Nieuwsbrief februari 2025
Diefstal die diepe wonden slaat! – Romanian Feelings
Het kan u bijna niet ontgaan zijn. Zaterdag 25 januari werd bij een zeer brutale inbraak in het Drents museum een viertal topstukken geroofd die deel uitmaakten van de tentoonstelling Dacia – Rijk van goud en zilver. Een top tentoonstelling waar meer dan 600 voorwerpen uit het oude Dacische koninkrijk te zien waren, waaronder meer dan 50 goud- en zilverschatten. De kunstvoorwerpen waren te leen van het Roemeens Nationaal Historisch Museum en worden gerekend tot het Nationaal Erfgoed van Roemenië.
“De helm uit Cotofeneşti”, gemaakt van vrijwel puur goud en daterend uit de 5e eeuw voor Christus, heeft een diepe culturele betekenis in Roemenië”, schrijven journalisten van NL Times, in een publicatie die uitgebreid inging op de diefstal. “Het is meer dan een diefstal, het is een zeer diepe wond voor de Roemeense gemeenschap”, zei journaliste Claudia Marcu, die begin deze maand de tentoonstelling bezocht, tegen de Nederlandse media. Ze zegt dat de impact voor Roemenen van de diefstal van erfgoedstukken hetzelfde zou zijn als de diefstal van het beroemde schilderij De Nachtwacht van Rembrandt van Rijn voor de Nederlanders, meldt News.ro.
Cornel Colceru, een Roemeense vertaler die al ruim veertig jaar in Nederland woont, sprak over het belang van het Coif van Coţofeneşti voor de nationale identiteit. “Elk kind in Roemenië leert op school over deze helm. Het is het symbool van de Daciërs en hun schatten”, zei hij. De Nederlandse pers merkt over de Coţofeneşti-helm op dat deze vermoedelijk is gebruikt bij ceremoniële rituelen en omschrijft het stuk als massief goud. “Het is de symboliek die dit artefact buitengewoon maakt”, aldus curator Irini Biezeveld van het Drents Museum in de NL Times.
Het is de hoop dat de kunstschatten ook door de dieven op de juiste waarde worden geschat. De helm bijvoorbeeld weegt maar 700 gram en vertegenwoordigt een goudwaarde van ongeveer 70.000 euro. De verzekerde waarde van de objecten bedraagt bijna zes miljoen euro, maar dit is in feite een symbolische waarde, want het is nooit de bedoeling geweest de kunstschatten op een veiling aan te bieden. De werkelijke waarde, als Nationaal Erfgoed van Roemenië is in feite niet te bepalen.
De nu gestolen kunstschatten waren eerder te zien bij de tentoonstelling “Dacia Felix” die 2019 te zien was in het Gallo-Romeins Museum in het Belgische Tongeren naar aanleiding van Europalia Rom. De redactie van deze nieuwsbrief betrokken bij deze tentoonstelling, die breder van opzet was dan de huidige in Assen. Kennelijk was de beveiliging daar beter op orde.
In maart t/m oktober 2016 werden deze kunstwerken in het Noord Brabants Museum in ‘s-Hertogenbosch- ten toon gesteld onder naam “Meesterwerken uit Roemenië” dat mede tot stand is gekomen de conservator oude kunst Paul Huys Janssen en Ben Jager honorair consul van Roemenië in Nederland.
In 2004 werd door het Europees Parlement een Resolutie aangenomen, waarin onder andere staat weergeven: In hoeverre Rusland destijds ook tot de geallieerden behoorde kan deze kwestie wellicht gecompliceerd maken.
