaal succes. Spreek met Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigers uit meer dan 100 landen en met de specialisten van ING, Evofenedex en de Netherlands Enterprice Agency (RVO.nl). Naast een-op-eengesprekken staan ook huiskamergesprekken en workshops op het programma en is er volop ruimte om te netwerken met collega-ondernemers.Ongetwijfeld zal op de achtergrond een rol spelen dat ’s-Hertogenbosch voor 2018 als Brabantse hoofdstad de door de EU ingestelde erkenning heeft van European Region of Gastronomy en die het volgend jaar aan de Roemeense stad Sibiu is toegekend. Dat impliceert dat de belangrijke agri & foodsector centraal staat die tot de Nederlandse topsectoren behoort.
Uiteraard zal Roemenië ook prominent zijn vertegenwoordigd, zoals onder andere door het Dutch Romanian Network c.q. Romanian Netherlands Chamber of Commerce en de handelsraad van de Nederlandse ambassade. Voor het voorlopig programma en deelname verwijzen wij u naar https://exportevent.nl/

Ambassade Nieuws – NL

Nieuwe landbouwraad op Nederlandse Ambassade in Boekarest

Tot de nieuwe landbouwraad is Arie Veldhuizen benoemd(werkgebied Roemenië, Bulgarije en Moldavië) die op een lange staat van dienst kan bogen in relatie met de agrarische sector. Hij komt uit de agrarische sector en werkt sinds 1997 bij het ministerie van Economische Zaken op het gebied van landbouw. Vanaf 2008 werkt hij als landbouwattaché/landbouwraad in achtereenvolgens Berlijn, New Delhi/Colombo en Hanoi/Bangkok.
Arie Veldhuizen is de opvolger van Emar Gemmeke die met verve deze functie heeft vervuld en thans als kwartiermaker is benoemd van de nieuwe organisatie Trade and Innovate NL. Laatstgenoemde organisatie is een samenwerkingsvorm van een aantal publieke organisaties, te weten Amsterdam inbusiness, de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), Brainport Development, Economic Board Utrecht, InnovationQuarter, Ontwikkelingsmaatschappij Oost-Nederland NV (Oost NL), Rotterdam Partners en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl), in samenwerking met de ministeries van Buitenlandse Zaken en van Economische Zaken en Klimaat.
Het bestuur van de DRN en de DRN Task Force Agri & Food Romania wensen beiden succes toe!

Luchtvaart Sector

Tarom kiest voor de vlucht naar voren

Ondanks de bijna moordende wereldwijde concurrentieslag in de luchtvaartwereld heeft de Roemeense staatsluchtvaartmaatschappij Tarom besloten zelfstandig te blijven en de uitdaging aan te gaan om nieuwe markten te gaan openen,aldus de Duitse CEO Wolff Werner-Wilhelm. In dit kader kondigde Tarom onlangs de order aan voor vijf Boeing 737 MAX 8 vliegtuigen die de komende vijf jaren worden uitgeleverd. Tevens ondertekende Tarom ook een operationeel leasecontract voor twee Boeing 737-800 NG-vliegtuigen, die het in juni van dit jaar begon te gebruiken. Zoals bekend vliegt Tarom tweemaal daags vluchten van Amsterdam naar Boekarest vice versa en tegen aantrekkelijke tarieven!

Start derde bouwfase voor Brasov Airport

Hoewel Brasov slechts circa 180 kilometer van Boekarest is verwijderd, is de aanleg van een professionele luchthaven van start gegaan. Recent hebben de autoriteiten van Brasov een overeenkomst gesloten met het bedrijf PORR Construct(na openbare aanbesteding) voor de bouw van een start- en landingsbaan en bijbehorende werkzaamheden, zoals platformen en een drainage en infrastructuur. Het contract heeft een waarde van ongeveer RON 31 miljoen. De deadline voor de bouwwerkzaamheden is 110 dagen. Tevens zal er een nieuwe openbare aanbesteding worden uitgeschreven voor de bouw van andere componenten van de luchthaven, inclusief een terminal en andere faciliteiten zoals parkeerplaatsen en toegangspunten. De luchthaven is gelegen nabij de rondweg van Brașov en de plaats Ghimbav. Feitelijk is de aanleg al in 2014 begonnen, maar door onvoorziene omstandigheden zijn de werkzaamheden vier jaar vertraagd.

Derde luchthaven Boekarest: feit of fictie?

Volgens Nelu Barbu de woordvoerder van het kabinet van Dăncilă wil de regering een nieuwe luchthaven bouwen in het zuiden van Boekarest die ten minste twee terminals en een capaciteit van 30 miljoen passagiers per jaar moet hebben.” Zodra dergelijke gebieden door de lokale autoriteiten worden geïdentificeerd, kunnen deze autoriteiten deelnemen aan het opzetten van het projectbedrijf, “legt Nelu Barbu uit. Gesprekken over een nieuwe luchthaven nabij de hoofdstad, gelegen in het zuiden van de stad, zijn niet nieuw, maar zijn nooit voltooid in een project. Omstreeks 2012 had het bedrijf  Infra Group  Lufthansa Consulting aangesteld als strategisch adviseur bij de ontwikkeling van een nieuwe internationale luchthaven voor Boekarest. De regering is van plan een privébedrijf te vinden om een ​​publiek-privaat partnerschap te creëren, een bedrijf dat de verantwoordelijkheid heeft om het project uit te voeren. Maar het zal niet gemakkelijk zijn om zo’n partner te vinden en het is zelfs niet begonnen om het gebied te vinden waar een luchthaven kan worden gebouwd. Boekarest wordt momenteel bediend door twee luchthavens: Henry Coanda International Airport, dat ongeveer 5mppa en Baneasa Airport behandelt, dat ongeveer 2,2mppa herbergt(MPPA is gerelateerd aan vliegtuigbewegingen).Gelet op het ontbreken van een deugdelijke onderbouwing van de noodzaak van een derde luchthaven bij Boekarest komen ook nu deze plannen niet overtuigend over.

