DRN NIEUWS

De Roemeense partner van de DRN de Netherlands Romanian Chamber of Commerce viert op 22 april a.s. zijn tienjarig bestaan.Weliswaar is in hetzelfde jaar ook het initiatief genomen om het Dutch Romanian Network op te richten, maar omdat de notariële akte daarvan op 28 februari 2007 passeerde, houdt de DRN deze datum aan.
Deze viering valt samen met de viering van Koningsdag en die in Boekarest de Orange Night heeft gekregen. Een daverend festijn zal worden georganiseerd in Athénée Palace Hilton hotel in Boekarest. Het bestuur, Raad van Advies en leden van de DRN gelukwensen hun collega’s met het bereiken van deze mijlpaal!

Dienstig zijn aan het bevorderen van de economische bilaterale betrekkingen tussen beide landen is tot op heden succesvol verlopen en wij hopen dat samen met de NRCC ook in de toekomst te kunnen waarborgen!

De plattelandsontwikkeling in Roemenië heeft zich na 1979 bipolair ontwikkeld wat enerzijds leidde tot megabedrijven en anderzijds tot kleine bedrijven die gericht waren op zelfvoorziening, ook wel moestuineconomie genoemd. Ook het agrarisch onderwijs ontwikkelde zich op deze wijze. Zonder een rurale middenklasse kan een agrarische sector echter niet tot wasdom komen. De premier Dacian Ciolos die voorheen EU commissaris van landbouw was, lanceerde derhalve zelf een concrete invulling van het Nationale Programma voor Plattelandsontwikkeling en neemt de volgende maatregelen: vereenvoudiging van de wetgeving, vereenvoudigde wijze van belastinginnig, garantiefonds voor aanschaf van landbouwwerktuigen, bevordering van eco- en agro toerisme, ontwikkeling van landbouw gerelateerd beroeps- en technisch onderwijs en daarop afgestemde Europese subsidie. De maatregelen maken duidelijk dat deze sector in Roemenië de hoogste prioriteit geniet en dat biedt aan Nederlandse agrarische ondernemers zeker kansen.

Kleine agrarische bedrijven
Ook krijgen bij de concretisering van het voornoemde de kleine boeren aandacht door op hun afgestemde maatregelen. Zoals onder andere een verlaging van 50% van het productieniveau wat de drempel verlaagt om van de fondsen gebruik te kunnen maken. Staatsgaranties voor aanschaf van landbouwapparatuur en 15.000 euro per bedrijf beschikbaar te stellen om tot een rendabele bedrijfsvoering te komen. Circa 73% van alle zelfstandige boerenbedrijven zijn zelfvoorzienend en dat impliceert dat in huidige situatie 97% van 3 miljoen boeren geen toegang heeft tot de EU fondsen.

Grondverkoop aan buitenlanders
Premier Dacian Cioloş verzoekt de burgemeesters van de lokale gemeenschappen om een terughoudende attitude bij de verkoop van grond aan buitenlanders en tegelijkertijd steun en support te geven aan de lokale grondeigenaren om hun bedrijf rendabel te maken. Zonder concrete steun van de overheid zal deze aanbeveling weinig effect sorteren. De verleiding is groot om ineens over een riant bedrag te kunnen beschikken en daar het permanente zeer karige inkomen te voor in ruilen. Het is de herhaling van een boodschap die  ook in de negentiger jaren werd verteld en waar nauwelijks acht op is geslagen,want je zult voor de veelal armlastige kleine boeren een goed alternatief moeten bieden en dat zullen dan geen papieren beloftes moeten zijn.  De premier wees erop dat 10% van de beschikbare grond in handen is van eigenaren buiten de EU en ca.20% tot 30% van eigenaren van andere EU landen. Hij noemde als voorbeeld het district Timis waar ongeveer 150.000 ha landbouwgrond – bijna een derde van het landbouwareaal in de regio – wordt bewerkt  door de Italiaanse bedrijven. Het grootste deel van de landbouwgrond is ook eigendom van deze buitenlandse bedrijven. Echter de extreem lage grondprijs van 2000 tot 7000 euro per hectare zal de belangstelling zeker niet doen afnemen. In andere EU landen worden de agrarische bedrijven vrijwel in alle gevallen door overheden beperkt in hun bedrijfsvoering.