- overwegende dat het totale nationaal bezit dat wettelijk in Russische bewaring is gegeven 91,5 ton goud omvat dat tot de reserve van de Roemeense Nationale Bank behoort, en verder koninklijke collecties juwelen en zeldzame
munten, alsook activa met een culturele en historische waarde zoals staatsarchieven, documenten, kostbare historische manuscripten, schilderijen uit het erfgoed, zeldzame boeken en collecties van tal van openbare en particuliere instellingen die meer dan vijf eeuwen Roemeense geschiedenis beslaan; - overwegende dat het totale nationaal bezit dat wettelijk in Russische bewaring is gegeven 91,5 ton goud omvat dat tot de reserve van de Roemeense Nationale Bank behoort, en verder koninklijke collecties juwelen en zeldzame munten, alsook activa met een culturele en historische waarde zoals staatsarchieven, documenten, kostbare historische manuscripten, schilderijen uit het erfgoed, zeldzame boeken en collecties van tal van openbare en particuliere instellingen die meer dan vijf eeuwen Roemeense geschiedenis beslaan;
Of deze besluiten op de agenda komen te staan van de grote Nato-bijeenkomst die op 24 en 25 juni a.s in Nederland wordt gehouden en waar een tour langs een aantal steden zal aandoen met als thema vrede en veiligheid Assen aan zal doen is de vraag.
Politieke ontwikkelingen en het bedrijfsleven
Schuivende panelen – Roemeense verkiezingen
Tot vervelens bent u vorig jaar en ook dit jaar geconfronteerd met het thema verkiezingen. Weer zijn de mainstream media niet in staat om te duiden welke invloed het opkomend rechts-extremisme zal hebben, zeker als het over bilaterale handelsovereenkomsten gaat.
Dat er veranderingen op til zijn begrijpt u echt wel, maar een mens is van nature geneigd om zich tegen veranderingen te verzetten tenzij de veranderingen verbeteringen zijn.
In Europa, maar ook in meer en mindere mate in de rest van de wereld, is maar één schuivend paneel waar te nemen dat de andere panelen beïnvloedt en dat is het opkomend rechtsextremisme. Je zou je ook kunnen afvragen waar de wind vandaan komt die dit paneel in een bepaalde richting doet bewegen en de richting kan een kans of bedreiging zijn. De keus of afweging maakt u zelf en daarbij willen wij u graag ondersteunen.
Wij beoordelen, met een slag om de arm, de situatie in Roemenië als gematigd positief wat de politieke stabiliteit betreft. Want tot op heden heeft de huidige coalitie van de socialisten, liberalen en de Hongaarse minderheid, de rechtsextremistische AUR buiten de deur weten te houden. En is een nieuwe gemeenschappelijke presidentskandidaat benoemd. Desondanks draait de propagandamachine van de Russische Federatie op volle toeren!!
Participeren in een netwerkorganisatie heeft een grote waarde
Een ander en voor u misschien nog belangrijker aspect is de reden om lid van een netwerkorganisatie als de DRN. De typisch Nederlandse vraag is dan wat kost het, maar wij durven de stelling te poneren dat niet de prijs centraal staat, maar de toegevoegde waarde die de DRN levert aan uw bedrijf. En het een het ander overtreft.
Dat doen we met u van relevante informatie te voorzien maar ook door netwerkbijeenkomsten te organiseren waar u zelf ook aan het woord komt en daar wordt echt naar u geluisterd. Dit jaar willen we nog een stapje verder gaan en meer aandacht schenken aan u als individuele ondernemer en dat zal vooral een toegevoegde waarde hebben.
Gaat u die uitdaging met ons aan? Wij heten u graag welkom!
Sector Luchtvaart
Wizz Air breidt uit naar Sibiu
De luchtvaartmaatschappij Wizz Air zet haar expansie op de Roemeense markt voort en wijst een nieuw vliegtuig toe aan de Sibiu-basis en lanceert zes nieuwe routes, aldus een persbericht. Er zullen ruim 320.000 nieuwe zitplaatsen beschikbaar komen. De capaciteit zal met 58% toenemen ten opzicht van vorige zomer.
Vanuit Sibiu zal het bedrijf vluchten uitvoeren op elf routes naar zes landen en ook de frequenties van drie bestaande routes verhogen.