Automotive Sector

Roemenië behoort tot de wereldwijde top van autofabrikanten met Duster en Sandero tot de best verkopende modellen

Het aantal verkochte auto’s in de eerste vier maanden van dit jaar is met 3,4 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode van 2017 en bedroeg 28,81 miljoen, tegenover 27,85 miljoen, volgens gegevens verzameld door JATO, een van de grootste bedrijven in oplossingen voor intelligente auto-industrie . De gegevens verzameld door JATO beslaan ongeveer 90% van het totale wereldbeeld.

De gegevens van 53 markten laten zien dat het groeiritme aanhoudt dankzij het positieve gevoel bij consumenten in de ontwikkelde en opkomende markten. Bijna twee uit drie verkochte voertuigen kwamen uit China, VS en Europa, maar de groei met dubbele cijfers was in India, Brazilië en Rusland.
China is de leider van nieuwe auto’s met een totaal van 8.345 miljoen in januari-april 2018, een stijging van 4,4 procent, gevolgd door de VS met 5.46 miljoen (stagnatie), Japan met 1.88 miljoen (een daling van 1.3 procent), India met 1.3 miljoen (stijging van 10.0 procent) en Duitsland met 1,28 miljoen (+ 5,1 procent). De top tien wordt voltooid door het VK met 1,004 miljoen, Frankrijk met 896,759, Italië met 801,759, Brazilië met 737,821 (een stijging van 20,5 procent) en Canada met 624.243 auto’s.
Het aandeel SUV’s (sport utility vehicle) steeg in de eerste vier maanden van 30,9 procent tot 34,2 procent van de totale omzet en steeg tot een record van 9,86 miljoen (+14,8 procent). En goed nieuws voor de Roemeense Dacia Duster maar ook voor de kleine Ford EcoSport.
De best verkochte auto ter wereld is nog steeds de Ford F-serie (F-150, F-250, F-350), met 85 procent van zijn omzet in de VS. De F-serie verkocht in de eerste vier maanden in totaal 336.599. Op de tweede plaats staat Toyota Corrola, sedanversie, die 309.166 auto’s en Volkswagen Golf verkocht met 291.648 eenheden. Honda Civic is de volgende, met 262.138 verkochte auto’s, op de voet gevolgd door Nissan X-Trail (of Rogue in de VS) met 260.301.
Op de 43e plaats vinden we Dacia-Renault Sandero, de kleine Roemeense auto, die 123.641 auto’s verkocht in de eerste vier maanden, een stijging van 1 procent ten opzichte van vorig jaar. Sandero is zeer dicht bij Audi A4 (126.804 verkochte auto’s) en BMW Series 3 (127.146 auto’s) en overtreft namen als Toyota Hillux, Suzuki Swift en Volkswagen Bora.
In de top van de nieuwste lanceringen vinden we Dacia-Renault Duster op de tweede plaats in de verkoop, met een totaal van 101.128 auto’s, een stijging van 10 procent. Deze top wordt geleid door Jeep Wrangler, die 104.417 auto’s verkocht, een stijging van 46 procent ten opzichte van het vorige jaar. Als de SUV Ford EcoSport geproduceerd in Craiova goed zal worden ontvangen, waar het naar uitziet en bovendien de Duster op de belangrijkste markten al een prominente plaats heeft veroverd, wordt Roemenië een belangrijkste autoproducenten in de wereld.

Eerste afbeelding van nieuwe Dacia Sandero

Het Franse tijdschrift Auto Plus heeft de eerste afbeelding vrijgegeven met de nieuwe Dacia Sandero, die in 2019 wordt uitgebracht. “Dit wordt de ster van 2019”, aldus het magazine.

De nieuwe Dacia Sandero wordt geïntroduceerd als een compacte SUV / crossover en ziet eruit als een Stepway.
Aanvankelijk dacht iedereen dat Dacia een nieuwe Duster zou lanceren, maar uit de pas vrijgegeven beelden bleek dat het om een derde generatie Sandero gaat, een van de best verkopende auto’s in Europa.
De nieuwe Dacia Sandero wordt op een nieuw platform gemaakt, precies die waar ook Renault Clio is gemaakt. Auto Plus meldt dat Dacia Sandero een gloednieuw ontwerp zal hebben, maar de prijzen zullen hetzelfde blijven.
Dacia zal ook een nieuw Logan-model op de markt introduceren, met elementen die vergelijkbaar zijn met die van Sandero. Naar verwachting zullen beide modellen volgend jaar worden gelanceerd, waarschijnlijk eind 2019.

Eurostat: Luxemburg – de meeste auto’s per inwoner in de EU, Roemenië – op de laagste positie

In 2016 beschikte de EU gemiddeld over 505 auto’s per 1 000 inwoners. Onder de lidstaten stond Luxemburg bovenaan de lijst met 662 auto’s per 1 000 inwoners, gevolgd door Italië (625 auto’s), Malta (615 auto’s), Finland (604 auto’s) en Cyprus (595 auto’s).
Aan de andere kant van de schaal werd het laagste aantal auto’s geregistreerd in Roemenië (261 auto’s: gegevens uit 2015), Hongarije (338 auto’s), Letland (341 auto’s) en Kroatië (374 auto’s), meldt Eurostat.