In de Europese Unie wordt na het loslaten van de melkquota in diverse EU lidstaten afhankelijk van de situatie verschillend gereageerd. In Nederland en Ierland is meer geproduceerd, maar doordat de vraag uit China is verminderd en het embargo tegen Rusland is er in een aantal landen sprake van overschot dat tegen dumpprijzen wordt verhandeld. Door de overheden wordt verschillend daarmee omgegaan. In Roemenië willen de melkveehouders dezelfde steunmaatregelen als in andere EU lidstaten en tevens zullen er in de keten hogere marges moeten worden toegepast. Weliswaar kondigt de Roemeense minister van landbouw Irmescu aan dat Roemenië de hoogste EU subsidie ontvangt per stuks vee, maar gelet het trage reageren van het ministerie is er vooralsnog weinig hoop voor de melkveehouders. De totale steun bedraagt 11 miljoen euro die ook voor de fokkers van varkens en vleeskoeien van toepassing is.

De Roemeen Iosi Capraru die 17 jaar in het buitenland is geweest is bij terugkomst gestart met een kweekbedrijf van hyacinthen waarvan hij de bollen betrekt uit Nederland. Aanvankelijk wilde hij zich richten op de veeteelt, maar vond het een te kostbare investering. In Roemenië ziet men steeds meer tuinders die zich op het terrein van de bloementeelt gaan begeven, waarbij vaak de kennis en het materiaal uit Nederland wordt betrokken.Hij heeft zich in 2015 gevestigd in Ocnita in het district Dambovita en kan de vraag nu al niet meer aan.

Prolyte Group is een internationaal georiënteerd bedrijf, gericht op de productie en verkoop van constructieve elementen die worden gebruikt voor de entertainmentindustrie, theaters, tentoonstellingen en aanverwante markten. De entertainment industrie wereldwijd is de markt waarin Prolyte opereert. Dit van oudsher in Leek gevestigde bedrijf, kent inmiddels een wereldwijd netwerk van distributiekanalen, buitenlandse verkoopkantoren en een productielocatie in Roemeense Slatina.Thans is de tweede vestiging geopend in Piatra-Olt, nabij de eerste vestiging in het district Olt.  De vestiging in Slatina biedt werkgelegenheid aan150 personen en men richt zich op het produceren van lichtgewicht aluminium constructies voor publieke evenementen.De uitbreiding van de productiecapaciteit in Roemenië is onderdeel van de strategie van Prolyte Group om geleidelijk haar productieprocessen vanuit Nederland naar Roemenië verplaatsen.In het hoofdkantoor in het Friese Leek komt het complexe proces van ontwerp, engineering en verkoop bij elkaar
Eximbank is de door Prolyte Products RO aangewezen om de bouw van deze nieuwe faciliteit financieel te ondersteunen.De totale investering voor de nieuwe productie faciliteit bedraagt ​​bij RON 18 miljoen en en wordt mede gefinancierd door een Europees fonds. De bouw van de nieuwe faciliteit, die 5000 vierkante meter bedraagt is in de zomer van 2015 begonnen ​​en zal bijna 500 nieuwe banen te scheppen.
De nieuwe productie-eenheid is ondergebracht met gloednieuwe geautomatiseerde productie-apparatuur, nieuwe lasmallen en state of the art productlijnen. Bovendien, het gebouw bevat toonaangevende werknemer welzijn en milieu-systemen, evenals een in-house training faciliteit voor het lassen van personeel.
De volledige op maat gemaakte fabriek, inclusief alle apparatuur, procedures en personeel heeft een EN1090 certificering in de hoogste uitvoering klasse III verkregen en is verder ISO 3834-2 gecertificeerd door het Internationaal Instituut voor Lastechniek.
De totale groep productiecapaciteit zal groeien met 250 procent, die van vitaal belang voor de verdere wereldwijde uitbreiding van de verkoop.
“Prolyte is altijd al getypeerd als marktleider in de productie-technologie, die onze kwaliteit belofte ten grondslag ligt. We hebben een aantal productie-primeurs, zoals geautomatiseerde ziften en gerobotiseerd lassen pionier, deze innovaties zullen blijven in onze nieuwe fabriek,  aldus Lambert Bouwmeester CEO van de Prolyte Group.