Vanaf begin augustus 2025 zullen ze opereren naar Wenen, Hamburg , Frankfurt Hahn , Bazel , Rome, Fiumicino en Madrid. Bovendien zal de frequentie van vluchten naar Memmingen (dagelijkse vluchten), Neurenberg en Baden-Baden (beide vier keer per week bediend) toenemen .
Momenteel exploiteert de luchtvaartmaatschappij 169 routes vanaf 13 luchthavens in Roemenië en verbindt passagiers met 72 bestemmingen in 24 landen. In de afgelopen 18 jaar heeft Wizz Air zes operationele bases gevestigd in Boekarest, Cluj-Napoca, Iasi, Timișoara, Craiova en Sibiu. De luchtvaartmaatschappij heeft in Roemenië ruim 1.500 medewerkers.
“We zijn er trots op dat we een aandeel van 55% hebben in Roemenië, een belangrijke markt voor Wizz Air, en dat we onze activiteiten verder kunnen uitbreiden, wat onze voortdurende toewijding aan het land benadrukt ”, aldus Mauro Peneda, Managing Director van Wizz Air Malta. Het bedrijf is sinds 2014 actief op de luchthaven van Sibiu.
Wizz Air breidt uit naar Sibiu en voegt een nieuw vliegtuig toe, en lanceert zes nieuwe routes,
“Hoog bezoek”
Het is de laatste jaren niet zo veel voorgekomen, maar onlangs had ik na lange tijd weer contact met de Nederlandse ambassade in Boekarest. Als bestuurslid van het ondernemersplatform Dutch Romanian Network, was ik op 21 november 2024 aanwezig op de jaarlijkse Romanian Business Day, in Slot Loevestein. Hier kwam ik heel toevallig in contact met Andrei, een beleidsmedewerker van de Nederlandse ambassade te Boekarest. Hij was op weg naar de bijeenkomst gestrand ergens op een stationnetje bij Gorinchem en omdat ik daar toch langskwam gaf ik hem een lift. Daarna moesten we beide ook naar Amsterdam, dus we hadden tijd genoeg om te praten. Ons gesprek ging natuurlijk al snel over de veronderstelde verschillen en overeenkomsten tussen Nederland en Roemenie.
Misschien niet geheel toevallig werd ik kort daarna uitgenodigd door de Nederlandse ambassadeur; mevrouw van Haaften. Het ging om een kennismakingsgesprek en over een voorgenomen bezoek van de ambassadeur aan de NetRom campus in Craiova. Dus zo gezegd zo gedaan.
In een niet-eens-zo-heel verleden, toen ik fulltime in Roemenië woonde voor een periode van ruim 17 jaar, kwam ik veel vaker in contact met de ambassade en het consulaat. Ik heb daar echt eindeloos in de rij gestaan om visums te regelen, inclusief voor mijn eigen vrouw, iedere keer dat we samen naar Nederland reisden. Ik stond daar op de stoep een dag nadat mijn kinderen werden geboren om hun paspoort (en Nederlanderschap) te regelen. Heel af en toe reed ik naar Boekarest, dat is 500 kilometer heen en terug, speciaal om Nederlandse zaterdagskranten op te pikken. Tamelijk onvoorstelbaar zoiets, nu.
Toen het gesprek met de ambassadeur plaatsvond was heel toevallig de ambassade bezig met het regelen van de laatste restjes van de Schengen toetreding van Roemenië, dat later op diezelfde dag zou ingaan. Ook wegverkeer en scheepvaart van-en-naar Roemenië kan nu ongehinderd door. De visumplicht van destijds lijkt nu dus echt helemaal verleden tijd.
