Nieuwsbrief 8 september 2017
DRN NIEUWS
Speciale Dutch Romanian Business Day!
Hoewel de voorbereidingen nog in volle gang zijn, tekenen de contouren van de viering van het 10 jarig bestaan van de DRN zich al af. Wij kunnen zonder overdrijving aangeven dat het in belangrijke mate afwijkt van het gebruikelijke format. Het zal nog meer dan voorheen gericht op de ondernemer zijn en waardoor meer diepgang wordt verkregen dan met een oppervlakkige presentaties. Iedere ondernemer met belangstelling voor Roemenië is welkom, maar u zult begrijpen dat onze sponsoren en leden een streepje voor hebben.Uiteraard staat het lidmaatschap voor iedere ondernemer open.
Zoals u van ons gewend bent, zal ook nu weer het nuttige met aangename worden verenigd.
Wij verwelkomen u graag op woensdag 15 november a.s.om 14.30 in het Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven, een schitterende ambiance met een ruime parkeergarage.Vanzelf zorgen wij ook goed voor de inwendige mens, maar de regelmatig bezoekers is dat al bekend. Maar om deze keer “het aangename” extra te benadrukken is direct aansluitend een prachtig concert door The New Romanian Symphonic Choir met internationaal befaamde solisten uit Roemenië(Timisoara) en voor het eerst het International Symphony Orchestra uit Oekraïne(Lviv).
Voorts attenderen wij u erop dat het een benefietconcert is voor kansarme jongeren en iedere ondernemer associeert zich graag met een goed doel. En omdat op het programma het spektakelstuk Carmina Burana voorkomt. Wij verwachten binnen nu en circa twee weken het volledige programma te kunnen presenteren en de inschrijving voor dit bijzonder event mogelijk is. Onderhavige bijzonder event is een co-productie van de ING, Cadenza en DRN.
DRN verwelkomt Sinus Logistics
Met veel genoegen begroet de DRN als lid Sinus Logistics die een bijzondere plaats inneemt in de (internationale) logistieke wereld en juist daarom qua dienstverlening in deze sector een bijzondere plaats inneemt. De aanwezige internationale ervaring en expertise op uiteenlopende terreinen, zoals zij het zelf aangeven: In een netwerk van gelijkstroom spanning wordt de Sinus opgevolgd door de Cosinus. Zonder deze opvolging geen goed runnend netwerk. Deze metafoor is om die reden gebruikt. Door een juiste opvolging en aanpak worden de resultaten verbeterd.
Voor nadere informatie: www.sinuslogistics.com
Ambassade Nieuws
Roemeense Ambassade – Den Haag
De Roemeense regering heeft op 21 juli jl.besloten een bod uit te brengen c.q. zich kandidaat te stellen voor de vestiging van het Europees Geneesmiddelen Bureau(EMA). Een agentschap van de Europese Unie is een orgaan dat krachtens het Europees recht is opgericht om één specifieke taak te verrichten. Het woord agentschap zit niet altijd in de benaming; ze worden soms centrum, instituut, stichting, bureau of autoriteit genoemd. Het EMA is één van de grootste agentschappen van de Europese Unie waar bijna 900 mensen werkzaam zijn.Dit agentschap organiseert jaarlijks evenementen die ongeveer 40.000 mensen samenvoegen. Dit agentschap is autonoom. Het wordt niet meer gefinancierd uit de begroting van de Europese Unie, omdat de activiteiten die het onderneemt inkomsten genereren. Het is thans gevestigd in Londen, maar zal ten gevolge van de Brexit moeten verhuizen. Er is een “ongeschreven wet” dat de agentschappen zoveel mogelijk gelijkmatig over de EU lidstaten worden verdeeld. Thans zijn deze agentschappen als volgt verdeeld: Frankrijk 4, Spanje 4, Finland 1, Duitsland 2, Portugal 2, Griekenland 3, Italie 2, Polen 1, Belgie 4, Lithouwen 1, Oostenrijk 2, Zweden 1, (VK 3), Tsjechie 1, Denemarken 1, Ierland 1, Luxemburg 1, Ierland 1 en Nederland 2.
In de volgende EU lidstaten zijn nog geen agentschappen: Roemenie, Bulgarije, Malta, Slovenie, Kroatie, Letland, Estland en Slowakije. Omdat Roemenie verreweg het grootste land is van deze groep(vergelijkbaar met Frankrijk) maakt deze de meeste kans als men het rechtvaardigheidsprincipe hanteert. Uiteraard moet ieder land aan basisvoorwaarden van vestiging voldoen, wat in Roemenië het geval is volgens de Roemeense Minister van Europese Zaken Victor Negrescu.De Europese Commissie zal de biedingen analyseren en vóór 15 september 2017 deze eigen beoordeling voorleggen aan het secretariaat-generaal van de Europese Raad. Een eindbeslissing zal genomen worden op een vergadering van de Raad van Algemene Zaken op een nader te bepalen datum in november 2017.