Ondanks een toename in de afgelopen jaren maakten personenauto’s met alternatieve brandstoffen, waaronder hybride auto’s, maken deze een klein deel uit van het wagenpark van personenauto’s in de EU in 2016. Dit komt tot uiting in het aandeel van auto’s met alternatieve brandstoffen die laag scoren onder de nieuw geregistreerde personenauto’s.
Over het geheel genomen is het personenwagenpark in bijna alle EU-lidstaten de afgelopen vijf jaar gegroeid. Het hoogste aantal auto’s per inwoner werd geregistreerd in Luxemburg, gevolgd door Italië, Malta en Finland. In 2016 had Polen verreweg het grootste aantal personenauto’s ouder dan 20 jaar, gevolgd door Estland en Malta.
Voorkeuren met betrekking tot personenauto’s op benzine of diesel rijden in de EU-lidstaten; van de lidstaten waarvoor recente gegevens beschikbaar zijn, vormen auto’s met benzinemotoren de meerderheid van de geregistreerde personenauto’s in de meeste landen; personenauto’s met dieselmotor domineren in slechts acht lidstaten. Bij het samen bekijken van benzine- en dieselmotoren domineerden de middelgrote motoren het personenwagenpark in de meeste EU-lidstaten; In Malta, Hongarije, Portugal en Roemenië domineerden echter de kleinste motoren.

Agrarische Sector

Holland Fruit House Romania aanwezig op Open dagen Fruitteelt

Zoals bekend maakt de Coordinator Fred Evers van het voornoemde cluster  ondernemers deel uit van de actieve DRN Task Force Agri & Food Romania. In dit kader zal hij tijdens de twee Open Dagen op 16 en 17 augustus a.s. in de Proeftuin Randwijk(nabij Wageningen) met een Roemeense delegatie “decision makers” deelnemen aan deze dagen, uiteraard in gezelschap van de Nederlandse ondernemers die lid zijn van het Holland Fruit House(Romania). Naast het zakendoen van Business-to-Business heeft het cluster ook als ambitie om  in Roemenië vorm te geven aan een praktijkgerichte opleiding voor de fruitteelt met proeftuinen, waarbij de Proeftuin in Randwijk als voorbeeld kan dienen. In de plaats Maracineni(nabij Pitesti) heeft de cluster Holland Fruit House reeds een groot perceel ingericht in samenspraak met het Roemeense Research Institute for Horticulture(ICDP- Institutul de Cercetare – Dezvoltare pentru Pomicultură). Voor nadere informaties: info@eversinternational.eu en zie ook www.hollandfruithouse.ro

Roemenië wil EU steun voor bestrijding varkenspest

De  Afrikaanse varkenspest had Roemenië goed onder controle, maar nu blijken wilde zwijnen die het virus overdragen zich niet te storen aan landgrenzen, want eerder was er een kleine uitbraak in Satu Mare die men gelukkig snel isoleren kon, maar thans is er een grotere uitbraak in het dorpje Carcaliu(district Braila) waar maar liefst 44.580 varkens moeten worden afgemaakt. Gelukkig ligt deze locatie op een eiland zodat het goed afgrendelbaar is, maar de kosten zijn buitensporig hoog. In beide gevallen zijn er sterke aanwijzingen dat de besmetting uit Oekraïne afkomstig is gelet op de ligging van beide plaatsen.
Minister van Landbouw, Petre Daea, heeft in Brussel financiële steun gevraagd voor de Roemeense landbouwers die getroffen zijn door de Afrikaanse varkenspest en voor de radicale preventieve maatregelen die moesten worden genomen.
De Europese Commissie gaat er vanuit dat de ziekte in wilde zwijnenpopulaties op korte termijn niet kan worden uitgeroeid. Dat betekent dat in een aantal lidstaten de ziekte nog geruime tijd in de wilde zwijnen aanwezig zal zijn. In een regio met zo’n besmette populatie lopen varkenshouderijen een groter risico van besmetting.
Omdat deze situatie nog wel even zal duren, heeft de EC een discussie gestart met lidstaten om een nieuwe gebiedsindeling voor te stellen (een bufferzone en een gebied waar de besmetting alleen bij wilde zwijnen voorkomt) en om maatregelen op te stellen op zo’n manier dat varkenshouders daar hun bedrijf kunnen voortzetten. De discussie is uitgebreid gevoerd bij de recente SCoPAFF en CVO bijeenkomsten en de EC heeft aangegeven na de zomer een nieuw conceptvoorstel aan de lidstaten voor te leggen. In Polen dat verreweg de grootste uitbraak in 2017 kende is door de EU 9,3 miljoen euro uitgekeerd.

Oostenrijkers blijven zich schuldig maken aan illegale ontbossing

De Oostenrijkse Holzindustrie Schweighofer blijft op illegale wijze  hout uit de nationale parken van Roemenië kappen, ondanks vijf jaar publiekelijke toezeggingen dat het niet meer plaatsvondt, volgens een recent rapport van het Amerikaanse Environmental Investigation Agency (EIA).
Gegevens verkregen door EIA geven aan dat Schweighofer bronnen logt uit meer dan 250 afzonderlijke depots in heel Roemenië, zonder de feitelijke oorsprong te kunnen achterhalen.
   Uit het onderzoek van EIA is gebleken dat de houtleveranciers van Schweighofer meer dan 35.000 kubieke meter hout hebben vervoerd van slechts twee nationale parken – de nationale parken Rodna en Calimani in de 18 maanden van januari 2017 tot juni 2018.
EIA analyseerde 18 maanden aan gegevens van de website van Forest Inspector om meer dan 50 houtkaplocaties te identificeren in twee nationale parken in Noord-Roemenië, waar Schweighofer-leveranciers regelmatig hout inkopen.
Uit het bewijsmateriaal van de EIA blijkt dat alle bedrijven die sourcen vanuit externe depots in Roemenië, net zo weinig traceerbaarheid hebben als Schweighofer.