Ambassadeur van Haaften is beroepsdiplomaat en is op ontzettend veel fascinerende plaatsen geweest, waaronder een aantal jaren in de Gazastrook. Een nomadenbestaan met steeds belangrijkere posten in het buitenland, voor steeds maar een paar jaar, want het is niet de bedoeling dat je ergens ‘wortel schiet’. Ik denk niet dat veel mensen een goed beeld hebben bij de dagelijkse activiteiten van diplomaten. Ik ook niet, dus de conversatie met ambassadeur van Haaften was zeer leerzaam. Overigens, voor diegenen die menen dat diplomaten vooral veel praten en weinig voor elkaar krijgen; de permanente, altijd 25 kilometer lange vrachtwagen file die al jaren dag-en-nacht tussen de grensovergang tussen Roemenie en Bulgarije staat, was de dag na Schengen toetreding als sneeuw voor de zon verdwenen. Een grensovergang waar vrachtwagenchauffeurs twee dagen over deden om eroverheen te komen. Ik kan alleen maar gissen hoe ontelbaar veel arbeidsuren hier verloren zijn gegaan, om niet eens te bespreken van vervuiling, overlast en milieuschade. Een mooi voorbeeld van het belangrijke werk dat o.a. de Nederlandse ambassade heeft verzet om dit voor elkaar te krijgen.
Voor mij persoonlijk is wel weer bevestigd geworden dat de Nederlandse vertegenwoordiging in Roemenie bestaat uit prettige, correcte en kundige mensen die goed georganiseerd hun werk doen. Prettige gedachte, en ook maar weer eens de bevestiging dat Nederland een werkelijk uitstekend georganiseerd landje is.
Sector Infrastructuur
De kaart van snelwegen
De kaart van snelwegen in Roemenië is de afgelopen jaren steeds consistenter geworden, en de bijna 200 kilometer aan nieuwe snelwegen, ingehuldigd in 2024, hebben de perceptie van veel westerlingen over Roemenië veranderd. Sommigen kijken vol ontzag naar de veranderingen in de wegeninfrastructuur van het land.

Kaart met snelwegen in Roemenië. Bron: 130km.ro
In 2024 werd in Roemenië bijna 200 kilometer snelweg ingewijd, wat een jaarlijks record betekent in de aanleg van hogesnelheidswegen. De nieuwe snelwegen hebben de routekaart van Roemenië aanzienlijk veranderd, met de opening van verschillende delen van de Moldavische snelweg.
In 2025 zal naar verwachting ruim 150 kilometer aan snelweg voltooid zijn, en het tempo van de aanleg zal de komende jaren hoog zijn, volgens schattingen van de projecten die momenteel in uitvoering zijn, namelijk ruim 600 kilometer aan snelwegen en snelwegen.
De huidige kaart van snelwegen en snelwegen in Roemenië omvat een netwerk van hogesnelheidswegen van bijna 1.300 kilometer, dat bijna alle regio’s bereikt, in mindere mate in het noordelijke deel van het land. De meeste sectoren zijn gebouwd vanaf de jaren 2000, met de hulp van Europese fondsen, en minder dan 120 kilometer snelweg werd vóór 1990 ingewijd door het communistische regime onder leiding van Nicolae Ceaușescu.
Grote impact op snelwegaanleg
“Natuurlijk is de Europese Unie als een geschenk uit de hemel voor de minder ontwikkelde landen in Europa, vooral als het om infrastructuur gaat “, meent een van de Reddit- gebruikers uit Kroatië. Maar dit laat zien dat mensen zich niet bewust zijn van dergelijke investeringen.
“In Kroatië is het enige reclamemiddel dat ik zie dat de EU vermeldt, het bord bij de ingang van de bouwplaats. Aan de andere kant lijkt iedereen, althans in ons geval, ervan uit te gaan dat de investering door de EU wordt gefinancierd en dat er dus geen verdere promotie nodig is. Als het echter om andere landen gaat, zou ik er niet op wedden, vooral niet als ik kijk naar de mensen die hen vertegenwoordigen en die beweren dat ze het zonder de EU kunnen stellen ”, schrijft ze.