De nieuwe transportcorridor “Via Carpatia” die een groot aantal landen van Centraal-Europa met elkaar verbindt, heeft onlangs al de instemming gekregen van zeven betrokken landen zoals Roemenië, Litouwen, Polen, Hongarije, Slowakije, Hongarije en Turkije. Van de overige landen worden binnenkort ook de formele instemming verwacht. De corridor zal lopen van Litouwen tot Turkije met vertakkingen naar Oekraïne, Belarus(Wit Rusland) en de Poolse havens. De Via Carpatia is van cruciaal belang, niet alleen voor Polen en CEE-regio, maar ook voor de Baltische landen: Finland, Estland, Litouwen, Letland, evenals de landen van de Balkan, Turkije en de landen in het Midden-Oosten, aldus de Poolse Minister van Infrastructuur en Ontwikkeling Andrzej Adamczyk. Een kostenraming en startdatum konden nog niet worden genoemd, omdat de realisatie van deze transportcorridor afhankelijk is van Europese (mede) financiering

Met ingang van 2017 zal de haven van Constanta beschikken over de grootste graanterminal in de regio. Het is een investering van 20 miljoen euro waarvoor 20 silo’s worden gebouwd met ieder opslag van 10.000 ton. De operator is Chimpex een onderdeel van de Zwitserse agri-business group Ameropa. Volgens Mihai Panait, general manager Chimpex is er de beschikking over voldoende transportmogelijkheden per vrachtwagens, binnenschepen en railvervoer. Deskundigen zijn sceptisch over de ontwikkelingen van het havenbedrijf en zijn intermodaliteit(zie elder bericht van DB Schenker), want nog steeds houden plaatselijke belanghebbenden en beperkende regelgeving van het ministerie het tegen. De haven van Constanta zal uitgaande van de huidige situatie niet op eigen kracht kunnen uitgroeien tot een haven van grote betekenis, want daartoe zal een strategisch partnerschap met bijvoorbeeld een haven als Rotterdam noodzakelijk zijn.

DB Schenker is (mede) ontstaan uit een fusie van de goederenpoten van  de Nederlandse en Duitse spoorwegen en is de grootste vervoerder per rail in Europa.Men uit zware kritiek op spoorweginfrastructuur, waardoor men slechts een gemiddelde snelheid van 19 kilometer per uur kan bereiken. Deze daling van de railsnelheid heeft een negatieve invloed op de winstgevendheid van het bedrijf, aldus Eduard Ianco CEO van DB Schenker Romania. Het roept de Roemeense regering op om aandacht te besteden aan deze tak van infrastructuur. Ter vergelijking: in Roemenië bedroeg in 2014 het goederenvervoer per rail 50 miljoen ton en circa 190 miljoen ton werd jaarlijks via het wegtransport vervoerd.

Nadat een decennium lang het Canadese Gabriel Resources, waarachter de louche zakenman Frank Timis schuilgaat tevergeefs heeft geprobeerd om de goudmijn bij Rosia Montana te exploiteren, probeert een “ander” Canadees bedrijf onder de naam Eldorado Gold Coperation(dat via een splitsing van Gabriel Resources de rechten kon kopen) hetzelfde kunstje uit te halen in het plaatsje Certeju de Sus, dus in de nabijheid van Rosia Montana. De NGO Mining Watch heeft tevens gewezen op een verdachte constructie om langs een omweg exploitatievergunningen te verkrijgen en men in feite al begonnen is zonder dat er aanbesteding heeft plaatsgevonden(op youtube is daarvan een opname aanwezig).Aangezien hierbij het staatsbedrijf Minvest betrokken is(heeft ca.20% van de aandelen)  Weer gaat 80% van een vermeende opbrengst naar het bedrijf en gaat 20% naar Deva Gold die een jointventure met Eldorado is aangegaan. Het staatsbedrijf Minvest een belang heeft van 20%in Deva Gold. Minvest valt onder verantwoording van het Roemeense Ministerie van Economische Zaken en het is wenselijk dat deze kwestie diepgaand wordt onderzocht en het niet alleen te beperken tot de zeer dubieuze rol van de burgemeester Petru Cimpian, aldus Mining Watch.Ook kiest men openpit(dagbouw) waardoor een grote gedeelte in Apuseni gebergte verandert in een woestijn. Ook gebruikt men het verboden cyanide bij de winning van het goud.
Het ergste is dat ouderen zich de mijnramp van 1971 herinneren waarbij 89 doden vielen te betreuren en 7 flats en talrijke huizen werden verwoest. De oorzaak was het doorbreken van een dam waar het zeer giftige cyanide was opgeslagen. Eenzelfde ramp heeft in 2000 ook in Baia Mare plaatsgevonden.
Op de bijgaande foto kan men zien welk maanlandschap met vergiftigde bodem werd achtergelaten. De toenmalige autoriteiten(1971) hebben destijds de ramp verzwegen.