Volgens voornoemde minister Negrescu zal in de komende periode een intensieve diplomatieke lobby worden opgezet en in dit kader heeft de Roemeense ambassade in Den Haag op 20 september a.s. om 15.00 uur een bijeenkomst belegd voor belanghebbenden en andere geinteresseerden.Of dan een nationaal logo past bij een strikt Europese en neutrale organisatie is de vraag(red.)
Nader informaties bij: Alina Oprina, email haga@mae.ro
Nederlandse Ambassade – Boekarest
Nieuwe handelsraad Nederlandse Ambassade Boekarest
Nadat de termijn van Huub von Frijtag Drabbe als handelsraad van de Nederlandse Ambassade in Boekarest erop zat is inmiddels zijn opvolger Wijnand Marchal aangetreden. Hij heeft in verschillende functies zijn ervaring opgedaan op de ambassades in Palestina(Ramallah), Verenigde Staten(Washington) en Ethiopië en weet ook de weg in Brussel en Den Haag.
Contactgegevens: wijnand.marchal@minbuza.nl
Voorts is na een lange staat van dienst Vlad Nicolae, die als geen ander de Nederlandse en Roemeense cultuur met elkaar wist te verenigen, overgestapt naar het gerenommeerde Aspen Instituut.
Contactgegevens: vlad.nicolae@aspeninstitute.ro
Vlad Nicolae was werkzaam op de Economische Afdeling van de Nederlandse ambassade in Boekarest.
Nederlandse ambassadeur dialoog over CVM en Schengen
Een aantal weken geleden had H.E.Stella Ronner Grubačić een onderhoud met Minister van Europese Zaken Victor Negrescu om de dialoog tussen Roemenië en Nederland te consolideren inzake de Roemeense toetreding tot de Schengenzone en het daarmee verbonden Cooperatie en Verificatie Mechanisme(CVM).Tevens kwam daarbij de Roemeense voorbereiding voor het roterend voorzitterschap van de Eurpoese Unie per 1 januari 2019 aan de orde.
In het persbericht over deze bespreking werd niet gerept over Schengen, maar het is algemeen bekend dat de starre houding van Nederland en de onterechte koppeling met het CVM in Roemenië veel kwaad bloed heeft gezet(red.). Het land heeft op het terrein van corruptiebestrijding en justitiële hervormingen enorme vooruitgang geboekt en de behaalde successen hebben er toe geleid dat andere landen die met dezelfde problematiek worstelen de Roemeense aanpak willen overnemen(red.). Voor de Nederlandse ambassadeur was dat wellicht de aanleiding om te benadrukken dat het van belang is deze aanpak te continueren.
Logistieke Sector
DRN wil fiscale vertegenwoordiging bij overheid aankaarten
Al jarenlang wordt met name vanuit de logistieke sector de wens geuit dat de Roemeense overheid om de fiscale mogelijkheden die de EU biedt ook in Roemenië te activeren ten aanzien van de fiscale vertegenwoordiging. Kort gezegd houdt deze wens in dat logistieke bedrijven (als douane agent) hun klant(en) kunnen vertegenwoordigen voor importheffingen en BTW bij invoer en uitvoer. Dit gebeurd na opmaak van een contract tussen het logistieke bedrijf en de betreffende klant waarin zij aangeven dat zij aansprakelijk zijn voor het correct afhandelen van de invoer c.q. uitvoer, correct afdragen van heffingen en ook het correct behandelen van de BTW inkomsten en uitgaven en verleggingen.
In principe heeft de Roemeense overheid hier enkele jaren geleden al mee ingestemd, maar heeft daar de eis aan verbonden dat zowel de vertegenwoordiger alsook de vertegenwoordigde(klant c.q.opdrachtgever) een AEO certificaat heeft. Dit AEO(Authorised Economic Operator) is een soort ISO certificaat voor douaneregelingen, een hoogwaardig certificaat.
Probleem hierbij is dat ALLE vestigingen van de klanten die zij hier vertegenwoordigen zo een AEO status moeten hebben en dat is bijna ondoenlijk voor met name productie bedrijven, waardoor in de praktijk Roemenie veel transito lading aan haar neus voorbij ziet gaan.
Uit betrouwbare bronnen is vernomen dat de Roemeense overheid erg voorzichtig hiermee is omdat er in 2007, na toetreding van Roemenië in de EU er heel veel BTW carrousels zijn opgezet (met succes) en dat dit de Roemeense overheid destijds veel geld gekost heeft. In Nederland wordt dit ondervangen door het verplicht stellen van de douane agent om op de site van de EU te verifiëren of betreffende bedrijven inderdaad een BTW nummer hebben en positief gelist staan.Gebruikmakend van het momentum van de fiscale hervormingen zal de Roemeense overheid worden benaderd al dan niet in samenspraak met onze partner Netherlands Romanian Chamber of Commerce in Boekarest.
Luchtvaartsector
Meer Roemeense steden bereikbaar via Eindhoven Airport
Op dit moment wordt vanaf Eindhoven Airport al rechtsreeks gevlogen op de Roemeense steden Boekarest, Cluj Napoca en Timisoara door de Hongaarse lowcost carrier Wizzair.
