Page 23 - ROEMENIE MAGAZINE LENTE 2016
P. 23
gezegd in Roemenië, getuige het feit Koninkrijk en dat was Roemenië Geschiedenis
dat er initiatieven zijn om het dossier onder vorst Cuza niet; Kaplan denkt
van de mineriadă opnieuw te openen dat historica Barbara Jelavich de term Jan Willem Bos
en strafvervolging in te stellen tegen pașoptisti heeft bedacht, maar zo studeerde Roemeense
Iliescu. heten de achtenveertigers gewoon
Soms leidt de tamelijk zelfverze- in de Roemeense geschiedschrijving; taal- en letterkunde
kerde opstelling van Kaplan ertoe het gebruik van de term Bessarabië/ en vergelijkende
dat hij verregaande conclusies Basarabia is echt niet in onbruik
baseert op stellingen die op zijn geraakt, enzovoort. literatuurwetenschap,
minst dubieus zijn. Een duidelijk waarna hij twee jaar
voorbeeld hiervan is de door de NIET ZO DUISTER
communisten georkestreerde mani- Nederlands doceerde aan de
festatie ter gelegenheid van de Prettig aan het boek is dat Kaplan Universiteit van Boekarest.
dag van de oogst, in het najaar blijk geeft van waardering en zelfs
van 1981, waar hij getuige van is. liefde voor Roemenië, waarmee hij in Sinds 1984 werkt hij als
(p. 51-52) Kaplan merkt op dat hier de loop van decennia zoveel ervaring freelance tolk/vertaler
voornamelijk boeren aan deelnemen heeft opgedaan. Ik onderschrijf ook Roemeens en Engels en als
en verbindt daar grote conclusies met graagte de opmerking, die hij
aan met betrekking tot de positie in recente interviews heeft herhaald, publicist.
en de houding van de boerenstand dat Roemenië er op dit moment
ten opzichte van de communistische waarschijnlijk beter voorstaat dan Roemenië Magazine 23
machthebbers. Hij slaat daar helaas op enig ander moment in de loop
de plank volledig mis. De reden van zijn geschiedenis. Ik ben dat
dat er veel boeren in opdracht van met hem eens en ik zou er graag aan
hogerhand waren opgetrommeld, toevoegen dat het prettig zou zijn als
had natuurlijk alles te maken met het dit besef ook meer tot de Roemenen
feit dat het een oogstdag was. Dat zou doordringen. Dit maakt ook dat
is een landbouwfeest, toch? Als het de titel die de Nederlandse uitgever
de dag van de arbeid was geweest, aan het boek heeft verleend een
zouden het de arbeiders zijn geweest verkeerd idee geeft. Roemenië is
die de aanhankelijkheidsbetoging gelegen onder de schaduw van
voor hun rekening hadden genomen. Europa, of is grensland van Europa
Een weigering om aan dergelijke zoals historicus Lucian Boia stelt (in
manifestaties deel te nemen, kon zijn boek Romania. Borderland of
zowel voor de boeren als voor de Europe) of bevond zich in de jaren
arbeiders onaangename conse- negentig in de marge van Europa,
quenties hebben. Dat heeft niks zoals ondergetekende meende (in
te maken met de door Kaplan Land in de marge van Europa). Duister
beweerde grote volgzaamheid van Europa suggereert een sinister oord
de boeren, want deze hadden genoeg waar het licht van de beschaving niet
redenen om de communisten te is doorgedrongen en dat is een beeld
haten en hadden zich ook volop dat Kaplan zeker niet schetst.
verzet tegen de collectivisatie van de Duister Europa stelde mij teleur om-
landbouw in de jaren vijftig en zestig. dat het, ondanks de onmiskenbare
En dan zijn er nog de evidente rijkdom aan informatie en inzichten,
fouten: ex-primier Victor Ponta nogal rommelig overkomt en de kans
is geen liberaal (zelfs geen liberal mist om belangrijke aspecten van
in de Amerikaanse betekenis van de oudere en moderne Roemeense
het woord); Focșani is nooit de geschiedenis op een heldere en
hoofdstad van Roemenië geweest; inzichtelijke manier te presenteren.
Ceaușescu en zijn vrouw zouden niet Misschien zit het probleem hem in
in het grote paleis gaan wonen, want zijn ambitie, zoals die is verwoord
daarin zitten geen woonvertrekken; in de ondertitel van het boek: Twee
Walachije en Moldavië werden onder Koude Oorlogen en een reis door
Alexandru Ioan Cuza niet verenigd Groot-Roemenië. Wellicht was dat
in het Regat, want dat betekent een beetje te veel van het goede.