Agricover Credit IFN is gespecialiseerd in landbouwfinancieringen volgens een uniek concept dat in praktijk erg blijkt aan te slaan. Juist in een periode waarin de Roemeense agrarische sector in het middelpunt van de  (ook internationaal) belangstelling staat, spelen financieringsmogelijkheden een grote rol. In 2015 verstrekte het bedrijf voor 213 miljoen leningen wat een stijging van 14% impliceert ten opzichte van 2014. Ook het aantal relaties steeg in 2015 met 10% ofwel 1700 relaties. De nettowinst was ultimo 2015 ruim 3,8 miljoen euro, wat een stijging van 5% betekent ten opzichte van 2014, aldus de Nederlandse CEO Robert Rekkers die ook naam heeft gemaakt door als CEO de Banca Transilvana tot de grootste banken van Roemenië te laten uitgroeien. Indien men bedenkt dat 2015 een slecht jaar was als gevolg van 30% daling van graan en oliehoudende zaden, geeft dat extra glans aan de behaalde resultaten. Het mag dan ook niet verwonderlijk heten dat Agricover Credit IFN het voornemen heeft om dit jaar nog vier nieuwe kantoren te openen.
Robert Rekkers zal aanwezig zijn op de Expertmeeting Agriculture die de DRN op 27 mei a.s. organiseert.

Het Nederlandse bedrijf dat de Roemeense verzekeringsmaatschappij  overneemt, heet International Insurance Consortium(ICC) en is als holding met 1 werknemer geregisteerd in Amsterdam. De CEO is de Nederlander Jacob Westerlaken die vroeger bij de ABN AMRO werkzaam was en thans ook bestuurslid bij de Sloveense verzekeringsmaatschappij Adriatic Slovenica is. Het zou een faillissement van Carpatia Asig willen voorkomen, nadat het bestuur door het Anti-Corruptie Directoraat in staat van beschuldiging is gesteld. Het Oostenrijkse advocatenkantoor Wolf Theiss zou deze bijzondere overname begeleiden.Echter Carpatia Asag verkeerd in staat van faillissement en de eigenaar Dan Adamescu is door het Directoraat Corruptiebestrijding in verband met faillissement in staat van beschuldiging gesteld. Daardoor is er beslag gelegd op zijn andere bezittingen zoals het bekende hotel Intercontinental en het winkelcemtrum Unirea, pand van het beursgebouw en het luxe hotel Rex in Mamaia. De betreffende bedrijven blijven wel operationeel, maar kunnen door de staat worden verkocht als Dan Adamescu niet aan zijn verplichtingen voldoet. Een en ander plaatst de hierboven genoemde overname wel in een bijzonder daglicht.

De Roemeense regering is in gesprek met het Europese Investeringsfonds om een zogenoemd pre-seed(opstartkosten) fonds van 40 miljoen te kunnen vormen, alsmede een fonds voor risicodragend kapitaal van 60 miljoen euro.De gelden worden verkregen uit EU fondsen en particuliere investeerders. Voor laatstgenoemden zullen veilingen worden georganiseerd om deze te kunnen selecteren.

Waar Nederland het hoogst scoort qua gebruik door bedrijven van sociale media heeft Roemenië de twijfelachtige eer om het slechtst te scoren bij de 28 EU lidstaten. Daarentegen kent Roemenië de snelste internetverbinding in Europa(wereldwijd op de 5^e plaats) waar snelheden tot 45mbps worden bereikt en ook het wifi bereik is uitstekend.

