Page 33 - ROEMENIE MAGAZINE ZOMER 2015
P. 33
Kunst & Cultuur
In Europa was Roemenië lang een plant van 19.000 hectare wijngaard
belangrijke fruitproducent dankzij het gesubsidieerd. Het uitgangsmateriaal
(micro) klimaat en de bodemgesteld- was vooral afkomstig uit Frankrijk en
heid. Tijdens de communistische pe- Italië. Slechts een klein deel werd lokaal
riode is door collectivisering een groot- geproduceerd.
schalige fruitproductie opgezet, die Helaas was dit, afgezien van kwaliteit,
relatief succesvol was en resulteerde in niet altijd passend qua klimaat en
omvangrijke export. De boomgaarden variëteit. Het gebruik van minder
waren al even omvangrijk en ook ‘passend’ plantmateriaal heeft ertoe
onderzoek en ontwikkeling kregen geleid dat in het fruitprogramma lokaal
in die periode ruim aandacht. Op het geproduceerd plantmateriaal een dui-
hoogtepunt in 1975 had Roemenië delijke plus krijgt. Opvallend was in het
425.000 hectare aan boomgaarden, wijnbouwprogramma de rol van de
waarvan 360.000 hectare productie- onderzoeksinstituten.
boomgaard. Het voorbeeld in de wijnbouw heeft
Na de val van het regime Ceauşescu in deskundigen en ondernemers ertoe
1989 zijn de percelen teruggegeven aan aangezet de Roemeense regering te
de oorspronkelijke eigenaren. Dit leidde vragen speciale aandacht aan de fruit-
tot versnippering en verwaarlozing: teeltsector te geven in de komende
herplant en modernisering vonden periode. Dit idee leeft kennelijk al langer,
jarenlang vrijwel niet plaats. In 1990 want ook de voormalige Roemeense
ging het snel bergafwaarts met het EU-commissaris voor Landbouw, Ciolos,
areaal. Dat was toen nog maar 260.000 heeft zich meerdere malen enthousiast
hectare en 80% van de bedrijven was over een dergelijke aanpak uitgelaten.
in handen van kleine producenten met Voor zover nu bekend, zou voor de
een gemiddeld areaal tussen de 0,5 en betreffende periode het eerder ge-
2 hectare. In de periode 2002-2012 liep noemde bedrag van € 200 miljoen
het areaal met 65.000 hectare terug. In beschikbaar komen. Daarmee zou 16.000
2012 werd het areaal fruitboomgaard hectare moeten worden aangeplant
geschat op iets meer dan 140.000 c.q. gerehabiliteerd. De aanplant van
hectare, 40% hiervan heeft bomen die appel- en pruimenboomgaarden zou
ouder zijn dan 25 jaar. Deze plantages de meeste aandacht krijgen. De be-
zijn daarmee laagproductief dan wel schikbare subsidie is niet alleen bestemd
‘verlaten’. voor nieuwe boompjes, maar ook voor
bijvoorbeeld irrigatie, schaduw- en
POP hagelnetten enzovoort.
Daarnaast zou in het nieuwe POP
De Roemeense overheid heeft als ruimte zijn om de fruitketen verder te
onderdeel van het plattelandsontwik- ontwikkelen en dus ook te investeren
kelingsprogramma POP 2014-2020 in zaken als sorteren en verpakken. De
een budget van € 200 miljoen uitge- eerste berekeningen geven aan dat er
trokken voor de modernisering van over de looptijd van het programma
de fruitteelt. Dit programma moet jaarlijks 7 miljoen boompjes nodig zijn,
leiden tot een nieuwe aanplant van in totaal dus bijna 50 miljoen bomen.
zo’n 16.000 hectare. Naast fondsen Het ziet er evenwel naar uit dat het nog
voor nieuwe aanplant en nieuwe enige tijd vraagt voor het programma
productietechnieken is er ook geld operationeel is en dan moet de
beschikbaar voor ketenontwikkeling. productie van plantmateriaal nog star-
De voorganger van POP 2014-2020, ten. Effectief zijn er dus maar een jaar
te weten POP 2007-2014, heeft een of vijf beschikbaar voor uitvoering.
apart programma gecreëerd om de Dat resulteert in een behoefte van 10
wijnbouw in Roemenië te revitaliseren. miljoen boompjes per jaar, waarvan er
Dit programma is succesvol geweest wellicht 2 miljoen lokaal geproduceerd
en dient als voorbeeld voor het kunnen worden.
fruitteeltplan. Het beschikbare budget
was € 190 miljoen. Hieruit is de aan- Roemenië Magazine 33