Met ingang van de zomer 2018 zal daar de stad aan Iasi worden toegevoegd. Ter introductie zal een bodemprijs van 50 euro voor deze nieuwe bestemming gelden. De vluchtfrequentie is twee of drie vluchten per week. De vluchten worden uitgevoerd met een Airbus A320.
Vanaf Schiphol worden viermaal daags gevlogen naar Boekarest door de maatschappijen KLM-Air France en Tarom, uiteraard tegen aanmerkelijke hogere tarieven.
Is er een hoopgevend perspectief voor luchtvaartmaatschappij Tarom?
De Roemeense nationale trots de luchtvaartmaatschappij Tarom registreerde bijna vier keer hogere verliezen in de eerste helft van dit jaar ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, blijkt uit financiële gegevens. Tarom had eind juni een verlies van ruim RON 104 miljoen, tegen 28,6 miljoen RON aan het eind van de eerste zes maanden van 2016(RON 1.000.000 is ca.€ 217.500)
Het budget van het bedrijf laat zien dat 2017 het tiende jaar van verlies voor Tarom zou zijn, aangezien het bedrijf sinds 2007 geen winst heeft geregistreerd. Roemenië’s vlaggenschip schat op dit jaar een verlies van 41,2 miljoen RON, dat is 12,3 procent lager dan in totaal opbrengsten van 1,32 miljard RON, volgens de ontwerpbegroting die door het Ministerie van Transport is besproken.
Eind mei zei Minister van Transport Razvan Cuc dat Tarom dit jaar zonder verlies zal eindigen. Deze onwaarschijnlijke toezegging was voor premier Mihai Tudose aanleiding om de betreffende minister ernstig te bekritiseren en kondigde tevens een aantal maatregelen aan zoals het onder toezicht van de Roemeense overheid te stellen. Een ander direct gevolg is het ontslag van de pas in februari jl.aangestelde algemeen directeur van Tarom Eugen Davidoiu en de vervanging van een aantal bestuursleden. Premier Tudose gaf aan dat 2017 waarschijnlijk het tiende jaar zal worden waarmee de luchtvaartmaatschappij met verlies zal afsluiten in tegenstelling tot de uitspraak van de Minister van Transport.
Voormalig premier Ponta gaf aan dat reeds in 2015 gesprekken zijn begonnen over een strategische samenwerking met de maatschappijen Turkish Airlines, Qatar Airlines, Emiraten en Etihad. Gelet op de reeds lang bestaande situatie ten aanzien van (nog) zelfstandige Europese luchtvaartmaatschappijen en de financiële situatie waarin Tarom verkeert, lijkt een dergelijke optie steeds meer in zicht te komen. De concurrentieslag in in de vliegwereld is hevig, want, de KLM zou waarschijnlijk niet meer hebben bestaan als het niet was gefuseerd met Airfrance. Tarom is een aantrekkelijke partner met een uitstekende service en redelijk concurrerende tarieven.
Sector Infrastructuur
De beslissingsbevoegheid over het Havenbedrijf van Constanta ligt inmiddels geheel bij het Roemeense Ministerie van Transport, waardoor de rol van de lokale (Roemeense) belanghebbenden die elkaar de bal toespeelden, lijkt te zijn geminimaliseerd.Echter de enorme bureaucratie blijft de vooruitgang in de haven van Constanta blokkeren, waardoor het grote belang van de haven voor de Roemeense economie niet wordt gediend.
Ondanks dat er nog steeds sprake is van contacten tussen Rotterdam en Constanta blijkt er van Roemeense zijde weinig belangstelling te zijn voor een nauwere samenwerking met hun Rotterdamse counterpart.Hoewel er thans geen sprake meer is van een formele verwevenheid van het gemeentebestuur en het havenbedrijf van Constanta blijkt de huidige burgemeester Decebal Făgădău(PSD) wel met een aantal Europese havensteden een samenwerkingsverband te zijn gestart, zie http://civitas.eu/portis
Wel zijn een aantal van de ideeën zoals destijds (november 2014) door Port of Rotterdam International(PORint)zijn neergelegd zijn blijven hangen. Er zijn plannen om het zgn “Eiland” in het zuidelijk stuk van de haven te gaan reclameren (door zand op te spuiten – Van Oord kent dit project). Dit zou moeten gebeuren met Amerikaans geld, waarbij men zich kan afvragen in welke verhouding dit staat tot de (directe c.q. indirecte)steun van de Europese Unie. Men wil er blijkbaar een grote Naval Base gaan opzetten. Tevens zou er het reeds jaren bestaande plan om een grote terminal voor liquids (lpg, diesel, etc) te bouwen tot uitvoering worden gebracht. In hoeverre het lokale Civitas initiatief zich verhoudt met de machtsverhouding van het Roemeense Ministerie van Transport is niet duidelijk.
Agrarische Sector
Extreme stijging Roemeense varkensprijzen
Volgens Sorin Minea van de Roemeens/Zwitserse vleesverwerkende industrie Angst Group stegen de varkensprijzen de laatste 12 maanden met 50% en zijn daardoor 5 tot 10% hoger dan het Europees gemiddelde, terwijl Roemenië tot dusverre altijd één van de laagste vleesprijzen van de EU heeft gekend.