In een tijd waar E Commerce steeds meer opgang doet, lijkt het een must voor Roemeense bedrijven om de informatie- en communicatietechnologiën te integreren in hun beleid.Andere onderzoeken hebben aangetoond dat de digitale kennis in Roemenië veel te wensen overlaat. Roemeense bedrijven zijn onvoldoende zichtbaar want slechts 45% van de bedrijven heeft een website, waarvan 23% gebruik maakt van de socialle netwerken. Marketing c.q.promotie via het internet is slecht ontwikkeld en voor (Nederlandse) bedrijven die zich op dit terrein hebben gespecialiseerd is er in Roemenië een wereld te winnen.

Op initiatief van de Babeş–Bolyai Universiteit in Cluj Napoca is onlangs een Nederlands Cultureel en Academisch Centrum opgericht die onder andere tot doel heeft om de interculturele dialoog tussen Nederland en Roemenië vice versa te bevorderen.Er is in deze zin sprake van de samenwerking met de Universiteit van Amsterdam dat onder andere gedragen wordt door de wetenschappers Prof.Dr.André Krouwel en Prof.Dr.Călin Hinţea.Deze universitaire samenwerking houdt onder andere in het doen van gezamenlijke onderzoeken. Aan het culturele aspect zal aandacht worden gegeven door het organiseren van events waarbij het lokale en regionale bedrijfsleven zal worden betrokken. Er zijn ook consultancy werkzaamheden aan verbonden in de zin dat onderzoekswerkzaamheden aan studenten worden uitbesteed. De website www.dutchcentre.ro is nog in wording; informatie kan worden gevonden op Facebook onder https://www.facebook.com/Dutch-Cultural-and-Academic-Centre-Cluj-160945420942032/ Vanuit het Nederlands bedrijfsleven zijn er in diverse Roemeense steden contacten met universiteiten waardoor er een wisselwerking is ontstaan waarbij beide partijen baat bij hebben en onderhavig initiatief zal dat zeker stimuleren.

Op 2 februari 2016 werd nieuwe Roemeense wetgeving op het gebied van transfer pricing gepubliceerd. Als gevolg van de nieuwe wetgeving zullen ondernemingen, afhankelijk van de grootte van hun omzet, verplicht zijn om transfer pricing documentatie of jaarlijks, dan wel op verzoek aan de Roemeense belastingdienst te verstrekken. Voor “grote belastingplichtigen” die transacties aangaan met verbonden partijen, houdt de nieuwe wetgeving in dat zij verplicht zullen zijn om jaarlijks transfer pricing documentatie voor te bereiden wanneer de waarde van deze transacties, samen genomen, boven bepaalde drempels uit stijgt. Dergelijke grote belastingplichtigen zullen hun documentatie gereed moeten hebben op het moment van indienen van de aangifte vennootschapsbelasting. Na verzoek van de belastingdienst dient de documentatie binnen 10 dagen te worden verstrekt.
Ondernemingen met een omzet die lager is dan bovengenoemde drempels en andere kleine en middelgrote ondernemers zullen verplicht zijn om transfer pricing documentatie te verstrekken aan de belastingdienst als deze hier schriftelijk om verzoekt. De deadline voor het verstrekken van de documentatie is in dit geval gesteld op 30 tot 60 kalenderdagen, met een mogelijkheid tot verlenging op verzoek van de belastingplichtige. Alle overige belastingplichtigen die transacties aangaan met verbonden partijen, worden nog steeds geacht de zakelijkheid van hun transacties te kunnen aantonen. Voor nadere informaties: zie Publicaties op www.dutchromaniannetwork.nl

Eurostat, het statistisch bureau van de EU, registreerde over 2015 ten opzichte van 2014 de hoogste stijging van de arbeidskosten van de EU in Roemenië. De stijging in Roemenie van arbeidskosten per uur steeg met 11,4%, terwijl de gemiddelde groei in EU slechts 1,9% was.

De belangrijkste reden voor groei vond zijn oorzaak in het feit dat de vorige Roemeense regering de salarissen in de publieke sectoren gezondheidszorg en onderwijs met 19,5% heeft verhoogd. In de private sector zijn de salarissen nagenoeg gelijk gebleven.
De enige landen binnen de EU waar er sprake was van een daling van de arbeidskosten waren Italië, Cyprus, Nederland en Luxemburg. Ter relativering moet worden aangegeven dat Roemenië tot de landen behoort, waar de arbeidskosten tot de laagste van de EU behoren.