Sommige buitenlanders zijn echter van mening dat er meer snelwegen moeten worden uitgebreid tot aan de grenzen met buurstaten. Momenteel bereikt alleen de A1 Nădlac.
“Binnenkort zullen we snelwegen aanleggen naar Moldavië en Oekraïne” , meent een Roemeen. Sommige westerlingen klagen echter dat de snelwegen de Donau-grens met Bulgarije niet bereiken.
“Het zou nog beter zijn als de routes zouden worden uitgebreid tot de bruggen over de Donau om verbinding te maken met Bulgarije. Je bent nu in Schengen en het internationale verkeer zal toenemen” , meent een andere westerling.
Sommige Europeanen zijn van mening dat de Europese Unie de financiering van infrastructuurinvesteringen anders moet prioriteren, en zich meer op het spoor moet concentreren.
Sector Cultuur
Cultureel Ondernemerschap en overheid
De ondernemers van morgen moeten cultuur begrijpen als ze effectieve beïnvloeders willen zijn. Ofwel het gebruik van softpower om anderen te overtuigen.
Onderstaand treft u een bericht aan van de ondernemer en dirigent/producer Raymond Janssen en bekend bij veel DRN leden. En waar de DRN jaren geleden de Romanian Business Award heeft toegekend voor de wijze waarop hij aan het cultureel ondernemerschap vorm heeft gegeven.
De DRN-redactie noemt Churchill als een leider van harde macht met een soft power-onderbuik. Met zijn imago, zijn schrijven en zijn retoriek was de grote krijgsheer en leider evenzeer een overeder als een vechter. Churchill liet soft power zingen… hij liet soft power werken.’
Kunst en cultuur zijn van onschatbare waarde voor een samenleving. Voor iedere samenleving! In tijden van voorspoed en welvaart maar zeker ook tijdens crises! Toen het kabinet van Winston Churchill, Brits premier tijdens de Tweede Wereldoorlog, voorstelde om extra geld vrij te maken voor de oorlog door te bezuinigen op kunst en cultuur, zou Churchill gezegd hebben: ‘Maar waar vechten we dan nog voor?’
Soft power is altijd belangrijk geweest voor het buitenlandse beleid. Maar dit geldt meer dan ooit in het huidige geglobaliseerde, digitale tijdperk, waarin massacommunicatie de mogelijkheid van kunstenaars, schrijvers en andere leiders om met miljoenen mensen over de hele wereld te communiceren enorm heeft uitgebreid. Met de macht om invloed uit te oefenen die zich verspreidt van elites en meer interacties die plaatsvinden op een niveau van mens tot mens, is het vermogen van individuen om cultuur te beïnvloeden en van cultuur om individuen te beïnvloeden nog nooit zo groot geweest. Zoals Churchill het profetisch verwoordde in 1943: ‘De rijken van de toekomst zijn rijken van de geest’.
De kunsten zijn bij uitstek geschikt om contact te maken met een groot wereldwijd publiek en mensen op een diep emotioneel niveau te beïnvloeden. Steeds vaker doen ze dit buiten het bereik van politieke elites. Pogingen van politici door de geschiedenis heen om de kunsten instrumenteel te gebruiken, hebben inderdaad de neiging te mislukken. Het is de aard van culturele verbindingen dat ze incrementeel zijn en van artistieke reacties dat ze indirect zijn. Landen die hun creatieve output willen controleren, worden vaak gezien als landen die zich overgeven aan culturele opschepperij of propaganda. Degenen die hun creatieve output op afstand ondersteunen, verwerven een grotere internationale invloed door de daaruit voortvloeiende zachte macht.