Het lijkt of hiermee een inhaalslag wordt ingezet. Grondstofprijzen voor varkensvlees zijn momenteel 5-10% hoger dan het EU-gemiddelde. In de afgelopen 12 maanden zijn de varkenskarkasprijzen gestegen met 50%, tegen bijna RON11 (€ 2,40) per kilo op dit moment, van RON7,6 (€ 1,65) per kilogram.
Volgens het Roemeense Instituut voor Statistiek(INS) had Roemenië ultimo 2016 ongeveer 2 miljoen koeien, 4,9 miljoen varkens, 11,2 miljoen schapen en geiten en 78,6 miljoen hoenders. De vleesmarkt van Roemenië bedraagt bijna EUR 3 miljard. De grootste vlees exporteurs in 2016 waren Smithfield Prod, AAylex Prod en Maria Trading. Volgens de INS Roemenië importeerde bijna drie keer zoveel vlees als het in 2016 geëxporteerd werd. In 2016 bereikte de totale waarde van de invoer van vlees en eetbare organen 643,5 miljoen euro, terwijl de uitvoer van Roemeens vlees 236,6 miljoen euro bedroeg, waardoor een handelsstekort in vlees van 406 miljoen EUR is wat een stijging van 25% ten opzichte van 2015 impliceert.
Automotive Sector
Dacia: Europa’s goedkoopste electrische auto komt er aan
Onlangs heeft Dacia besloten om electrische auto’s te gaan produceren, waarvan de eersten over drie jaar of eerder van de band zullen rollen en daarbij zal de verkoopprijs lager dan 15.000 euro zijn! Naar verluidt wordt daarbij gebruik gemaakt van het platform van de Renault ZOE en van de daarbij van de reeds ontwikkelde technologie zal gebruikmaken. Het ontwerp zal vergelijkbaar zijn met dat van de Sandero Stepway.De huidige prijs van de electrische auto ZOE van Renault is ruim 30.000 euro. Dat autoproducenten haast krijgen met deze ontwikkeling heeft een directe relatie met het feit dat Frankrijk in 2040 om auto’s op benzine en diesel te gaan verbieden.
Sector Personenvervoer
Taxiritten in Boekarest behoren tot goedkoopste ter wereld
Volgens de Taxi Price Index 2017 door het Britse bedrijf Carspring behoort het taxivervoer in Boekarest tot de goedkoopste ter wereld.
Om de Taxi Price Index te compileren heeft het bedrijf rekening gehouden met de kosten van het halen van een taxi, de kosten per kilometer, de kosten van de wachttijd en het typische(afwijkende) tarief voor een taxi vanaf het vliegveld naar het stadscentrum. Het heeft ook gekeken naar welk auto model het meest populair is met taxichauffeurs in elke stad. Uitgangspunt was een taxirit van 3 kilometer.
In Boekarest kost een 3 km lange rit per taxi USD 1,47, vergelijkbaar met de kosten in Jakarta(Indonesië), blijkt uit het rapport. Alleen Mumbai (India) en Caïro (Egypte) hebben lagere kosten, respectievelijk USD 1,40 en USD 0,55.
Anderzijds zijn de duurste 3 km-tochten in Zürich (Zwitserland) – USD 25,25, Genève (Zwitserland) – USD 17,53, en Tokio (Japan) – USD 15,95. Soortgelijke reizen kosten in Sofia (Bulgarije) – USD 1,94, Warschau (Polen) – USD 4,04, en Boedapest (Hongarije) – USD 4,93. Amsterdam op plaats 66 van de 80 steden wereldwijd 3 km reis USD 10,70.
Maar als het gaat om de kosten van een taxirit vanaf het vliegveld naar het stadscentrum, is Boekarest niet meer in de top tien goedkoopste steden. De Roemeense hoofdstad staat op de 18e plaats met een kostprijs van 16,53 USD. De goedkoopste vliegveldritten zijn in Caïro – USD 4,20, Mumbai – USD 4,44, en Tunis – USD 4,49, terwijl de duurste in Tokio – USD 189,91, Milaan – USD 101,62, en Oslo – USD 86,51 zijn.
De kosten per km in Boekarest bedraagt USD 0,35, waardoor de Roemeense hoofdstad op nummer negen in de ranglijst staat. Cairo, Bangkok, Moskou, Mexico, Jakarta, Bangalore, Mumbai en Peking hebben lagere kosten per km dan de Roemeense hoofdstad, terwijl steden zoals Sofia, Lissabon, Warschau en Athene hogere kosten hebben.
Boekarest heeft ook enkele van de goedkoopste wachtkosten per uur, namelijk USD 3,45, ranking na steden als Bangalore, Caïro, Hanoi, Mumbai en Jakarta, maar voor Barcelona, Sofia, Warschau, Praag en Boedapest.