EIA voerde een korte studie uit om zicht te krijgen op de  houtverwerkers Kronospan en Egger en twee van de  grootste houtproductenbedrijven in Roemenië zijn; beide zijn Oostenrijks en beide hebben nauwe zakelijke banden met Schweighofer.
In reactie daarop zeggen vertegenwoordigers van Schweighofer in een persverklaring van dinsdag dat elke leverancier van een bedrijf de herkomst van het hout moet bewijzen en als het bedrijf afkomstig is van een nationaal park, ziet het bedrijf af van de aankoop.
“Zodra de experts in de supply chain bij Holzindustrie Schweighofer ontdekken dat hout uit nationale parken een logdepot bereikt (dat legaal is met hout uit de bufferzones van de nationale parken), accepteert het bedrijf geen leveringen van dergelijke depots. De exploitant van het depot kan alleen tijdens deze lock-up-periode log leveren aan Holzindustrie Schweighofer als het andere oogstlocaties buiten de nationale parken heeft en de leveringen rechtstreeks van het bos naar de fabrieken van het bedrijf worden uitgevoerd en worden gecontroleerd door Timflow, “aldus Schweighofer-functionarissen. .
Volgens Schweighofer zijn deze dingen duidelijk vastgelegd in contracten.
“Holzindustrie Schweighofer heeft haar dialoog met milieu-NGO’s zoals WWF en Greenpace opgevoerd en neemt hun kritiek en suggesties serieus”, aldus de verklaring. Deze NGO’s rapporteren echter nauwelijks vooruitgang.
Tegelijkertijd vestigt de EIA de aandacht op de snelle uitputting van bossen in Roemenië.
“De Roemeense Karpaten herbergden eens het grootste deel van de resterende oude Europese bossen, met de grootste populaties van beren, wolven en lynx. Volgens recente schattingen is in het afgelopen decennium wel tweederde van deze bossen verloren gegaan. Een wetenschappelijk onderzoek uit 2005 schatte dat Roemenië tweederde van de laatste overblijvende oerwouden van Europa bevatte, in totaal ongeveer 300.000 hectare. Recente analyses zijn nog gaande, maar voorspellingen zijn pessimistisch. Onderzoekers schatten dat het totaal van 2018 dichter bij 100.000 hectare zal liggen “, aldus het EIA. Indien men de Karpaten bezoekt kan men op veel plaatsen de gevolgen van de illegale houtkap zien en soms ook de gevolgen ervan zoals bodemerosie, overstromingen, verwoestijning, etcetera. In bossen die dichter bij de bewoonde wereld liggen camoefleert men de kap door de stronken te verbranden en daarover een laag zand aan te brengen. Herbeplanting vindt nauwelijks plaats.

Thans is door Schweighofer Timflow geintroduceerd.Het is een houttraceerbaarheidscontrolesysteem/monitoringssteem dat vertrouwt op GPS-technologie om de routes van het log-transport te registreren. Op dit moment zou men alle houttransporten bij Holzindustrie Schweighofer- eenheden in Roemenië  kunnen volgen. Echter vanuit de praktijk bleek namelijk dat de vrachtwagens van de houttransporten nummerplaten wisselden dan wel niet geregisteerd zijn. Dus blijkbaar worden ook vrachtauto’s ingezet die niet herkenbaar zijn als vervoer van Schweighofer.  Of het systeem een en ander ondervangt is niet duidelijk gemaakt.
Iedereen kan een account aanmaken en een kalenderdatum en een verzamelpunt te selecteren.
De applicatie biedt dan informatie over vrachtwagenroutes en vrachtfoto’s. Men kan ook kopieën van verzend- en vrachtdocumenten aanvragen. De rol van Romsilva het Roemeense equivalent van het Nederlandse Staatsbosbeheer is allerminst duidelijk, want deze hebben de opdracht om de illegale houtkap te controleren en te voorkomen dat deze plaats kan vinden.

Generatieproblematiek in Roemeense landbouwsector

Roemenië heeft het grootste aantal landbouwbedrijven in de Europese Unie, maar bijna de helft (44,3 procent) van de agrariërs  is 65 jaar of ouder en slechts 7,6 procent is minder dan 40 jaar oud, laten Eurostat-gegevens zien.
Meer dan een kwart (25,7 procent) van de agrariërs in Roemenië is tussen de 40 en 54 jaar oud en 22,3 procent tussen 55 en 64 jaar oud.
In de EU bevindt de gemiddelde leeftijd van de landbouwer zich aan de oudere kant van het leeftijdsbereik: een derde (32 procent) van de bedrijfsleiders was 65 jaar of ouder en slechts 11 procent was jonge landbouwers onder de 40 jaar .

 


“Jonge boeren waren bijzonder weinig:In Cyprus (3,3 procent van alle boeren), Portugal (4,2 procent) en het Verenigd Koninkrijk (5,3 procent). Landen als Oostenrijk (22,2 procent), Polen (20,3 procent) en Slowakije (19,0 procent) scoren in dit opzicht, aldus Eurostat.Volgens de situatie in 2016 bevond een derde (33 procent) van de landbouwbedrijven in de EU zich in Roemenië, nog een derde in Polen (14 procent), Italië (10 procent) en Spanje (9 procent), aldus Eurostat.
Roemenië is de meest contrasterende EU-lidstaat op het gebied van landbouwgrond, met negen op de tien landbouwbedrijven (92 procent of 3,1 miljoen landbouwbedrijven) van minder dan 5 ha, terwijl 0,5 procent van de bedrijven 50 ha of meer groot is en de helft van de boerderij ( 51 procent) van alle landbouwgrond in het land.
Indien men dus de hoge leeftijd van de meeste boeren in ogenschouw neemt waarvan de meeste een bedrijf hebben van minder dan 5 ha kan men zich voorstellen dat de jongere generatie in deze situatie het niet attractief vinden om als zelfstandige boer werkzaam te zijn. Zeker omdat bedrijven van 50ha en meer beperkt aanwezig zijn. De oudere boer(vooral de bergboeren) zullen niet gauw plaatsmaken voor de jongere generatie omdat het bescheiden bedrijf hun pensioenvoorziening is en zij zelfvoorzienend zijn en onderling een levendige ruilhandel kennen, wat we ook wel moestuineconomie noemen.Uiteraard is deze status quo niet statisch en is er in bepaalde districten en regio’s al sprake van een zekere dynamiek mede gestimuleerd door het Roemeense Ministerie van Landbouw, want in potentie kan de Roemeense agrarische sector uitgroeien tot de belangrijkste economische sector van het land. Ook zijn er zeker kans en mogelijkheden voor de Nederlandse agrarische sector. Leerzaam is om het boek “Hoe God verdween uit Jorwerd”van Geert Mak eens te lezen die gaat over de groei van de Nederlandse agrarische sector tussen 1945 en 1995 en dan leert men snel dat veel ontwikkelingen vergelijkbaar zijn.