De missie van de dirigent Raymond Janssen is Oost-Europa en West-Europa dichter bij elkaar brengen. De rijke traditie uit Oost-Europese landen is hoor- én voelbaar, en dat moet iedereen weten! Deze keer heeft hij zich gericht op Oekraïne een land in Oorlog kan zeker op het terrein van cultuur ondersteuning gebruiken en heeft ook heel veel te bieden (zie het programma op https://cadenza-productions.nl/ . Het is hem ook gelukt om de wereldberoemde Roemeense tenor REMUS ALĂZĂROAE te contracteren die vorig jaar op het Puccinijaar in Korea triomfen vierde. Hij maakt zich echter wel zorgen over de teruggang van de culturele sector in Roemenië het land waar hij al twaalf jaar contacten mee onderhield en waar hij uit handen van de Roemeense ambassadeur een onderscheiding van de president van Roemenië tijdens een optreden in het Amsterdams Concertgebouw mocht ontvangen. De DRN hoopt en vertrouwt dat de negatieve ontwikkeling in Roemenië zich ten goede zal keren!
Wij raden u aan om kaarten te reserveren via de website (hierboven genoemd) want de tournee vindt plaats van 13 t/m 23 maart!
Agrarische Sector
DN AGRAR en BSOG Energy tekenen een samenwerkingsovereenkomst voor de grootste biomethaanproductiefaciliteit in Roemenië
DN AGRAR Group, de grootste geïntegreerde veehouderij in Roemenië en BSOG Energy, een energiebedrijf dat zich richt op de ontwikkeling van biomethaanproductie-installaties in heel Roemenië, hebben onlangs een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de grootste biomethaan productiefaciliteit in Roemenië, met een totale capaciteit van maximaal 15 MW. De overeenkomst heeft een looptijd van 15 jaar.
DN AGRAR zal de grondstof voor de biomethaanproductie leveren en BSOG Energy zal de faciliteit ontwikkelen. De ontwikkeling van de installatie zal naar verwachting twee jaar in beslag nemen. Samen met de compost installatie die in de tweede helft van het jaar in gebruik zal worden genomen, is de biomethaan productie onderdeel DN AGRAR’s ontwikkelingsstrategie richting om haar activiteiten verder uit te breiden en diversificeren, waarbij de focus ligt op duurzaamheid.
“We verwachten dat we hiermee de koolmonoxide uitstoot kunnen terugbrengen met 90%, terwijl we tegelijkertijd economische kansen ontwikkelen en extra werkgelegenheid creëren. Onze biomethaan-, compost- en solarprojecten samen kunnen ons dicht bij ‘zero emmission’’brengen en maken verdere uitbouw van onze kern activiteiten mogelijk”, aldus Peter de Boer, bestuurslid en IR manager van DR AGRAR Group.
BSOG Energy, eigendom van Black Sea Oil & Gas, verwacht op termijn zelfs de capaciteit van de installatie te kunnen uitbreiden naar 20 MW.
Omdat Jan en Peter de Boer in het achterliggende jaar zich al mochten verheugen in een toenemende belangstelling, zal de DRN-redactie daarin meedenken en u van relevante informatie op hoogte houden die overigens al beschikbaar is zie DN AGRAR GROUP S.A.
Roemenië telt nog steeds 2,8 miljoen kleine boerderijen – het grootste aantal in Europa
Recente cijfers van het Nationaal Instituut voor de Statistiek (INS) bevestigen het sterke landbouwprofiel van het land, met meer dan 2,8 miljoen boerderijen. Je kunt gerust zeggen dat 1 op de 3 EU-boerderijen een Roemeense boerderij is. Hoewel de bijdrage van de landbouw aan het BBP in puur economische termen beperkt is, zorgt het enorme deel van de bevolking dat afhankelijk is van deze sector ervoor dat het belang ervan veel verder gaat dan economische cijfers.
Ook het uitgebreidere, traditionele type landbouw dat door deze landbouwbedrijven wordt beoefend, heeft een positieve bijdrage geleverd aan het evenwicht tussen landbouw en natuur in Roemenië.
Het aantal landbouwbedrijven is in 2023 met 1% afgenomen en het gebruikte landbouwareaal met 1,7%, vergeleken met de Algemene Landbouwtelling van 2020, volgens gegevens van INS.