Het typische cabine model in Boekarest is de lokaal geproduceerde Dacia Logan, blijkt uit het rapport. In Sofia, Bulgarije, is het meest populaire auto-model onder taxichauffeurs Hyundai Sonata, in Boedapest en Barcelona – Skoda Octavia, in Warschau – Ford Mondeo (vergelijkbaar met Moskou, Manchester en Dublin) en in Praag – Mazda 6.
Boekarest één van de goedkoopste hoofdsteden voor autoverhuur
Het internationale autoverhuurplatform Magrenta geeft aan dat Boekarest van de 36 onderzochte Europese hoofdsteden tot de goedkoopste behoort en daarbij de 8ste plaats inneemt.
De prijs voor een huurperiode van zes dagen begint in Boekarest op EUR 95,1. De huurkosten zijn gebaseerd op het afhalen op de belangrijkste luchthaven en een reservering van drie weken vooraf.
Ter vergelijking is de prijs voor een huur in Bratislava voor dezelfde periode vanaf 63,3 euro. Dit is de goedkoopste prijs onder de onderzochte landen. Vervolgens gevolgt door Madrid, EUR 76,1, Ljubljana op 77,1 EUR en Vilnius op 79,2 euro. Verhuur in Praag start op 82,88 EUR, terwijl die in Berlijn op 88,9 euro en in Brussel op 92,3 zijn.
Het huren van een auto in Boekarest is echter iets goedkoper dan in Amsterdam, waar de kosten vanaf 95,7 euro beginnen. Het is ook goedkoper dan in Boedapest, waar de kosten beginnen bij 115,6 euro en in Riga, waar het begint bij 148 euro.
Wanneer de kosten van brandstof voor 500 tot 1000 km worden toegevoegd, klimt Boekarest twee plekken hoger op de ranglijst. De kosten voor een verblijf van zes dagen plus de brandstofprijs in de lokale valuta werd berekend op EUR 150,1.
De duurste steden om een auto te huren zijn Bern in Zwitserland, waar een huurauto van zes dagen begint op EUR 342, en Oslo, waar een huur voor dezelfde periode vanaf 270 euro begint.
Financiële Sector
ING Bank Romania laat goede winstcijfers zien
ING Bank Romania heeft in de eerste helft van 2017 een brutowinst van 303 miljoen RON (circa 67 miljoen EURO) behaald dat een stijging met 45% op jaarbasis impliceert. De totale omzet bedroeg RON 698 (EUR 154 miljoen), een stijging van 27% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
De sterke groei werd vooral beïnvloed door de retail- en bedrijfscliëntportefeuille, maar ook door de operationele kosten en het gecontroleerde risicovolume, aldus ING. De nettowinst van ING Bank Roemenië bedraagt 255 miljoen RON (meer dan 56 miljoen euro).
De leningportefeuille steeg in de eerste helft van het jaar met 23% en bereikte 20 miljard RON (4,4 miljard euro). Het marktaandeel voor de kredietverlening steeg van 7,1% in de eerste helft van 2016 tot 8,6% in dezelfde periode van 2017.
ING Bank Romania verhoogde ook het deposito volume met 16%, tot 23 miljard RON (5 miljard EUR).Op groepsniveau meldde ING op 2 augustus een bruto winst van EUR 2 miljard.Al eerder bereikte de ING Bank een recordwinst in Roemenië in het eerste kwartaal
Fiscale ontwikkelingen
Ingrijpende Roemeense belastinghervormingen
De noodzaak van een hervorming van het Roemeense belastingstelsel wordt door niemand bestreden, maar de wijze waarop een en ander zou moeten plaatsvinden staat ter discussie. De belastingopbrengst van Roemenië ligt lager dan het EU-gemiddelde van 40 procent van het BBP.
Hoewel de Roemeense regering vooralsnog vasthoudt aan de invoeringsdatum van 1 januari 2018 betwijfelen de belastingadviseurs of het een reële optie is, althans voor een deel van deze hervormingen. Wij beperken ons tot het noemen van een aantal hoofdzaken en het verdient de aanbeveling om de ontwikkelingen te volgen, bijvoorbeeld door in te schrijven op de nieuwsbrieven van de internationale belastingadviseurs, zoals bijvoorbeeld KPMG Romania(contactpersoon Ramona Juribiţa: rjurubita@kpmg.com)
- De gesplitste BTW rekening naar Italiaans model staat nog volop ter discussie en derhalve is de invoeringstum van 1 oktober a.s. uitgesteld naar 1 januari 2018. Echter inrichting van uw administratie is vanaf 1 oktober a.s.optioneel mogelijk. Overigens wordt voornoemde aanpassing nog bestreden door buitenlandse investeerders. Bij monde van Ioana Iorgulescu van Ernst & Young schendt de uitvoering van gesplitste btw-betaling de communautaire bepalingen, want deze is in strijd met de gemeenschapsbepalingen doordat de Europese Raad geen specifieke toestemming heeft verleend voor een afwijking van de btw-richtlijn met betrekking tot de betaling van deze belasting.