Roemeense vismarkt wint terrein

Vanouds zijn de Roemenen vleeseters en komen visgerechten sporadisch op het menu voor behoudens in regio’s zoals de Donaudelta en omgeving van Constanta. Echter deze markt is de laatste 5 jaar gestaag aan het veranderen en men verwacht van € 380 miljoen in 2018 te bereiken.

De lokale vis- en zeevruchtenmarkt boekte in de eerste helft van dit jaar een omzetgroei van 10% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
Voor het hele jaar zal de stijging naar verwachting ook rond de 10% bedragen, tot ongeveer EUR 380 miljoen, volgens Alfredo Seafood, een van de grootste merken voor vis en zeevruchtenproducten in Roemenië.
De visconsumptie in Roemenië is in de eerste helft van dit jaar gematigd gegroeid, lager dan in voorgaande jaren, toen de markt werd gestimuleerd door de btw-korting voor voedsel, aldus Alfredi Seafood-oprichter Mihai Cristian Darmanescu.
Volgens de prognoses van het bedrijf zal de visconsumptie per hoofd van de bevolking in Roemenië dit jaar ongeveer 7 kg bedragen, drie keer lager dan het EU-gemiddelde van 23 kg per hoofd van de bevolking. Zalm is een van de meest populaire vissoorten op de lokale markt, met een omzet van ongeveer EUR 50 miljoen in de eerste helft van dit jaar.
Alfredo Seafood boekte in 2017 een omzet van EUR 20 miljoen, een stijging van 10% ten opzichte van 2016.
Ons dunkt dat er voldoende kansen zijn voor de Nederlandse vismarkt om in deze markt in te stappen.

Patria Bank zwakke partner op Roemeense markt

Vanaf juni 2018 zal Patria Bank financiering aanbieden voor de agrarische sector. Hiertoe is men een partnerschap aangegaan met het Agentschap voor betalingen en interventie in de landbouw (APIA) voor de steunregelingen die APIA heeft geïmplementeerd in de campagne 2018 (de regeling inzake een enkele areaalbetaling – SAPS en gedelegeerde maatregelen in het nationale programma voor plattelandsontwikkeling – PNDR).
Via dit partnerschap biedt Patria Bank aan de boeren de mogelijkheid om een ​​aanbetaling te verkrijgen tot 90% van de waarde van het berekende bedrag volgens het door APIA afgegeven certificaat. Naast het APIA-krediet kunnen de boeren financiële steun vinden via de specifieke Agro-financieringsoplossingen van Patria: kredieten zonder garanties, kredieten voor werkkapitaal met seizoensvergoeding, kredieten voor investeringen en verwervingen van landbouwgrond en kredieten voor de uitvoering van projecten met EU fondsen of deposito’s in RON met flexibele termijnen, zodat de boeren maximale inkomsten uit tijdelijk beschikbare activa kunnen halen.

Deze bank is gevormd door een fusie van verliesgevende banken zoals onder andere de banken Comerciala Carpatica en Romexterra e.a. en het plaatje ziet er niet hoopgevend uit, want in het najaar van 2017 heeft men nog 28 kantoren moeten sluiten. Hun kennis van de agrarische sector mag niet hoog worden ingeschat.

Scheepsbouwsector

Roemeense defensie aankopen blijven doorgaan

Thans is een voorstel in behandeling dat handelt over de aankoop van mobiele luchtafweer raketten. Gelet op de mobiliteitseis wordt een en ander gekoppeld aan de aanbesteding(indiening reeds gesloten) van de vier nieuwe corvetten en de upgrade van bestaande schepen. Als men het lijstje beziet van deze systemen kent men ook de inschrijvers van de aanbesteding van de vier corvetten, want niemand gelooft in een toevallige samenloop van omstandigheden. Het lijstje ziet er als volgt uit:

  • De Amerikaanse Harpoon Racket is in het aanbod van de Nederlanders bij Damen Shipyards in het proces van het verwerven van korvetten en het moderniseren van de fregatten.
  • De RBS15 Mk3-raket zou ook in het aanbod zijn van de Duitsers van ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) die de Braunchweig-klasse K130 Corvette voorstellen.
  • De anti-scheepsraket Exocet Block 3 verschijnt ook in het aanbod van Italianen van Fincantierii en de Fransen bij de Naval Group in de procedure voor de verwerving van korvetten.

Uiteraard kunnen er meer “kapers op de kust”zijn, maar deze worden niet genoemd in het lijstje van de mobiel luchtafweer raketten. Aanvullende wensen hebben na de sluiting voor het indienen van aanbiedingen voor de aanbesteding geen invloed meer en uiteraard zullen wij dat blijven volgen.