Als er in 2020 2,887 miljoen boerderijen in Roemenië waren, stond hun aantal drie jaar later op 2,859 miljoen, waarvan 2,834 miljoen zonder rechtspersoonlijkheid en 25.000 met rechtspersoonlijkheid. Het aantal landbouwbedrijven met rechtspersoonlijkheid bleef in 2023 hetzelfde als in 2020. Deze cijfers laten weinig structurele aanpassingen zien in de afgelopen 3 jaar.
Volgens de resultaten van de Farm Structure Survey gebruikten in het referentiejaar 2023 in totaal 2,859 miljoen landbouwbedrijven 12,55 miljoen hectare landbouwgrond. De gemiddelde oppervlakte benut landbouwgrond per landbouwbedrijf in 2023 was 4,39 ha, vergeleken met 4,42 ha in 2020. Per categorie landbouwbedrijven was de gemiddelde oppervlakte benut landbouwgrond per landbouwbedrijf zonder rechtspersoonlijkheid in 2023 2,74 ha, vergeleken met 2,73 ha in 2020. Evenzo was de gemiddelde oppervlakte benut landbouwgrond per landbouwbedrijf met rechtspersoonlijkheid 190,51 ha, vergeleken met 194,78 ha in 2020.
De INS-gegevens laten ook zien dat het aantal zeer kleine landbouwbedrijven, dat een landbouwoppervlakte van maximaal één hectare gebruikte, in 2023 ten opzichte van 2020 met 1,3% is afgenomen. Zowel de bedrijven die minder dan 0,5 ha landbouwoppervlakte gebruiken (37,3% van alle landbouwbedrijven) als die tussen 0,5 en 1 ha landbouwoppervlakte gebruiken (16,3% van alle landbouwbedrijven) droegen bij aan deze afname.
Een groot deel van het benutte landbouwareaal, 47%, was vorig jaar in handen van gebruikers. Concreet was 36,8% van het benutte landbouwareaal in handen van landbouwbedrijven zonder rechtspersoonlijkheid en 10,2% van landbouwbedrijven met rechtspersoonlijkheid.
Ten opzichte van 2020 is in 2023 het areaal dat wordt gebruikt als bouwland (inclusief kassen) met 1% afgenomen, het areaal grasland en weilanden met 2,9% en het areaal permanente teelten met 5,4%. Vorig jaar daalde het areaal dat als bouwland werd gebruikt tot 8,483 miljoen ha (van 8,571 miljoen ha in 2020), weilanden en weiden besloegen 3,617 miljoen ha (3,724 miljoen ha in 2020), permanente teelten 325.000 ha (344.000 ha in 2020) en familiebedrijven bezetten een licht toenemend gebied van 125.000 ha (vergeleken met 124.000 ha in 2020).
Terwijl de motor van de modernisering bij de grotere commerciële boerderijen ligt (in principe de 25.000 boerderijen met rechtspersoonlijkheid), is de waarde van de kleinere familiebedrijven vanuit sociaal en ecologisch oogpunt onbetwistbaar. Roemenië kan en moet een grotere rol spelen in de voedselproductie en voedselzekerheid in Europa, aangezien er in deze regio nog veel ruimte is voor verdere ontwikkeling. Duurzame ontwikkeling, uiteraard
Financieel Economische Sector
Renteverlaging en kredietverlening
Slechts een vijfde (21%) van de financieel directeuren (CFO) bij bedrijven vindt bankfinanciering aantrekkelijk, terwijl een dubbel deel, namelijk 44% van de CFO’s, gelooft dat aandelenfinanciering aantrekkelijk is en ook 44% van hen interne financiering als aantrekkelijk beschouwt , volgens de Deloitte CFO Survey Roemenië 2025-studie.