- Het regeringsprogramma 2017-2020 bevat een pakket maatregelen met betrekking tot de verplichte sociale premies Dat moet worden afgedwongen met ingang van 1 januari 2018. Het niveau van de verplichte sociale premies wordt verlaagd met 4,25 procent dus van 39,25% naar 35%. Het huidige tarief van de inkomstenbelasting (vlaktaks) wordt teruggebracht van 16% naar 10% met ingang van 1 januari 2018.
- Pas in 2020 zullen alle particulieren worden verplicht om een aangifte te doen, omdat de noodzakelijke kennis thans nog niet voorhanden is.
- Volgens het Roemeense Ministerie van Financiën zullen de maatregelen inzake sociale premies niet leiden tot hogere loonkosten voor de werkgever. Tegelijkertijd, gezien de daling van het inkomstenbelastingtarief, wordt ook het netto inkomen van de werknemer niet beïnvloed.
- Zowel de informatie die thans verschijnt over de belastingen en de sociale premies zijn onderhevig aan tegenstrijdige berichten, waarbij we als voorbeeld willen noemen de uitspraak van premier Mihai Tudose waarbij de werkgevers de sociale en gezondheidsbijdragen voor hun werknemers blijven betalen, maar enkele uren later door
het Roemeense Ministerie van Financiën werden weerlegd door aan te kondigen dat de werknemers de betaling van sociale premies vanaf volgend jaar overnemen, aldus Ziarul Financiar.
Update: Volgens een inmiddels plaatsgevonden peiling door de Nationale Raad voor het Midden- en Kleinbedrijf(CNIPMMR) blijkt dat 97,5% van de MKB bedrijven tegen de gesplitste BTW te zijn. Zij noemden als negatieve effecten de toename van de administratieve rompslomp, de verdubbeling van het aantal betalingen, aanvullende maatregelen voor de controle en het beheer van de btw, de invloed op de kasstroom en het blokkeren van het geld (89,9%), hogere bankkosten (86,2%), extra kosten voor de belastingbetalers door de noodzaak om de IT-systemen (85,5%) te veranderen, aanzienlijke inspanningen in technische implementaties door de korte termijn voor implementatie (81%). Het gemis aan draagvlak zal de regering zeker nog heel wat hoofdbrekens kosten, waarbij het de vraag is of het voorstel ongeschonden uit de strijd komt.
Sociaal Economische ontwikkelingen
Economische groei leidt niet tot welvaart
Roemenië scoort nog steeds de hoogste economische groei van de Europese Unie en deze lijkt gelet op de goede vooruitzichten duurzaam te zijn. Echter zowel de rechterhand van de President van de Nationale Bank Adrian Vasilescu alsook de President van de Roemeense Senaat Calin Popescu Tariceanu laten een waarschuwing horen en geven aan dat de economische groei geen gezonde basis heeft. “Er zijn nauwelijks tot geen (Roemeense) investeringen. Het BBP in Roemenië leidt niet tot welvaart. De binnenlandse consumptie en investeringen zijn niet in balans en men heeft zich teveel afhankelijk gemaakt van import” alsdus Vasilescu en Tariceanu.
Volgens de Nationale Bank van Roemenië (BNR) heeft de lopende rekening van de betalingsbalans een tekort van EUR 2.745 miljard in het eerste halfjaar geregistreerd, met 40,19% tegen de vergelijkbare periode in 2016.
De totale buitenlandse schuld van Roemenië is op 30 juni 2017 tegen 31 december 2016 met 2% gestegen (1,889 miljard EUR, tot 94,266 miljard euro).
Een ander aspect dat de aandacht is werkeloosheid onder jongeren en het feit dat bijna de helft van de Roemeense kinderen onder de armoedegrens leeft.
Voor meer dan een derde van de bevolking van Roemenië dreigt het gevaar voor armoede en sociale uitsluiting, terwijl het percentage bij kinderen 46% heeft bereikt, volgens een infographic van de Friedrich-Ebert-Stiftung Roemenië, die Eurostat-gegevens voor 2015 citeerde, rapporteert lokale Economica.net .
Het percentage mensen dat in armoede leefde bedroeg in 2007 47%, toen Roemenië zich aansloot bij de EU.In 2015 is het percentage gedaald tot 37,3%, namelijk een vermindering van armoede met ongeveer 10 procentpunten, aldus het document.
Deze verbetering geeft geen evenwichtig beeld van de van de gehele bevolking, maar heeft betrekking op ouderen. In 2007 leefden bijna 58% van de Roemenen van ruim 65 jaar in armoede. Het cijfer daalde in 2015 tot 33%. Dit betekent een daling van 24 procentpunten.
Ter vergelijking leidden 52% van de kinderen onder de 6 jaar in armoede in 2007. Hun percentage is in 2015 met slechts 6 procentpunten gedaald, tot 46%, blijkt uit de studie.
Natuurlijk heeft Roemenië sinds het begin van de negentiger jaren ook veel bereikt, zoals:
- In het begin van de jaren negentig waren er elke dag meerdere stroomonderbrekingen.Verwarming en warm water was slechts een paar uur beschikbaar.Roemenië is nu een van de grootste energie exporteurs in Zuidoost-Europa.Het heeft ook de grootste windenergie “boerderij” in Europa.