Medische Sector

Aantal artsen in Roemenië, iets gestegen in 2017

Om de uittocht van artsen en medisch personeel in de publieke sector te verminderen heeft de Roemeense regering de afgelopen jaren de inkomens drastisch verhoogd en ook de werkomstandigheden verbeterd.
Het blijkt thans dat daardoor de uittocht is afgeremd en zelfs in 2017 een lichte stijging waarneembaar was ten opzichte van 2016.Ongeveer 58.600 artsen werkten in 2017 in het zorgstelsel van Roemenië, een lichte stijging ten opzichte van 2016, toen er 57.300 artsen waren.Roemenië had dus een arts voor 335 inwoners, volgens gegevens van het National Statistics Institute (INS).Van het totale aantal artsen waren 15.700 tandartsen en 17.800 apothekers. Ongeveer een vijfde, namelijk ongeveer 11.700, waren huisartsen.Het medisch personeel met de opleiding tot verpleegkundigen telde 142.100 werknemers, een stijging met 4.900 in 2016, terwijl het hulppersoneel 69.400 werknemers bedroeg, een stijging van 3.100 in vergelijking met het jaar ervoor.In 2017 functioneerden er meer dan 60.000 medische eenheden in Roemenië, waarvan 49.000 in stedelijke gebieden en slechts 11.000 in landelijke gebieden. De meeste van deze eenheden waren medische kabinetten. Het aantal ziekenhuizen steeg met 9 eenheden in vergelijking met 2016 tot 576 eenheden. Nadrukkelijk willen wij stellen dat de situatie in de private sector veel beter is, maar alleen betaalbaar voor mensen in de hogere inkomensgroepen

Financieel Economische Ontwikkelingen

Roemeense regering betaalt hoge prijs voor haar uitgavenpatroon

Momenteel is het huishoudboekje van de staat nog op orde als men het toetst aan het Europese Stabiliteitspact dat aangeeft dat het begrotingstekort maximaal 3% van het BBP mag zijn en de staatsschuld niet meer dan 60% mag bedragen. Gelet op de stijgende behoefte aan middelen leent de Roemeense staat op de kapitaalmarkt thans tegen de hoogste tarieven van de Europese Unie, want de meest recente staatslening kende een percentage van 4,78%.
“We verwachten dat de opwaartse trend in de rente zal voortzetten op kortlopende overheidseffecten, tegen de achtergrond van de vooruitzichten voor het handhaven van de monetaire cyclus na de crisis in de Verenigde Staten (impact op de kosten van wereldwijde financiering) en de intensivering van interne uitdagingen , ” volgens de analisten van Banca Transilvania.Analisten van de ING pleiten voor begrotingsherziening en andere  economen geven aan dat de overheid haar uitgaven moet verminderen om het overheidstekort onder controle te houden.
Deskundigen maken zich vooral zorgen over de snelle stijging van de rentekosten van de overheid. Uit officiële gegevens blijkt dat de rentekosten in de eerste vier maanden van dit jaar met 56,2 procent zijn gestegen tot RON 5,06 miljard, van RON 3,24 miljard in januari-april 2017.
Economen waarschuwen hogere leenkosten vertaalt zich snel in hogere overheidsschuld.
De president van de Roemeense Nationale Bank Mugur Isarescu heeft ook zijn zorgen uitgesproken en pleit voor meer macro-economische stabiliteit en waarschuwt dat als structurele hervormingen en begrotingconsolidatie uitblijft dat dan de actuele sterke economische groei wel eens kan eindigen in een harde landing. Een te hoge schuldenlast, een valuta of bankcrises en te zwakke overheidsinstellingen kunnen leiden tot kapitaalsvlucht, toename van de armoede en sociale onzekerheid, aldus Isarescu. Hij refereerde daarbij ook aan de onzekerheid van goede wetgeving die de leencapaciteit van de overheid beperkt.

Roemenië scoort het laagst op innovatiescorebord 2018 van de EU

Roemenië staat vermeld in de categorie Modest Innovators van het innovatiescorebord EU-2018. Het land deelt de categorie met Bulgarije en staat in de EU voor het laatst op het gebied van innovatieprestaties.

 

Het jaarlijkse European Innovation Scoreboard (EIS) biedt een vergelijkende beoordeling van de onderzoeks- en innovatieprestaties van de EU-lidstaten en geselecteerde derde landen. Het analyseert de relatieve sterke en zwakke punten van nationale onderzoeks- en innovatiesystemen. In de EIS worden landen beoordeeld op vier hoofdtypen indicatoren en tien innovatiedimensies, waarbij in totaal 27 verschillende indicatoren worden vastgelegd, waaronder personeel, aantrekkelijke onderzoekssystemen, innovatievriendelijke omgeving of investeringen.
De categorie Modest Innovators omvat landen met een prestatieniveau van minder dan 50% van het EU-gemiddelde. De prestaties van Roemenië zijn sinds 2010 met 14% afgenomen. Naast Cyprus, met een daling van de prestaties met 9%, behoort Roemenië tot de twee lidstaten met een prestatie die met meer dan 5 procentpunten is gedaald.
‘Innovatievriendelijke omgeving’ en ‘verkoopimpact’ zijn de sterkste innovatiedimensies in Roemenië, terwijl ‘innovators’ en ‘firm investments’ de zwakste zijn, zo vond het rapport.
De dimensie ‘innovatievriendelijke omgeving’ heeft betrekking op breedbandpenetratie en kansgericht ondernemerschap. De dimensie ‘verkoopimpact’ heeft betrekking op de uitvoer van middelgrote en hightechproducten, kennisintensieve export van diensten en de verkoop van nieuwe en nieuwe productinnovaties.
De dimensie ‘innovators’ verwijst naar de MKB bedrijven met product- of procesinnovaties, MKB bedrijven met marketing of organisatorische innovaties, en MKB bedrijven die intern innoveren. ‘Bedrijfsinvesteringen’ dekken de R&D uitgaven in het bedrijfsleven, niet-R&D-innovatie-uitgaven en ondernemingen die opleidingen aanbieden om ICT-vaardigheden van hun personeel te ontwikkelen of te verbeteren.
Zweden kwam opnieuw aan de top als innovatieleider van de EU in het scorebord van dit jaar, gevolgd door Denemarken, Finland, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Luxemburg, dat dit jaar toetrad tot de groep topinnovatoren. Duitsland liet een daling zien bij de groep van sterke innovators.
Gemiddeld genomen zijn de innovatieprestaties van de EU sinds 2010 met 5,8% toegenomen. De prestaties zijn het sterkst gestegen in Litouwen, Malta, Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