“Wat betreft de beschikbare financieringsbronnen identificeren Roemeense financiële directeuren interne financiering en aandelenfinanciering als de meest aantrekkelijke financieringsalternatieven, terwijl bankleningen en financiering via bedrijfsobligaties minder aantrekkelijk blijven”, aldus Zeno Căprariu, auditpartner bij Deloitte Roemenië, het CFO-programma coördinator in Roemenië, tijdens de jaarlijkse Deloitte CFO Summit-conferentie gehouden in samenwerking met ZF.
Een derde (33%) van de financieel directeuren in bedrijven vindt leningen van banken onaantrekkelijk, terwijl slechts 10-11% van de CFO’s in bedrijven interne financiering, respectievelijk financiering via kapitaalinbreng, als onaantrekkelijk beschouwt, aldus het onderzoek. In Roemenië bestaat er een zeer ingewikkelde relatie tussen het banksysteem en bedrijven, omdat bedrijven leningen nodig hebben om hun activiteiten en investeringen te financieren.
De nog steeds hoge belangstelling voor lei is een belangrijk element dat de belangstelling van bedrijven voor bankleningen beperkt.
Onder deze omstandigheden is het verlagen van de rente absoluut noodzakelijk om de kredietverlening weer op gang te brengen en de economie te stimuleren.
Unie van Roemeense vorstendommen. Vergane glorie of een nieuw begin?
Gefeliciteerd met je verjaardag, Roemenië! 166 jaar sinds de Unie van de Roemeense vorstendommen.
In dit kader is het interessant om de kaart van de economische macht van de vorstendommen uit 1859, te extrapoleren naar 2025.
De kaart van de twee vorstendommen van Roemenië, en de provincies die daar 166 jaar geleden deel van uitmaakten, vertoont nog steeds een langzaam ontwikkelingstempo en de verschillen tussen beiden zijn groot.
Vanuit economisch oogpunt wilde Iasi de hoofdstad van het nieuwe land, dat in 1859 werd gevormd, niet naar Boekarest verplaatsen. En daar hadden ze gelijk in. Iasi en de regio Moldavië verloren na de Kleine Unie hun ontwikkelingssnelheid ten gunste van Boekarest, omdat het economische centrum zich naar de hoofdstad verplaatste.
Uiteraard trekt een hoofdstad investeringen, arbeid en ontwikkeling aan, en Iasi verloor snelheid na de eenwording. Na het moment van de eenwording daalden bijvoorbeeld de huizenprijzen in Moldavië en trokken Iasi en de regio minder investeerders aan. Wel was de afspraak destijds dat Iasi de culturele en religieuze hoofdstad zou blijven. De patriarch van Roemenië komt dus uit het metropolitaans Moldavië en Boekovina, hoewel het Roemeense patriarchaat in Boekarest is gevestigd.
Het cumulatieve bruto regionale product van Muntenia en Oltenia, in 1859 onderdeel van Walachije, bedraagt 406 miljard lei. De huidige provincies die in 1859 Moldavië vormden, zouden een gezamenlijk bruto regionaal product hebben van 224 miljard lei. Bij deze berekening is Boekarest buiten beschouwing gelaten, wat de gegevens vertekend. Maar het bruto regionaal product van voormalig Walchije is bijna twee keer zo hoog als voormalig Moldavië, zelfs als daarbij de bijdrage van Boekarest niet is meegerekend.
De viering van de Unie van de Vorstendommen in 2025 komt op een moment dat Boekarest voor het eerst in de afgelopen 166 jaar op het punt staat zich met Iasi te verenigen via een hogesnelheidsweg: de Moldavische snelweg, aangelegd binnen het Nationale Herstel- en veerkrachtplan (PNRR) en de snelweg die Oltenia met Muntenia verbindt. Het is onvermijdelijk dat een betere infrastructuur, in dit geval een verbinding via de snelweg, meer ontwikkeling zal brengen in zowel Iaşi als de regio Moldavië.
Disclaimer
De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.