- Vervolgens werden fabrieken afgesloten en ouders waren bezorgd dat hun kinderen geen banen of kansen zouden hebben. Nu komt het jonge talent van Roemenië een van de grootste spelers in de informatietechnologie.
- Communicatie met de rest van de wereld was opzettelijk beperkt: Roemenië had in 1992 slechts één televisiekanaal. Nu heeft Roemenië een van de snelste en goedkoopste internetverbindingen ter wereld.
- In de afgelopen 25 jaar hebben miljoenen Roemenië zich aan armoede ontworsteld.De levensverwachting in het land groeide met meer dan 10 jaar; kindersterfte daalde met twee derde.
- Sinds 2000 is de economie van Roemenië meer dan 7 procent per jaar gegroeid (in koopkrachtvoorwaarden) -sneller dan elke andere EU-lidstaat.
- De wereldwijde financiële crisis in 2008 schudde het land op zijn grondvesten, maar de Roemeense regering heeft daadkrachtig gehandeld en een van de grootste fiscale consolidatiepogingen in de Europese Unie na de crisis ingezet.Vandaag is Roemenië in een betere macro-economische positie dan veel andere EU-lidstaten, met een schuldquote van slechts 40 procent en een klein tekort op de lopende rekening en de hoogste BBP-groei van alle EU-lidstaten geschat voor 2017.
- Op de Prosperity(welvaart) Index (wereldwijd) neemt Roemenië de 50ste plaats in. Ter vergelijking: Nederland staat op plaats 7.
Kijk je vooruit, zeg, 25 jaar vanaf nu, wat kan een ambitieuze, maar realistische visie voor Roemenië zijn? Met 2040 als uiterste streefdatum zouden Roemenen kunnen streven naar een hogere inkomenslandstatus; minimale armoede en kansen voor alle burgers; gezondheidsindicatoren die minstens even goed zijn als voor West-Europa; een transportinfrastructuur die gemakkelijk toegang biedt tot het hele land en met de rest van Europa; scholing van hoge kwaliteit en een efficiënte, eerlijke en transparante overheid.
Maar laat één ding heel duidelijk zijn: een volk dat 42 jaar onder het communistische juk heeft geleden, waar van ruim 20 jaar onder een dictatoriaal bewind en een “revolutie” ontketende waarbij ruim 1100 dodelijke slachtoffers vielen te betreuren om zich van dat onmenselijke bewind te bevrijden, verdient onze steun, begrip en respect!
En indien men bedenkt dat de revolutie deels een neo communistische coupe was en het pas na 2000 lukte om de invloed van de deze nomenklatoera en de daarmee verbonden corruptie gestaag terug te dringen ontstaat er een meer evenwichtige beeldvorming over het Roemeense volk. In geen land achter het voormalige “IJzeren Gordijn” heeft zich een dergelijke gecompliceerde en heftige situatie voorgedaan!
Politieke ontwikkelingen
Hoge ministeriële instabiliteitsgraad in Roemenië
Door de National University of Political Studies and Public Administration(SNSPA) is onder supervisie van het Roemeense Ministerie van Onderwijs een onderzoek en analyse gedaan naar de zittingsperiode c.q.mandaat van ministers in de landen Roemenië, Duitsland, de Verenigde Staten, Frankrijk, Italië, Spanje, Bulgarije, Polen en Hongarije. De analyse gebruikte publieke gegevens van de centrale en federale overheden en zes ministeries die de gebieden onderwijs, gezondheid, defensie, buitenlandse zaken, binnenlandse zaken en vervoer bestrijken.
De ‘mandaatverwachting’ van een minister in Roemenië bedraagt gemiddeld ongeveer een jaar, de kortste ministeriële termijn in vergelijking met alle andere onderzochte landen. Daarentegen houden ministers in Duitsland hun werk voor ongeveer drie jaar. Uiteraard werd voor ieder land de reguliere regeringsperiode van vier jaar in acht genomen die op de cijfers moeten worden gecorrigeerd.
Slechts drie van de 14 ministers van Roemenië hadden sinds 1990 hun mandaat c.q. hun termijn volgemaakt. Op voornoemde ministeries kende Roemenië in 27 jaar totaal 27 ministers; wat driemaal zo hoog was als in Duitsland. Het hoogste verloop werd aangetroffen bij de ministeries van volksgezondheid en transport met 25 mutaties in de periode van 27 jaar. Als tweede kwamen uit de meting de ministeries van Onderwijs en Binnenlandse Zaken elk met 24 ministers in onderhavige periode elk met 24 jaar. Uit de analyse bleek voorts dat de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie de relatief grootste stabiliteit kenden. Uit de cijfers blijkt dat de ministeriële instabiliteit sinds 2010 is toegenomen. Onder de geanalyseerde landen liet Duitsland de hoogste ministeriële stabiliteit zien, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.
Het zou interessant kunnen zijn welke negatieve invloed onderhavige ministeriële (in)stabiliteit op de implementatie van het te voeren beleid had en heeft. Het is zeker een factor waar internationale investeerders c.q. bedrijven rekening mee houden, want met name op het beleidsterrein van transport en infrastructuur zijn daardoor overeenkomsten niet nagekomen of worden met grote vertraging uitgevoerd.