Demografische kloof in landen Centraal- en Oost-Europa

Sinds de val van het IJzeren Gordijn is er in Europa een demografische golf ontstaan, met migratie achter een bevolkingskrimp in veel Oost-Europese landen, volgens een gepubliceerd rapport. Terwijl de bevolking tussen 1990 en 2017 met 12 procent groeide in de 15 oudste EU-lidstaten – dus rijke westerse landen – daalde het met gemiddeld zeven procent in de 13 nieuwere en armste lidstaten van de EU.
“Hoewel de vruchtbaarheidscijfers in Oost-Europa niet langer verschillen van die in het Westen, verdelen bevolkingsbewegingen het continent in tweeën,” zei onderzoeker Tomas Sobotka van de Oostenrijkse Academie van Wetenschappen die het onderzoek leidde. Bijna alle voormalige Oost-Europese en niet-EU-landen noteerden een negatief natuurlijk evenwicht, het verschil tussen geboorte en sterfte, over de periode van 27 jaar.
Netto migratie is verantwoordelijk voor het grootste deel van de bevolkingsafname, die met 27 procent is gedaald in Letland, 23 procent in Litouwen, 22 procent in Bosnië en Herzegovina, 19 procent in Bulgarije, 15 procent in Roemenië en 13 procent in Kroatië. Daarentegen nam het merendeel van de West-Europese landen zowel een positieve natuurlijke balans als een grote toestroom van migranten waar. Alleen in Ierland, waar de bevolking met een record van 36 procent toenam, en Frankrijk met 18 procent, nam het hogere aantal geboorten meer toe voor de bevolkingsgroei dan voor migratie. Ook tegen de trend in was Duitsland, waarvan de bevolking sinds 1990 met slechts 4 procent is gestegen. Hoewel het natuurlijke saldo negatief was, bleef de netto migratie ver beneden het gemiddelde van andere landen, ondanks de controversiële komst van meer dan een miljoen asielzoekers sinds 2015. De Britse bevolkingsgroei van 15 procent werd even goed ondersteund door immigratie en natuurlijke groei. Netto migratie in Rusland heeft geholpen om het natuurlijke evenwicht met 10 procent te verminderen. Europa heeft zijn bevolking zien toenemen met acht procent tot meer dan 510 miljoen mensen, maar met slechts 246 miljoen mensen in de werkende leeftijd kan het cijfer “stagneren of zelfs afnemen in de komende jaren”, aldus de OAW. De vergrijzende bevolking heeft een demografische hoofdpijn voor overheden veroorzaakt, door minder belastingbetalers ter ondersteuning van een groeiend leger van gepensioneerden. De voorzichtige conclusie kan zijn dat migratie voor de rijkere landen een zegen is in tegenstelling tot de armere Europese landen die de migratie met lede ogen aanzien.
In Roemenië bleef in 2017 de bevolking krimpen.
Roemenië verloor iets meer dan 69 200 mensen als gevolg van de natuurlijke daling in 2017 (het aantal levendgeborenen minus het aantal sterfgevallen) Volgens de datum van het Nationaal Instituut voor de Statistiek (NIS).
Een VN-rapport uitgebracht in januari van dit jaar bleek dat Roemenië behoort tot de groep van landen die in Oost-Europa rekening houden met een daling van meer dan 15% van de bevolking in periode van 2018 tot 2050. Het land verwacht een verdere krimp van 17% over de periode van 2017 en 2050 en dan 16,3 miljoen inwoners zal kennen. Roemenië heeft dan ook een actief terugkeerbeleid ontwikkeld.

Roemenië is de kleinste internationale investeerder in Europa

Roemenië is de kleinste internationale investeerder in Europa, met FDI(Foreign Direct Investment) in het buitenland dat 3 keer lager is dan in Bulgarije.
Het World Investment Report 2018 laat zien dat Roemeense investeerders deden tot eind 2017 een totale directe investering van USD 883 miljoen realiseerden in andere landen, het kleinste bedrag onder de 28 lidstaten van de Europese Unie en vergelijkbaar met de investering in het buitenland geregistreerd door landen als Kenia of Cambodja, volgens “World Investment Report 2018 ” uitgebracht door de Conferentie van de Verenigde Naties voor handel en ontwikkeling (UNCTAD).

De redenen waarom Roemenië de kleinste internationale investeerder in Europa is omdat men zich liever richt op de nationale markt of onvoldoende kapitaal heeft om uit te breiden naar het buitenland.
In december 2017 bedroegen de buitenlandse directe investeringen (FDI of BDI) in het buitenland van Roemeense ingezetenen USD 883 miljoen – of EUR 736 miljoen, volgens de centrale bankgegevens van Roemenië. Gegevens omvatten geen investeringen van de centrale bank.
Dit bedrag is vergelijkbaar met de FDI-uitgaande aandelen die zijn geregistreerd door derdewereldlanden als Kenia (USD 826 miljoen), Cambodja (USD 911 miljoen) of Guatemala (USD 992 miljoen).
Roemenië is ook een zeer kleine investeerder in vergelijking met zijn buren.Volgens de UNCTAD is de uitgaande buitenlandse voorraad van Roemenië die in december 2017 is geregistreerd de laagste van de 28 EU-lidstaten, ver onder Polen (USD 31 miljard), Hongarije (USD 28,6 miljard), Tsjechië (USD 23,7 miljard), Estland (USD 7,7 miljard), Slovenië (USD 6,9 miljard), Kroatië (USD 6 miljard) of Bulgarije (USD 2,8 miljard).De situatie verbeterde niet veel in 2018. Uit recente gegevens van de National Bank of Romania (BNR) blijkt dat Roemeense investeerders tot eind maart een totale directe investering van EUR 772,8 miljoen in andere landen deden, een stijging van 5 procent vergeleken met december 2017.
Officiële gegevens tonen aan dat buitenlandse investeerders tot eind maart 2018 een totale directe investering van EUR 75 miljard in Roemenië hebben gedaan, een historisch hoogtepunt, met 2 procent (EUR 1,5 miljard) vanaf december 2017.
Aan het einde van 2016 waren de belangrijkste landen van oorsprong van BDI in Roemenië Nederland (24,3%), Duitsland (13,2%), Oostenrijk (11,9%), Frankrijk (6,9%), Cyprus (6,5%), Italië (6,3%). procent), Luxemburg (4,3 procent), Zwitserland (3,6 procent), Griekenland (2,8 procent) en België (2,7 procent), aldus de centrale bank.

Roemenië een rijk land met arme mensen

Zowel Europese als nationale officiële gegevens bewijzen dat er elk jaar geen grote stap is in de richting van vervaging van de armoede. De laatst beschikbare cijfers zijn vanaf 2017, maar verwijzen naar 2016 en ze laten zien dat als de staat geen sociale bijstand betaalt, de helft van de bevolking het risico loopt op armoede en sociale uitsluiting. Er zijn een aantal provincies die zich in een kritieke situatie bevinden.

Armoedegegevens zijn gerelateerd aan productiviteit. Bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking wordt over het algemeen gebruikt als een indicator voor de levensstandaard en een hoger BBP per hoofd betekent hogere levensstandaard. Deze indicator kan ook worden gebruikt om de arbeidsproductiviteit te meten.
Een blik op het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking laat zien dat de laagste niveaus waren in 2017, volgens de Nationale Forecast Commission in Vaslui (4.343 euro), Botosani (4.701 euro), Teleorman (5.402 euro), Mehedinti (ook 5.402 euro) en Olt (5.615 euro). Ter vergelijking, in 2017 had de hoofdstad een BBP / inwoner van 25.400 euro, dat wil zeggen iets onder de totale som van de vijf genoemde provincies.
In sommige van deze provincies was de werkloosheid vorig jaar op een zeer hoog niveau.Vaslui bijvoorbeeld, was 10,2%, Teleorman 10%, Mehedinti 9,4%.Vierde en wat betreft werkloosheid, Dolj was 8,8% en Galati 7,9%.Aan de andere kant werd de laagste werkloosheid waargenomen in Ilfov van 0,6%, Timis met 1%, Boekarest en Arad met 1,5% en Cluj met 2,1%.

Bijzonder bericht

Nieuwe aanpak rond topsectoren klopt op papier. Nu de praktijk’

Op papier klopt het allemaal, maar als het gaat om de uitvoering zijn we er niet gerust op. Ieder jaar investeren bedrijven 500 miljoen euro in  wetenschap. Dat mag niet op het spel worden gezet.’

Dat zeggen VNO-NCW en MKB-Nederland in een eerste reactie op het nieuwe innovatie- en topsectorenbeleid van minister Wiebes en staatssecretaris Keijzer (EZK) waarmee de ministerraad heeft ingestemd.

‘Toppositie en verdienvermogen versterken’‘
Nederland heeft een toppositie op het gebied van innovatie. Het is zaak die verder uit te bouwen en ons verdienvermogen te versterken’, aldus de ondernemingsorganisaties. ‘De nieuwe aanpak rond de topsectoren met meer aandacht voor belangrijke technologieën zoals kunstmatige intelligentie, is een goede zaak. Die kan alleen pas echt werken als we niet verzanden in plannenmakerij en departementale spelletjes.’

500 miljoen uit bedrijfsleven voor onderzoek
De nieuwe aanpak met meer aandacht voor het gebruik van sleuteltechnologieën en het oplossen van belangrijke maatschappelijke vraagstukken via (handels)missies is volgens de ondernemingsorganisaties een logische volgende stap in het succesvolle topsectorenbeleid. ‘Door dit beleid is de afgelopen jaren alleen al meer dan 500 miljoen euro per jaar aan extra geld vanuit het bedrijfsleven voor onderzoek gegenereerd. Dat kan nog veel beter worden als we slim doorpakken. Dat vraagt bijvoorbeeld om een stevige betrokkenheid van het bedrijfsleven bij het vormgeven van de missies.’

Weinig aandacht voor mkb en PPS
‘De vakdepartementen krijgen een belangrijkere rol in het nieuwe beleid, maar moeten deze wel oppakken. Dit moet niet uitmonden in een vergadercircuit en weer twee jaar lang plannen maken. Dat stadium zijn we na bijna acht jaar succesvol topsectorenbeleid echt voorbij,’ aldus de ondernemingsorganisaties. Meer nadruk op missies betekent ook dat departementen extra moeten gaan investeren. VNO-NCW en MKB-Nederland missen voldoende aandacht voor het midden- en kleinbedrijf en publiek-private samenwerking. Ook is onduidelijk wat de inzet wordt op het gebied van een aantal bepalende technologieën als kunstmatige intelligentie, blockchain en bijvoorbeeld nano-electronica.

Hefboom op private investeringen
In de brief wordt ook aangegeven hoe de extra 150 miljoen euro aan onderzoek en innovatie zullen worden verdeeld.  Ook daar zal de praktijk moeten uitwijzen hoe het uitpakt. ‘De extra middelen uit het regeerakkoord moeten kunnen worden ingezet waar deze het meest renderen en zorgen voor een maximale hefboom op de private investeringen. We moeten voorkomen dat er weer allerlei verschillende potjes ontstaan en ambtelijke hobby’s worden gesubsidieerd’, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland.

Disclaimer

De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.