Update: De nestor van het kabinet en huidige Minister van Buitenlandse Zaken Teodor Melescanu heeft op voornoemd onderzoek geanticipeerd door aan te geven dat de communicatie tussen ministers en staatssecretarissen in een coalitie waar meerdere partijen deel van uitmaken drastisch moet worden verbeterd. Thans wordt vaak onafhankelijk van elkaar via de media gecommuniceerd zonder dat er al sprake is van een gemeenschappelijk standpunt, waardoor in veel discussies burgers op het verkeerde been worden gezet. Ook raadpleging vooraf met belanghebbende organisaties wordt er door bemoeilijkt waardoor er een ongewenste polarisatie ontstaat.
Ontwikkelingen in Republiek Moldova(Moldavië)
Zoals bekend mag worden verondersteld beschouwen de Moldaviërs Transnistrië, het gebied ten oosten van de rivier de Dnjestr tot hun grondgebied.Transnistrië heeft zich in 1991 eenzijdig onafhankelijk verklaard van het nieuwe onafhankelijke Moldavië.
Het door vooral Russen en Oekraïners bewoonde – de facto onafhankelijke land – wordt door geen enkele staat erkend en wordt in internationaal verband de jure als onderdeel van Moldavië gezien. In Transnistrië is het 14e leger van de Russische Federatie gelegerd.
Thans heeft een meerderheid(61 van de 101 parlementsleden) bestaande uit de partijen PDM, PLDM, PL en de European Popular Group een resolutie aangenomen waarin de Russische troepen worden verzocht om zich terug te trekken van hun grondgebied. Echter de op de Russische Federatie gerichte President Igor Dodon weigert aan de uitvoering van de resolutie zijn medewerking te verlenen. Het reeds decenia bestaande “frozen conflict” zoals de Navo het noemde wordt hiermee weer op scherp gezet
Amerikaanse wapenindustrie doet goede zaken in Roemenië
Met de Roemeense aanschaf van Patriotraketten doen de Amerikanen goede zaken in het land. Het gebeurde wel onder de druk om daarmee te voldoen aan de 2% norm die door de Amerikanen c.q. Navo is aangegeven.
Dat het land dat tot de armere landen in Europa behoort daaraan gehoor geeft en veel rijkere landen niet aan de norm voldoen, geeft wel stof tot nadenken. Al eerder werden kruisraketten geplaatst in het afgelegen plaatsje Develescu(bij Craiova). Als de ambassadeur van de VS dan spreekt over defensieve wapens mag dat wellicht gelden voor de Patriot luchtafweerraketten, maar kruisraketten zijn offensieve wapens. Voorts overweegt Roemenië om daarbij nog eens 36 Amerikaanse HIMARS mobiele raketartilleriesystemen aan te schaffen die eveneens onder de offensieve wapens vallen.Als men dan de Amerikaanse ambassadeur hoort zeggen dat het de spanningen met Rusland niet mag vergroten dan lijkt een ongelukkige woordkeuze. De Russische ambassadeur in Roemenië Valeriu Kuzmin attendeerde erop dat het anti-ballistische systeem(kruisraketten) kunnen worden voorzien van kernkoppen. Het is voor de Russische Federatie een potentieel risico dat we niet kunnen negeren of u het leuk vindt of niet, aldus de ambassadeur.Hij suggereerde dat de Patriotraketten dienen om de reeds geplaatste kruisraketten te beschermen.
Bijzonder bericht
Negen graven uit de Bronstijd(3000-750 v.Chr.) ontdekt
In het plaatsje Cârlomăneşti in het district Buzau zijn onlangs 9 graven uit de Bronstijd ontdekt. Deze ontdekte graven ze behoren tot mensen die in het gebied leefden tussen 2000 en 1600 v.Chr. “Sommige graven bevinden zich dichter bij het oppervlak en werden niet zo goed bewaard gebleven door de landbouwwerken. Maar dieper in de grond hebben rijke inventarissen. Elk graf heeft meestal minimaal drie kruiken. Er zijn ook bronzen stukken, artikelen die gebruikt worden om samen gevlochten haar bijeen te houden, armbanden, bronsboorden, spindels, zeer mooie kruiken, uniek in de Bronstijd in Roemenië voor hun vorm en behoud. We hebben een duifvormige kruik gevonden met acht botfragmenten uit varkensvoeten, die waarschijnlijk gebruikt worden als speelgoed, “legde Mihai Constantinescu, een onderzoeker aan het Antropologie Instituut van de Boekarest Academie uit.
Alle gevonden items worden tentoongesteld in het Buzau County Museum. Voor toeristen met belangstelling voor archeologische en historische kunstwerken is Roemenië een waar eldorado, zoals bijvoorbeeld de collecties in het Historisch en Archeologisch Museum in Constanta.Een goede gids is de Nederlandse reisgids Roemenië van National Geographic.
Disclaimer
De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend.